Nghịch lý lãi suất

Trái ngược với làn sóng hạ lãi suất huy động, lãi suất cho vay của các ngân hàng vẫn tương đối cao

Làn sóng giảm lãi suất huy động

Sau nhiều lần điều chỉnh, lãi suất tiền gửi của nhóm 4 ngân hàng có vốn nhà nước là Ngân hàng TMCP Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank), Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV), Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam (VietinBank) và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (Agribank) đều ghi nhận mức giảm sâu.

Cụ thể, lãi suất huy động hiện ở mức 3,7%/năm các kỳ hạn dưới 3 tháng, 4%/năm các kỳ hạn dưới 6 tháng, 4,4%/năm các kỳ hạn dưới 9 tháng, 4,6%/năm các kỳ hạn dưới 12 tháng và ở mức 6%/năm các kỳ hạn từ 12 tháng đến dưới 24 tháng. So với trước, lãi suất hiện nay thấp hơn từ 0,5-1%/năm ở nhiều kỳ hạn. Các mức lãi suất trên 8%/năm không còn xuất hiện ngay cả với các khoản tiền lớn.

Cùng đà giảm lãi suất huy động của nhóm 4 ngân hàng trên, các ngân hàng TMCP khác cũng giảm lãi suất huy động. Theo biểu lãi suất niêm yết trên website của Ngân hàng TMCP Kỹ thương Việt Nam (Techcombank), lãi suất huy động kỳ hạn 1 tháng theo hình thức lĩnh lãi trước kỳ hiện ở mức 3%/năm, kỳ hạn 2 tháng là 3,1%/năm. Các khoản tiền gửi kỳ hạn từ 2 tháng đến 5 tháng có mức lãi suất 3,2%/năm. Nếu lĩnh lãi cuối kỳ, biểu lãi suất dao động từ 3,15-3,7%/năm đối với các kỳ hạn từ 1-5 tháng tuỳ thuộc số tiền. Từ đầu tháng 7 đến nay, Techcombank đã điều chỉnh niêm yết lãi suất huy động tới 5 lần. Tất cả đều là giảm.

Mặt bằng lãi suất huy động hiện đang ở mức thấp. Tính chung 7 tháng đầu năm, lãi suất tiền gửi thấp hơn từ 1 - 2% so với cuối năm 2019 ở phần lớn các ngân hàng. Một số chuyên gia tài chính - ngân hàng nhận định mức lãi suất huy động nhiều khả năng sẽ giảm thêm trong thời gian tới, nhất là sau thông báo của Ngân hàng Nhà nước về điều chỉnh lãi suất áp dụng với tiền gửi dự trữ bắt buộc và tiền gửi vượt dự trữ bắt buộc.

Lãi suất cho vay vẫn tương đối cao

Các ngân hàng giảm lãi suất huy động vừa để cơ cấu lại nguồn vốn huy động và là cơ hội để ngân hàng có thể điều chỉnh đầu ra nhằm hỗ trợ doanh nghiệp sau những ảnh hưởng từ dịch Covid-19.

Tại Hải Dương, theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước chi nhánh tỉnh, đến ngày 31.7, các ngân hàng trên địa bàn tỉnh đã thực hiện điều chỉnh thời gian trả nợ cho gần 600 khách hàng với tổng dư nợ trên 1.700 tỷ đồng; miễn, giảm và hạ lãi suất cho trên 12.000 khách hàng với tổng dư nợ gần 25.400 tỷ đồng.

Tuy nhiên, trái ngược với mức giảm của lãi suất huy động, lãi suất cho vay hiện vẫn ở mức cao, nhất là các khoản vay trung và dài hạn. Mặt bằng lãi suất cho vay ngắn hạn được các ngân hàng trên địa bàn tỉnh áp dụng hiện ở mức từ 5,5-10%/năm, phổ biến ở mức 6-7%/năm; lãi suất cho vay trung dài hạn từ 7-11%/năm, phổ biến ở mức 7-9%/năm. Nhiều doanh nghiệp hiện phải vay với lãi suất cao hơn mức phổ biến. Theo anh Bùi Thanh An, Kế toán trưởng Công ty CP Xây dựng và Thương mại Phượng Hoàng, mặc dù thông qua các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, nhiều ngân hàng đã giảm lãi vay song mức lãi suất mới vẫn tương đối cao, nhất là so với tỷ suất lợi nhuận bình quân của doanh nghiệp thời điểm hiện tại.

Với dư nợ tương đối lớn tại nhiều ngân hàng, doanh nghiệp nói trên hiện đang chi trả mức lãi trung bình 8,5%/năm cho 60 tỷ đồng vay ngắn hạn và trên 10%/năm đối với tổng dư nợ 70 tỷ đồng các món vay trung dài hạn (cá biệt có ngân hàng áp dụng mức lãi suất trên 11%/năm đối với khoản vay trung dài hạn).

Ông Nguyễn Quang Trung, Giám đốc BIDV chi nhánh Thành Đông nhận định một trong những nguyên nhân tạo nên nghịch lý lãi suất thời gian qua là do chính sách riêng để thực hiện kế hoạch kinh doanh của từng ngân hàng. Một số ngân hàng đã giảm lãi vay từ 2-2,5%/năm cho các khoản vay của khách hàng. "Tuy nhiên, tùy theo ngành nghề kinh doanh và phân khúc khách hàng, các ngân hàng sẽ có mức hỗ trợ giảm lãi suất khác nhau, không thể đồng nhất", ông Trung nói.

Thực tế, ngân hàng nào có mức lãi suất huy động giảm sâu thì lãi suất cho vay sẽ giảm nhiều hơn so với các ngân hàng khác và ngược lại. Do đó, khách hàng có thể lựa chọn ngân hàng có mức lãi suất phù hợp cho những khoản vay mới.

HÀ KIÊN