Xã lên phường, dân mất nguồn vay ưu đãi

Bà Nguyễn Thị Thanh ở khu dân cư Giang Thượng (phường Tân Dân) mong được vay vốn chính sách để cải thiện công trình NS-VSMT

Đây là thiệt thòi không nhỏ đối với người dân ở 6 phường mới của TP Chí Linh.

Nhu cầu vay cao

Xã Đồng Lạc đã được nâng cấp thành một phường đô thị. Mặc dù vậy, các công trình NS-VSMT của người dân vẫn còn rất nhiều bất cập. Đường ống lấy nước sạch của không ít gia đình vẫn làm bằng nhiều loại vật liệu khác nhau; nhà tắm, công trình vệ sinh, chuồng trại chăn nuôi cũ nát, dễ phát sinh ô nhiễm, thậm chí có gia đình vẫn còn dùng hố xí 2 ngăn, sử dụng nước giếng...

"Trong gần 2.000 hộ dân của phường vẫn có hàng trăm hộ muốn được vay vốn chính sách để làm lại các công trình NS-VSMT. Thế nhưng bây giờ các hộ không còn được vay vốn ưu đãi nữa", ông Vũ Đình Bẩy, Chủ tịch UBND phường Đồng Lạc cho biết.

Nhà ông Nguyễn Đức Hải, 70 tuổi ở khu dân cư Trụ Hạ (phường Đồng Lạc) vẫn dùng hố xí 2 ngăn, chuồng trại chăn nuôi vẫn liền kề nhà ở... Ông Hải cho biết: "Gia đình tôi rất muốn được vay vốn từ NHCSXH để làm lại công trình nước sạch, công trình vệ sinh nhưng được biết chúng tôi không còn nằm trong diện được vay nữa".

Là tổ trưởng tổ tiết kiệm vay vốn của Chi hội Phụ nữ khu dân cư Trung Tâm (phường Hoàng Tiến), bà Đoàn Thị Loan cho rằng lên phường từ một xã nông nghiệp vùng bán sơn địa, đời sống của nhiều người dân Hoàng Tiến còn khó khăn.

Công ty CP Kinh doanh Nước sạch Hải Dương đang kéo đường ống cấp nước sạch cho người dân nhưng do không còn nguồn vay ưu đãi từ NHCSXH nên nhiều hộ sẽ không thực sự thiết tha với nguồn nước sạch mới này.

Ở phường Hoàng Tân liền kề, đường ống cấp nước sạch đã đến các hộ gần 1 năm nay nhưng mới có chưa đến 20% số hộ của phường lắp đặt để sử dụng.

Bà Nguyễn Thị Thanh ở khu dân cư Giang Thượng (phường Tân Dân) cho rằng Tân Dân địa phương mới được nâng cấp thành phường hơn 8 tháng, đời sống của đa số người dân còn khó khăn nên mong muốn được vay thêm một kỳ vốn chính sách nữa để cải thiện các công trình NS-VSMT.

Thừa nguồn mà không thể cho vay

Không ít gia đình người dân phường mới ở TP Chí Linh vẫn sử dụng cả nhà xí 2 ngăn

Ông Nguyễn Duy Hưng, Tổ trưởng Tổ Tín dụng của Phòng giao dịch NHCSXH Chí Linh cho biết mặt bằng kinh tế - xã hội của hầu hết các xã mới lên phường ở TP Chí Linh hiện còn không ít khó khăn.

Các phường vùng bán sơn địa đa phần không phát triển bằng các xã đồng bằng. Nhiều hộ vẫn sử dụng các mô hình cấp nước và vệ sinh cũ, lạc hậu, không đạt quy chuẩn.

Thực tế nhu cầu vay vốn chương trình này còn nhiều nhưng chúng tôi không thể cho vay vì Quyết định số 62/QĐ/2004-TTg ngày 16.4.2004 của Thủ tướng Chính phủ về tín dụng thực hiện Chiến lược quốc gia về cấp NS-VSMT nông thôn.

Chỉ 2 tháng đầu năm 2019, Phòng giao dịch NHCSXH Chí Linh đã giải ngân thêm hơn 5 tỷ đồng cho vay NS-VSMT nông thôn, nâng tổng dư nợ lên thành gần 39 tỷ đồng. Từ tháng 3.2019, thêm 6 xã lên phường, dư nợ cho vay NS-VSMT nông thôn toàn địa bàn giảm, nay chỉ còn khoảng 37 tỷ đồng.

Được biết trước đây chương trình cho vay NS-VSMT nông thôn ở Chí Linh khá hiệu quả, thúc đẩy mạnh các phong trào xây dựng công trình nước sạch, vệ sinh, hầm biogas... Cho vay NS-VSMT cũng là dòng tín dụng không phát sinh nợ quá hạn. Qua hơn 15 năm thực hiện, chương trình đã được điều chỉnh về đối tượng thụ hưởng và nâng mức cho vay để phù hợp với thực tế.

Mỗi hộ được vay 2 loại công trình, mức vốn cho vay đối với mỗi loại công trình tối đa hiện là 10 triệu đồng trong thời hạn 5 năm. Mức vay này đáp ứng cơ bản nhu cầu xây, sửa nâng cấp các công trình nước sạch, vệ sinh gia đình ở nông thôn. "Ba tháng gần đây, chúng tôi luôn thừa vốn cho vay chương trình này. Có tháng phải chuyển hơn 1 tỷ đồng về tỉnh", ông Nguyễn Văn Du, Giám đốc Phòng giao dịch NHCSXH Chí Linh nói.

Nhu cầu thực tế của người dân ở các phường mới thành lập từ các xã khó khăn vẫn còn rất lớn. Vì vậy, các cấp, các ngành liên quan cần có kiến nghị với Chính phủ điều chỉnh cơ chế vận hành để nguồn vốn của NHCSXH phát huy hơn nữa hiệu quả.

THÀNH LONG