Chiến thắng phát xít - cột mốc không phai mờ trong lịch sử nhân loại

Các chiến sĩ Hồng quân Liên Xô lên đường ra tiền tuyến trong chiến dịch tổng động viên ở Moskva ngày 23.6.1941

Sau đó, Liên Xô tiếp tục đánh gục đội quân Quan Đông tinh nhuệ nhất của phát xít Nhật, buộc Nhật phải chấp nhận đầu hàng vô điều kiện. Cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai chính thức kết thúc từ đây. Chiến thắng này của Hồng quân Liên Xô và các lực lượng yêu chuộng hòa bình, tiến bộ trên toàn thế giới là một trong những thiên anh hùng ca chói lọi nhất đã được ghi vào lịch sử nhân loại trong thế kỉ XX.

Chiến thắng vĩ đại của nhân dân Xô Viết

Giữa những năm 30 của thế kỷ XX, tình hình thế giới diễn biến hết sức phức tạp. Hậu quả của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1929-1933 và nguy cơ một cuộc khủng hoảng kinh tế mới làm cho mâu thuẫn trong lòng xã hội tư bản và mâu thuẫn giữa các nước tư bản với Liên Xô ngày càng sâu sắc. Trong bối cảnh đó, các nước đế quốc Đức, Ý, Nhật Bản theo đuổi mục đích từng bước thiết lập chế độ phát xít, quân phiệt, đẩy nhanh tốc độ chạy đua vũ trang, xâm lược một số nước hòng chia lại thế giới và khu vực ảnh hưởng. Nhưng lợi ích của các nước tư bản trên đã đặt nhân loại trước thảm họa của một cuộc chiến tranh quy mô lớn sắp xảy ra.

Lúc đầu cuộc chiến tranh diễn ra giữa hai tập đoàn đế quốc: Phát xít Đức - Ý - Nhật và Anh - Pháp - Mỹ nhằm giành giật thị trường, nguồn nguyên liệu và chia lại thế giới. Chiến tranh thế giới thứ hai chính thức bùng nổ ngày 1.9.1939, khi phát xít Đức gây chiến, tấn công Ba Lan. Chỉ hơn 1 năm sau khi thôn tính Ba Lan, Đức đã thống trị hầu như toàn bộ châu Âu tư bản chủ nghĩa. Đại bộ phận giai cấp tư bản cầm quyền của các nước châu Âu đã nhanh chóng đầu hàng, biến thành tay sai cho phát xít Hít-le chống lại tổ quốc mình. Lúc này, chỉ còn duy nhất nước Anh vẫn kiên cường chống lại các cuộc không kích của quân phát xít Đức.

Đồng thời với cuộc tấn công của Đức, quân phiệt Nhật và phát xít Ý đã tiến hành xâm lược những thuộc địa cũ của Hà Lan, Anh, Pháp tại châu Á, châu Phi, Trung Đông.

Sau khi gần như đã “làm chủ” châu Âu, Đức tuyên bố cắt đứt thỏa thuận không xâm lược với Liên Xô và ngay lập tức tiến hành chiến dịch tấn công khổng lồ với 3 triệu quân, chiếm đóng Thủ đô Moskva. Năm 1941, Đức đơn phương hủy bỏ Hiệp ước không xâm phạm Xô - Đức, mở các cuộc tiến công Liên Xô, nhưng không ngờ đã gặp phải sự chống trả quyết liệt của quân và dân Liên Xô. Trong vòng 2 năm, từ 1941 - 1943, hàng chục sư đoàn và lữ đoàn phát xít Đức đã bị tiêu diệt.

Năm 1943, sau khi chuyển sang chiến lược phản công, Hồng quân Liên Xô đã giải phóng Tổ quốc, rồi lần lượt giải phóng Nam Tư, Albania, Ba Lan, Romania, Hungary và Tiệp Khắc.

Trong khi Hồng quân Liên Xô tấn công dồn dập quân Đức trên mặt trận phía Đông, quân đội Anh, Mỹ đã mở mặt trận Tây Âu. Với sự giúp đỡ to lớn của các lực lượng kháng chiến, nước Pháp rồi Bỉ, Hà Lan, Luxembourg và Ý lần lượt được giải phóng.

Và dấu mốc quan trọng đã đến khi ngày 30.4.1945, lá cờ chiến thắng của Hồng quân Liên Xô đã phấp phới bay trên tòa nhà quốc hội Đức. Đúng 0h43 phút ngày 9.5.1945 theo giờ Moskva, thay mặt nước Đức quốc xã, thống soái Wilhelm Keitel đã phải ký biên bản xác nhận sự đầu hàng vô điều kiện của phát xít Đức.

Sau khi đánh bại phát xít Đức, Liên Xô tiếp tục tuyên chiến với phát xít Nhật và đã đánh gục đội quân Quan Đông tinh nhuệ nhất của Nhật, buộc Nhật phải chấp nhận đầu hàng không điều kiện.

Cuộc Chiến tranh Thế giới lần thứ hai chính thức kết thúc.

74 năm đã qua, nhân loại vẫn mãi ghi nhớ sự hy sinh to lớn của nhân dân Xô Viết trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại, với hơn 27 triệu chiến sỹ Hồng quân và người dân Xô Viết đã ngã xuống trong cuộc Chiến tranh thế giới thứ hai. Với bao gian khổ, hy sinh, mất mát của những binh sĩ Hồng quân dũng cảm ngoài chiến trường và những người lao động Nga quên mình ở hậu phương đã góp phần làm nên chiến thắng vĩ đại trong lịch sử nước Nga và nhân loại. Họ không chỉ cùng nhiều dân tộc đấu tranh chống chủ nghĩa phát xít - kẻ thù chung đe dọa sự sống còn của toàn thể nhân loại - mà còn hậu thuẫn, tạo điều kiện khách quan để các dân tộc bị áp bức nói chung và nhân dân Đông Dương nói riêng vũ trang giải phóng dân tộc, giành quyền tự do, độc lập.

Kỷ nguyên mới trong lịch sử phát triển thế giới

Thắng lợi của cuộc chiến tranh chống chủ nghĩa phát xít cách đây 74 năm mãi mãi là một mốc son chói ngời trong lịch sử nhân loại. Thắng lợi này đã làm thay đổi cục diện, tạo tiền đề quan trọng đưa thế giới sang thời kỳ phát triển mới. Hệ thống xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu được hình thành. Bão táp cách mạng và phong trào giải phóng dân tộc đã làm lung lay, từng bước sụp đổ hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa đế quốc, thực dân tại Châu Á, Châu Phi và Mỹ Latinh… Nhân dân các nước thuộc địa đã vùng lên mạnh mẽ đấu tranh chống chủ nghĩa đế quốc thực dân, giành độc lập dân tộc, xây dựng đất nước theo con đường phù hợp với mình.

Sự kiện chiến thắng chủ nghĩa phát xít cũng mở ra một chương mới cho lịch sử chính trị thế giới, với sự ra đời của Liên hợp quốc cùng những nguyên tắc nền tảng trong quan hệ quốc tế, đó là những nguyên tắc tôn trọng quyền bình đẳng, quyền tự quyết của các quốc gia; giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không dùng vũ lực, tôn trọng luật pháp quốc tế…

Đồng thời, chính chiến thắng phát xít đã tạo dòng thác cách mạng mạnh mẽ. Đó là dòng thác cách mạng xã hội chủ nghĩa, cách mạng giải phóng dân tộc và cách mạng đấu tranh vì dân sinh, dân chủ.

Chiến thắng phát xít cũng đã tạo ra thời cơ lịch sử cho dân tộc Việt Nam. Nắm chắc thời cơ cách mạng và chớp thời cơ từ chiến thắng vĩ đại của Hồng quân Liên Xô, Hội nghị toàn quốc của Đảng họp ở Tân Trào từ ngày 13 đến ngày 15.8.1945, kêu gọi toàn dân đứng lên Tổng khởi nghĩa giành chính quyền trong cả nước. Ngày 16.8.1945, cũng tại Tân Trào, Đại hội quốc dân được triệu tập đã tán thành chủ trương Tổng khởi nghĩa của Đảng, bầu Ủy ban dân tộc giải phóng do đồng chí Hồ Chí Minh làm Chủ tịch. Thời cơ “ngàn năm có một” đã đến! Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi thư kêu gọi Tổng khởi nghĩa đến quốc dân đồng bào cả nước: “Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta... Chúng ta không thể chậm trễ. Tiến lên! Tiến lên! Dưới lá cờ Việt Minh, đồng bào hãy dũng cảm. Tiến lên!”.

Đáp lời kêu gọi thiêng liêng của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, 25 triệu đồng bào cả nước, với tinh thần “đem sức ta mà giải phóng cho ta” đã nhất tề vùng lên giành chính quyền về tay nhân dân, chấm dứt sự thống trị gần trăm năm của thực dân và ngàn năm của phong kiến, lập nên nước Việt Nam dân chủ cộng hòa, mở ra một chặng đường lịch sử mới đầy tự hào và vẻ vang cho dân tộc Việt Nam. Đó là kỷ nguyên độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.

Thắng lợi của dân tộc Việt Nam còn góp một phần không nhỏ cùng nhân dân thế giới trong cuộc đấu tranh chống phát xít vì hòa bình, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Ngày nay, hệ thống thuộc địa của chủ nghĩa thực dân cũ không còn tồn tại và thay vào đó thế giới đã và đang bước vào thời kỳ hoà bình và phát triển trên nền tảng các mối quan hệ song phương, đa phương với mong muốn cùng tồn tại hoà bình và phát triển. Tuy nhiên, tư tưởng của chủ nghĩa đế quốc cùng với sản phẩm của nó là chủ nghĩa phát xít chưa phải đã hoàn toàn bị diệt vong mà đã biến tướng sang nhiều hình thức khác nhau như: chạy đua vũ khí hạt nhân, xung đột vũ trang, tôn giáo, sắc tộc...

Vì thế, những bài học về cuộc chiến tranh chống phát xít 74 năm trước vẫn có ý nghĩa thiết thực đối với nhân dân thế giới trong sự nghiệp đấu tranh vì mục tiêu hoà bình, độc lập, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Vào những ngày đầu tháng 5 này, tại nhiều quốc gia trên thế giới, đặc biệt là Nga, đều diễn ra các hoạt động kỷ niệm “Ngày Chiến thắng”. Đây là dịp để nhân loại tự hào về chiến thắng, nhớ tới những người đã ngã xuống trong cuộc chiến tranh tàn khốc nhất trong lịch sử loài người, tri ân những người đã mang lại nền hòa bình cho thế giới, đồng thời nhắc nhở nhân loại về tội ác của chủ nghĩa phát xít, hãy cảnh giác, loại trừ nguồn gốc làm nảy sinh và dung dưỡng sự phát triển của tư tưởng phát xít trong thế giới hiện nay.

Theo TTXVN