55 năm phong trào “Ba đảm đang” - nguồn sức mạnh vật chất và tinh thần to lớn

Trong chiến tranh chống Mỹ, phụ nữ Việt Nam tích cực tham gia cầm súng bảo vệ Tổ quốc

Cách đây 55 năm, trong không khí sôi sục của những ngày "Nam-Bắc thi đua đánh giặc Mỹ", ngày 22.3.1965, Ban Thường trực Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã ra Chỉ thị số 03/CT phát động Phong trào "Ba đảm nhiệm" trong phụ nữ cả nước. Sau đó, phong trào được Chủ tịch Hồ Chí Minh đổi tên thành Phong trào "Ba đảm đang". Tiếp nối truyền thống vẻ vang của Phong trào “Ba đảm đang” năm xưa, phụ nữ Việt Nam hôm nay viết tiếp những thành tích vẻ vang vào trang vàng của lịch sử dân tộc.

Anh hùng-Bất khuất-Trung hậu-Đảm đang

“…Ơi cô gái ơi! Súng trên vai sao vuông đầu mũ. Em đi về đâu mà mắt em tươi sáng. Em đi về đâu mà chân bước hiên ngang…”. Lời bài hát ấy hôm nay vẫn vang lên trong lồng ngực tuổi trẻ cả nước với sự rung cảm về vẻ đẹp thanh khiết mà rắn rỏi của các cô gái thời đánh giặc của hơn nửa thế kỷ trước.

Bị thua ở chiến trường miền Nam, ngày 5.8.1964, đế quốc Mỹ điên cuồng mở rộng chiến tranh ra miền Bắc, nhằm ngăn chặn sự chi viện của miền Bắc XHCN đối với tiền tuyến lớn miền Nam. Hưởng ứng lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Lúc này, chống Mỹ, cứu nước là nhiệm vụ thiêng liêng nhất của mọi người Việt Nam yêu nước. Tất cả chúng ta hãy đoàn kết nhất trí, triệu người như một, quyết tâm đánh thắng giặc Mỹ xâm lược”, nhân dân cả nước đã ra quân với khí thế cách mạng to lớn.

Trong không khí sục sôi thi đua đó, ngày 22.3.1965, Ban Thường trực Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam đã ra Chỉ thị số 03/CT phát động phong trào "Ba đảm nhiệm" trong phụ nữ cả nước với nội dung: “Đảm nhiệm sản xuất, công tác, thay thế cho nam giới đi chiến đấu; Đảm nhiệm gia đình, khuyến khích chồng con yên tâm chiến đấu; Đảm nhiệm phục vụ chiến đấu và sẵn sàng chiến đấu khi cần thiết”.

Sau đó, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ thị cho Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam sửa tên “Ba đảm nhiệm” thành “Ba đảm đang”. Đồng thời kêu gọi: “Chị em phụ nữ hãy thực hiện thật tốt “Ba đảm đang” góp phần đắc lực đánh thắng giặc Mỹ xâm lược…”.

Do đáp ứng được yêu cầu nhiệm vụ cách mạng, phong trào đã nhanh chóng phát triển thành cao trào cách mạng sôi nổi, rộng lớn, huy động được sức mạnh tổng hợp của hàng chục triệu phụ nữ từ nông thôn tới thành thị, từ miền ngược đến miền xuôi, trên mọi lĩnh vực hoạt động; biến tiềm năng cách mạng của phụ nữ thành hiện thực sinh động, thành nguồn sức mạnh vật chất và tinh thần to lớn, góp phần đánh thắng giặc Mỹ xâm lược.

Trên mặt trận lao động sản xuất, công tác, hàng chục triệu phụ nữ đã không quản ngày đêm và bom đạn kẻ thù, vừa hăng hái thi đua lao động sản xuất, công tác, vừa sẵn sàng chiến đấu và phục vụ chiến đấu. Trong sản xuất nông nghiệp, chị em nữ nông dân “tay cày, tay súng” sôi nổi thi đua đảm đang thay nam giới làm chủ ruộng đồng, tham gia quản lý hợp tác xã, nhiều chị là chủ nhiệm giỏi. Trong các công trường, nhà máy, xí nghiệp, hầm mỏ... với khẩu hiệu thi đua “Mỗi người làm việc bằng hai vì miền Nam ruột thịt”, với quyết tâm “tim có thể ngừng đập, máy không thể ngừng chạy”, hàng chục vạn nữ công nhân “tay búa, tay súng” sôi nổi tham gia phong trào thi đua “luyện tay nghề, thi thợ giỏi”, nhiều nhà máy, xí nghiệp đông nữ đã liên tục hoàn thành kế hoạch từ 5-12 năm. Chị em công tác trong các ngành y tế, giáo dục, thương nghiệp, văn hoá nghệ thuật… luôn nêu cao tinh thần phục vụ. Nhiều chị nêu gương sáng tận tuỵ hy sinh, không những hoàn thành nhiệm vụ mà còn lập nhiều thành tích xuất sắc.

Với truyền thống “giặc đến nhà, đàn bà cũng đánh”, hàng chục nghìn nữ thanh niên miền Bắc đã hăng hái gia nhập các đơn vị dân quân tự vệ, bộ đội chủ lực, thanh niên xung phong, dân công hỏa tuyến trực tiếp chiến đấu và phục vụ chiến đấu trên khắp các mặt trận, lập nên những chiến công vẻ vang. Hình ảnh chị em nữ thanh niên xung phong, dân công hoả tuyến với tinh thần “sống bám cầu đường, chết kiên cường dũng cảm” ngày đêm bám trụ dưới bom rơi đạn nổ, sửa đường thông xe, hàng chục lần bị bom vùi, bị thương vẫn không rời vị trí, tình nguyện làm lễ truy điệu sống để đi phá bom nổ chậm, nhiều chị đã hy sinh giữa tuổi thanh xuân. Sự hy sinh đó thể hiện tinh thần bất khuất “thà chết chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm nô lệ”.

Trong gia đình, với vai trò người vợ, người mẹ đảm đang chăm lo việc gia đình, chị em đã hết lòng chăm sóc nuôi dưỡng dạy dỗ các con trưởng thành, tận tình chăm sóc cha mẹ già, giữ trọn đạo thuỷ chung. Giá trị đạo đức truyền thống tốt đẹp của phụ nữ Việt Nam được nhân lên gấp bội bởi ý thức giác ngộ cách mạng sâu sắc, đã trở thành nguồn động viên, cổ vũ to lớn, tiếp thêm sức mạnh cho người chiến sĩ vững tay súng nơi chiến trường. Tha thiết với hạnh phúc gia đình, nhưng để giành được độc lập, tự do và thống nhất Tổ quốc, hàng triệu phụ nữ đã gác tình riêng vì nghĩa lớn. Các bà, các chị hiểu rằng nơi trận mạc lành ít, dữ nhiều, nhưng vẫn động viên, khuyến khích chồng, con, người thân lên đường ra trận. Nhiều người mẹ tiễn chồng, con rồi lại tiễn cháu tiếp bước cha anh lên đường đánh giặc. Trong suốt cuộc chiến tranh giữ nước, đã có biết bao người ra đi không trở lại.

Sáng mãi truyền thống phụ nữ Ba đảm đang

Lịch sử dân tộc đã bước sang trang mới của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, tiếp nối truyền thống vẻ vang của Phong trào “Ba đảm đang” năm xưa, phụ nữ Việt Nam hôm nay viết tiếp những thành tích vẻ vang vào trang vàng của lịch sử dân tộc.

Dưới sự lãnh đạo của Đảng, phụ nữ Việt Nam được tạo điều kiện đã nhận thức được vai trò trách nhiệm của mình, không ngừng học tập, rèn luyện nâng cao trình độ chính trị, năng lực chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, là người phụ nữ có trí tuệ, năng động, sáng tạo, vươn lên xóa đói, giảm nghèo, làm giàu, làm chủ khoa học kỹ thuật, phấn đấu tất cả vì sự bình đẳng và tiến bộ của phụ nữ.

Phụ nữ ngày càng tham gia và phát huy vai trò trong nhiều lĩnh vực, ngành nghề mới mà trước đây chỉ dành cho nam giới như: quản lý nhà nước, xóa đói giảm nghèo, phòng chống tệ nạn xã hội, hoạt động đối ngoại… Ngày càng có nhiều người trở thành chính trị gia, nhà khoa học nổi tiếng, nhà quản lý năng động. Tại cuộc bầu cử đại biểu Quốc hội khóa XIV và Hội đồng nhân dân các cấp nhiệm kỳ 2016-2021, tỷ lệ phụ nữ tham gia đại biểu Quốc hội đạt 26,8%, đưa Việt Nam vào nhóm có tỷ lệ nữ đại biểu cao ở khu vực, xếp thứ 2 ASEAN và xếp thứ 43/143 nước trên thế giới. Trong các cơ quan dân cử ở địa phương, tỷ lệ nữ đại biểu Hội đồng nhân dân nhiệm kỳ 2016-2021 ở cấp tỉnh/thành phố trực thuộc trung ương là 25,17%, ở cấp huyện là 24,62% và ở cấp phường/xã là 21,17%.

Trong lĩnh vực kinh doanh, kể từ khi thực hiện Luật Doanh nghiệp mới, số doanh nghiệp do nữ làm chủ cũng tăng lên. Theo số liệu nghiên cứu của Hội Nữ doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội (HAWASME), hiện nay, có khoảng 24,8% doanh nghiệp do phụ nữ quản lý (riêng đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, có 25% doanh nghiệp do phụ nữ quản lý).

Trong lĩnh vực giáo dục, hơn 90% phụ nữ biết đọc, biết viết; tỷ lệ tốt nghiệp đại học là 36,24%, thạc sĩ là 33,95% và tiến sĩ là 25,69%. Trong các cơ quan nghiên cứu, quản lý khoa học và đào tạo, tỷ lệ nữ giáo sư, phó giáo sư, tiến sĩ, thạc sĩ đều tăng. Điểm nổi bật của phụ nữ là, dù ở cương vị công tác nào, chị em cũng luôn nêu cao tinh thần trách nhiệm, khắc phục mọi khó khăn về bản thân, gia đình, không ngừng phấn đấu, vươn lên, hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao và có nhiều đóng góp cho sự phát triển của đất nước.

Đặc biệt, trong quân đội, gần đây thiếu tá Đỗ Thị Hằng Nga, nữ sĩ quan thuộc Trung tâm Gìn giữ hòa bình Việt Nam, lên đường làm nhiệm vụ tại Phái bộ Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc tại Nam Sudan. Thiếu tá Đỗ Thị Hằng Nga là nữ sĩ quan đầu tiên của Quân đội nhân dân Việt Nam tham gia Lực lượng Gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.

Trong các lĩnh vực khác như y tế, khoa học-kỹ thuật, văn hoá, thể thao và du lịch… phụ nữ cũng có những đóng góp to lớn. Điển hình trong lĩnh vực y tế, 7 nhà khoa học nữ của Phòng Thí nghiệm cúm, Khoa virus, Viện Vệ sinh dịch tễ trung ương đã phân lập thành công chủng virus SASR-CoV-2, đưa Việt Nam trở thành một trong 4 nước trên thế giới phân lập thành công chủng virus này.

Có thể thấy, ngày nay, phụ nữ Việt Nam không chỉ là người vợ, người mẹ hiền đảm đang mà còn là những nhà lãnh đạo, nhà khoa học tài năng, những doanh nhân giỏi… có nhiều đóng góp, đồng hành cùng dân tộc thực hiện thành công sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh xứng đáng với lời khen tặng của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Non sông gấm vóc Việt Nam do phụ nữ, trẻ cũng như già, ra sức dệt thêu mà thêm tốt đẹp rực rỡ ”.

Và 55 năm đã trôi qua, nhưng tinh thần của phong trào "Ba đảm đang" vẫn luôn là mạch ngầm tuôn chảy, là tài sản vô giá, nguồn lực quan trọng, tiếp lửa cho các thế hệ phụ nữ Việt Nam hôm nay và mai sau.

Theo TTXVN