Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long trả lời chất vấn: “Nóng" các vấn đề chống dịch

Xem trực tiếp phiên chất vấn và trả lời chất vấn

Là Bộ trưởng lần đầu trả lời chất vấn trực tiếp tại nghị trường, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long sẽ có thời gian trả lời trong buổi sáng và 15 phút chiều cùng ngày, để giải trình và làm rõ các nội dung mà đại biểu quan tâm liên quan đến công tác phòng chống dịch bệnh, chiến lược phòng chống dịch, chiến lược vắc xin.

Các vấn đề nóng khác cũng được đại biểu quan tâm chất vấn với Bộ trưởng Y tế là việc bảo đảm nguồn cung và quản lý giá xét nghiệm COVID-19, thuốc chữa bệnh, trang thiết bị y tế, sinh phẩm xét nghiệm; giải pháp giảm thiểu sự chênh lệch chất lượng dịch vụ khám, chữa bệnh giữa các tuyến, các vùng, miền và nâng cao năng lực của hệ thống y tế cơ sở, đặc biệt là ở các vùng khó khăn; định hướng đào tạo, sử dụng và chế độ đặc thù cho đội ngũ cán bộ y tế...

Cùng tham gia giải trình có Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và các Bộ trưởng Công an, Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Thông tin và Truyền thông, Khoa học và Công nghệ...

Phát biểu đầu phiên chất vấn, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nêu một số điểm mới của việc chất vấn lần này: mỗi đại biểu nêu câu hỏi trong vòng 1 phút, bộ trưởng trả lời mỗi vấn đề 3 phút.

Chủ tịch Quốc hội đề nghị đại biểu chọn 1-2 vấn đề trọng tâm. Quá trình trả lời, các Phó Thủ tướng và các hành viên khác của Chính phủ sẽ tham gia trả lời chất vấn.

Đại biểu không dùng quyền tranh luận để thực hiện quyền chất vấn, tranh luận với bộ trưởng chứ không tranh luận với nhau.

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long - Ảnh: Quochoi.vn

Trao đổi trước phần chất vấn ngành y tế, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết từ Kỳ họp thứ nhất đến nay Bộ Y tế nhận nhiều nội dung chất vấn của đại biểu. Thời gian qua ngành y tế nhận được nhiều động viên, cũng như góp ý về hạn chế. Ngành y tế tiếp thu đầy đủ để bổ sung vào chiến lược phòng chống dịch sắp tới.

NỘI DUNG PHẦN CHẤT VẤN VÀ TRẢ LỜI CHẤT VẤN:

Bộ Y tế không chủ trương cấm bác sĩ kêu gọi ủng hộ trang thiết bị y tế

Trả lời đại biểu Trần Văn Tiến, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long nhắc lại tình trạng khan hiếm là có, đặc biệt trong năm 2020, các nước tranh nhau mua. Việt Nam cũng đã chủ động cho sản xuất máy thở, cơ bản các máy có chức năng trung bình bảo đảm trong nước. Đối với máy thở chức năng cao cũng đã cố gắng mua, huy động, kêu gọi hỗ trợ, đơn cử như dự kiến mua 1.000 máy thở nhưng doanh nghiệp hỗ trợ 2.400 máy, nên hiện nay không thiếu máy thở chức năng cao.

"Có thể thiếu cục bộ, thiếu trong giai đoạn ngắn, nên đã thành lập kho dã chiến khu vực phía Nam, điều dộng máy thở trong kho của Bộ Y tế. Một vài bác sĩ kêu gọi hỗ trợ là tốt, nhưng Bộ Y tế không chủ trương không cho bác sĩ kêu gọi ủng hộ trang thiết bị y tế", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khẳng định.

Về việc huy động lực lượng y tế tư nhân, khám chữa bệnh, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay đây là vấn đề hết sức quan tâm khi dịch xảy ra. Thực tế, Bộ đã gặp các giám đốc bệnh viện tại TP Hồ Chí Minh, đã kêu gọi sự chung tay và có tới 10 bệnh viện tư nhân tham gia rất tâm huyết, dành giường cấp cứu cho bệnh nhân.

Tuy nhiên, theo quy định điều trị bệnh truyền nhiễm nhóm A là do ngân sách, bảo hiểm y tế chi trả, nên việc cho phép cơ sở y tế tư nhân thu tiền là chưa được pháp luật cho phép. Vì vậy, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay đã kiến nghị Chính phủ cho phép bệnh viện y tế tư nhân thu tiền, bảo đảm hiệu quả cao hơn trong điều trị bệnh COVID-10.

Giải đáp thêm tranh luận của đại biểu Nguyễn Anh Trí, với việc quản lý giá với lĩnh vực y tế tư nhân, Bộ trưởng cho hay hiện chưa có quy định về mức trần, chế tài xử lý đối với cơ sở y tế tư nhân khi thu cao. Do đó, Bộ làm việc với các đơn vị, hiệp hội y tế tư nhân, để đưa ra mức giá trần, để bảo đảm mức giá phù hợp với chăm sóc sức khỏe, mặc dù nhiều đơn vị y tế tư nhân phản đối. 

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng khẳng định tăng cường kiểm tra giám sát, xử lý vi phạm với các đơn vị thuộc bộ; có văn bản tới địa phương tăng kiểm tra giám sát với giá xét nghiệm, trang thiết bị, không vì dịch bệnh để tăng giá.

Bộ trưởng cũng khẳng định chưa có tình trạng giảm sút năng lực với lực lượng y tế công lập khi làm việc thêm, nên sẽ tăng cường kiểm tra giám sát hơn, bảo đảm việc cung cấp chất lượng dịch vụ giữa các đơn vị được tương xứng.

Cần tăng cường giám sát để tránh loạn giá xét nghiệm

Đại biểu Trần Văn Tiến (Vĩnh Phúc): Nhiều trang thiết bị thiếu trầm trọng như máy thở, khẩu trang, nhiều bác sĩ lên mạng kêu gọi ủng hộ nhưng sau đó phải đóng thông tin, đây có phải chủ trương của bộ?

Đại biểu Nguyễn Anh Trí (Hà Nội) tranh luận về việc loạn giá xét nghiệm, cho rằng bộ trưởng trả lời chưa thỏa mãn.

Theo ông Trí, việc loạn giá xét nghiệm là có thật, Bộ Y tế cũng lắng nghe và có thay đổi kịp thời. Tuy nhiên, ông đề nghị Bộ có thông tư quy định giá trần với y tế tư nhân vì COVID-19 là đại dịch và cần được quản lý đặc biệt.

Giá xét nghiệm ở các cơ sở y tế tư nhân có thể cao nhưng không thể quá cao. Bộ Tài chính cần có hướng dẫn về giá để bảo đảm quyền lợi của người dân, cũng như tạo điều kiện đơn vị y tế tư nhân chân chính được tham gia vào công tác phòng chống dịch. Mặt khác, các bộ liên quan cần tăng cường giám sát để tránh loạn giá, sử dụng test xét nghiệm trôi nổi.

Vắc xin cho trẻ em được cấp phép không ảnh hưởng hệ sinh sản, phát triển của trẻ

Trả lời đại biểu Trần Hữu Hậu, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho hay việc tổ chức tiêm cho trẻ em đã tổng kết, căn cứ theo hướng dẫn của WHO, FDA, cơ quan kiểm soát bệnh tật Hoa Kỳ… chính thức cho phép tiêm vắc xin mRNA cho trẻ ở gần 40 nước. Cách làm là tiêm từ lứa tuổi cao xuống thấp, từ nhóm có bệnh lý nền. Hiện vắc xin duy nhất sử dụng là Pfizer đã được cấp phép.

Về cơ chế khi tiêm vắc xin tác động đến cơ thể trẻ em, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long khẳng định khi vào cơ thể vắc xin không xâm nhập hệ gene ADN mà sẽ tạo ra kháng thể, tạo ra kháng thể chống lại xâm nhập virus. Do đó, những ý kiến cho rằng gây đột biến, ảnh hưởng đến hệ sinh sản hoặc phát triển của trẻ đã được khẳng định không có, song về vấn đề này vẫn đang được tiếp tục theo dõi.

Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cũng thông tin thêm là về công nghệ vắc xin bất hoạt của vắc xin cho trẻ em mà Sinopharm sản xuất, cũng được đánh giá là an toàn với trẻ. "Mọi vắc xin được cấp phép là bảo đảm an toàn với trẻ em", Bộ trưởng khẳng định.

Cơ sở khoa học để tiêm vắc xin COVID-19 đại trà cho trẻ em?

Đại biểu Trần Hữu Hậu (Tây Ninh) cho biết hiện nay có những thông tin về việc tiêm vắc xin phòng COVID-19 theo công nghệ mRNA cho trẻ em ảnh hưởng đến khả năng sinh sản, đề nghị Bộ trưởng Y tế cho biết rõ vấn đề này và cơ sở khoa học để triển khai tiêm vắc xin COVID-19 đại trà cho trẻ em.

Có lỗ hổng trong quản lý giá thiết bị y tế, giá xét nghiệm

Bộ trưởng Tài chính Hồ Đức Phớc thông tin thêm về quản lý giá liên quan đến lĩnh vực y tế: Năm 2012 giá giao cho cơ quan quản lý chuyên ngành, trong đó giá thiết bị y tế giao cho Bộ Y tế. Từ đó, Nghị định của Chính phủ xác định trách nhiệm quản lý giá thiết bị y tế của Bộ Y tế. Với thời gian qua xảy ra sai phạm giá thiết bị y tế, mà cả lĩnh vực đất đai, giáo dục, đây là lỗ hổng cần hoàn thiện.

"Bộ Y tế xây dựng Nghị định 98 với hai văn bản tham gia góp ý để đề nghị Bộ Y tế thắt chặt lỗ hổng này", Bộ trưởng Hồ Đức Phớc nói quy định này chặt chẽ hơn, từ phương thức công khai giá đến buộc phải kê khai giá, truyền về trung tâm dữ liệu của Bộ Y tế quản lý. Nếu bán giá sai thì bị xử phạt hành chính, thu hồi giấy phép hoạt động và nếu có hậu quả nghiêm trọng phải truy tố, xử lý hình sự.

Trong kê khai giá cũng yêu cầu, với thiết bị nhập phải công khai giá nhập của hải quan, chi phí tính hợp lý. Còn nếu giá trong nước phải công khai giá thành sản xuất trong nước. Đó là vấn đề hoàn thiện được và bịt lỗ hổng giá thiết bị y tế. Liên quan loạn giá kit xét nghiệm, thiết bị y tế, Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho hay đã dự báo được tình hình này nên chỉ đạo ngành thuế, hải quan, không để đơn vị viện trợ, tài trợ lợi dụng nâng giá đưa vào chi phí sản xuất vì theo quy định được trừ vào chi phí hợp lý để miễn giảm thuế.

Về huy động nguồn lực xã hội ngành y tế, Bộ trưởng Tài chính cho hay đã ban hành luật PPP nhưng vẫn xảy ra sai phạm, do có lỗ hổng gây nên tình trạng trục lợi, có thể nâng giá dịch vụ để ăn chia, trục lợi. Do đó, tới đây sẽ tăng cường thanh kiểm tra, ngăn chặn thất thoát lãng phí, tham nhũng xảy ra.

Lãnh đạo một số cơ sở y tế có năng lực chuyên môn nhưng chưa có năng lực quản lý

Trao đổi một số nội dung liên quan, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết việc đại biểu đặt vấn đề "bác sĩ giỏi chưa chắc quản lý giỏi" rất hay và cần quan tâm.

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà - Ảnh: Quochoi.vn

Theo Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà, việc xây dựng đội ngũ cán bộ nói chung và các đơn vị sự nghiệp y tế nói riêng được quán triệt theo các nghị quyết của Đảng. Trong đó nói rất rõ tiêu chuẩn, quy trình bổ nhiệm cán bộ quản lý ở các đơn vị sự nghiệp. Bộ Y tế cũng đã ban hành tiêu chuẩn, quy trình bổ nhiệm.

Tuy nhiên, thực tiễn có một số cơ sở y tế, người quản lý có năng lực chuyên môn nhưng chưa có năng lực quản lý.

Bộ Nội vụ xin tiếp thu ý kiến đại biểu để xem xét, rà soát có những điều chỉnh nhằm hướng đến việc bổ nhiệm cán bộ quản lý vừa có năng lực chuyên môn, vừa có năng lực quản lý.

"Vấn đề quan trọng là làm rất rõ tiêu chuẩn, điều kiện của người đứng đầu các đơn vị y tế", Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà nói.

Nói đến việc phân cấp quản lý hệ thống y tế, Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà thừa nhận còn có nhiều vướng mắc, phải rà soát, xem xét căn cơ, nhất là hệ thống y tế cấp tỉnh, cấp huyện. Ngay sau kỳ họp, Bộ Nội vụ sẽ báo Chính phủ thực hiện phân cấp được ngay. Ngoài ra, nghiên cứu phân cấp các cơ sở y tế mà Bộ Y tế đang quản lý cho các tỉnh theo hình thức phân cấp lãnh thổ.

Bộ trưởng Y tế nhận trách nhiệm về vấn đề vắc xin

Thông tin về chiến lược vắc xin, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long nói ta tiếp cận vắc xin sớm nhưng mua bị chậm hơn, lý do là tình trạng khan hiếm vắc xin, một số nước có vắc xin đặt hàng với số lượng lớn, dẫn tới có tình trạng bất bình đẳng trong tiếp cận vắc xin. Chưa kể tâm lý sử dụng vắc xin, từ chối không tiêm vắc xin diễn ra ở quy mô toàn cầu. 

Khi mua vắc xin cũng phải vượt qua rào cản về mặt pháp luật, phải chấp nhận mọi điều kiện về mặt mua bán mà không được điều khoản thương thuyết, chấp nhận mọi rủi ro như giao hàng chậm, giá cả, không được trả lại vắc xin, giao hàng không đúng thời hạn, nên gây khó khăn cho mua bán, tiếp nhận hợp đồng...

"Về vấn đề này Bộ Y tế nhận trách nhiệm, nên có kế hoạch triển khai để bảo đảm tiêm vắc xin cho năm 2022", Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết đến nay đã hoàn thành chiến lược tổng thể về COVID-19.

Với vấn đề bác sĩ làm thêm có ảnh hưởng chất lượng khám chữa bệnh do đại biểu Nguyễn Quốc Hận (Cà Mau) đặt ra, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay việc hành nghề của bác sĩ là được phép, nhằm bảo đảm thu nhập và nâng cao năng lực, nhân lực y tế, cũng để không phân biệt giữa công và tư. Tuy nhiên, cũng để bác sĩ tái tạo sức lao động, nghiên cấm bác sĩ không hoàn thành công việc chung do việc riêng, nên sẽ tăng cường kiểm tra vấn đề này.

Giải pháp ngăn chặn cá nhân lợi dụng đặt máy, trang thiết bị vào bệnh viện để sai phạm

Đại biểu Huỳnh Thị Ánh Sương (Quảng Ngãi) hỏi giải pháp khắc phục tình trạng xã hội hóa để các cá nhân lợi dụng đặt máy, trang thiết bị vào bệnh viện và có những sai phạm xảy ra thời gian qua.

Đại biểu Phạm Thị Thanh Mai (Hà Nội) chất vấn về trách nhệm của Bộ Y tế trong việc tham mưu chiến lược và triển khai chiến lược vắc xin?

Đại biểu Nguyễn Quốc Hận (Cà Mau) hỏi nhiều bác sĩ, liên kết khám, chữa bệnh riêng có ảnh hưởng đến chất lượng khám, chữa bệnh?

Giải pháp nào nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế dự phòng

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (Hà Nội) chất vấn giải pháp giải quyết khó khăn trạm y tế? Trách nhiệm của Bộ trưởng để thiếu số bác sĩ, nhiều nơi chất lượng chuyên môn của y, bác sĩ còn thấp?

Đại biểu Huỳnh Thanh Phương (Tây Ninh) và đại biểu Trần Kim Yến (TP Hồ Chí Minh) cùng chất vấn trách nhiệm và giải pháp nào nâng cao năng lực y tế cơ sở, y tế dự phòng?

Về tăng cường năng lực y tế cấp xã, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay hệ thống y tế đã sắp xếp, cơ bản đáp ứng yêu cầu thực tế, nhưng không đáp ứng được khi tình hình dịch xảy ra phức tạp. Năng lực y tế cơ sở, nhất với tuyến xã, chỉ có 48,4% các trạm y tế bảo đảm thực hiện dịch vụ cơ bản, nhưng với xã còn nhiều vấn đề cần thay đổi. 

Do đó, tới đây trong đề án tăng cường năng lực trạm y tế xã, bảo đảm nhân lực trạm y tế, Bộ đã đang và sẽ đưa ra tăng cường năng lực để vừa khám chữa bệnh, học hỏi và học tập, đưa bác sĩ tuyến huyện về xã, thiết lập hệ thống khám chữa bệnh từ xa, tăng năng lực hệ thống y tế, tổ chức hệ thống y tế tuyến xã theo nguyên lý y học gia đình. 

Tiếp đó là đổi mới y tế tài chính, hoạt động ở một số trạm còn khó khăn nên Bộ trưởng đề nghị địa phương quan tâm hơn, bảo đảm người dân được quan tâm chăm sóc sức khỏe.

Về nhân lực y tế, Bộ trưởng khẳng định đây là vấn đề được Đảng và Nhà nước quan tâm. hiện nay theo đào tạo chung, mỗi năm có gần 7.000 bác sĩ ra trường, không thể đẩy nhanh tốc độ đào tạo do phụ thuộc vào năng lực từng trường. 

Vì vậy, sẽ đào tạo theo hướng sâu hơn, 9 năm mới ra trường hành nghề, cấp chứng chỉ theo đúng tinh thần chung, nhân lực vùng sâu vùng xa có đề án về tăng cường đào tạo, bảo đảm tiếp cận dịch vụ y tế thuận lợi.

Với vấn đề được đại biểu Phan Thị Mỹ Dung (Long An) đặt ra về người lao động gặp khó khăn, phải ngừng đóng bảo hiểm y tế, Bộ trưởng cho hay tỷ lệ đóng đã đạt trên 95% nhưng trong năm 2021 có dấu hiệu giảm đi, nên đã phối hợp các bộ liên quan rà soát để có cơ chế chính sách hỗ trợ người lao động gặp khó khăn.

Trả lời câu hỏi của đại biểu Trần Kim Yến (TP Hồ Chí Minh) khi lực lượng nhân lực bác sĩ còn yếu, Bộ trưởng cho hay nhân lực y tế phải có phân bổ phù hợp, nhưng do điều kiện khó khăn về tài chính nên nhiều đơn vị tự chủ, tuyển dụng nhân lực gặp khó. Trong khi giá dịch vụ y tế chưa đáp ứng yêu cầu, nên để đáp ứng yêu cầu thì tăng cường đào tạo, sắp xếp bộ máy, sử dụng nhân lực phù hợp, có chương trình đổi mới căn bản toàn diện đào tạo bác sĩ y khoa…

Cơ quan có chức năng không phát hiện ra vi phạm, làm sao các giáo sư, bác sĩ phát hiện?

Bấm nút tranh luận, đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) trao đổi về vấn đề sai phạm kinh tế trong bệnh viện dẫn đến giáo sư, bác sĩ, tiến sĩ bị khởi tố. Ông Cường cho biết các giải pháp Bộ trưởng Y tế đưa ra chưa thỏa đáng.

Bộ trưởng nói có quy dịnh phân cấp cho một phó chuyên phụ trách về kinh tế của bệnh viện. Tuy nhiên, theo ông Cường, có trường hợp dù cấp phó có sai phạm thì trưởng bệnh viện vẫn phải chịu trách nhiệm với vai trò người đứng đầu. Hay có những việc dù phân công cấp phó quản lý nhưng trưởng cũng phải quyết.

Đại biểu Hoàng Văn Cường (Hà Nội) - Ảnh: Quochoi.vn

Thứ hai, trách nhiệm cơ quan quản lý. Theo quy định hằng năm, đơn vị chức năng của cơ quan chủ quản và các cơ quan kiểm toán, thanh tra phải tiến hành kiểm toán những kinh phí sử dụng vốn sử dụng ngân sách; đối với những kinh phí sử dụng vốn của đơn vị thì phải kiểm tra hoạt động tài chính. Nhưng lâu nay các cơ quan có chức năng không phát hiện ra vi phạm thì các giáo sư, bác sĩ làm sao phát hiện để ngăn chặn?

"Quy định hiện nay đối với những sai phạm sau khi có thanh tra, kiểm tra, kiểm toán thì những cơ quan chức năng này phải chịu trách nhiệm. Vậy khi điều tra vụ án có bỏ sót hay không?", ông Cường đặt câu hỏi.

Vắc xin nội: Chỉ giảm thiểu thủ tục, phải bảo đảm chuyên môn và an toàn

Về vấn đề nghiên cứu sản xuất vắc xin trong nước được đại biểu Dương Minh Ánh nêu, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay đã có 2 đơn vị thử nghiệm lâm sàng đến giai đoạn 3. Bộ Y tế cắt ngắn về thủ tục hành chính nhưng phải bảo đảm chuyên môn và an toàn, nên đã thành lập 2 Hội đồng Y đức và Hội đồng cấp phép, đánh giá an toàn và hiệu quả, nên cũng kỳ vọng sớm có vắc xin Việt Nam.

Về thông tuyến bảo hiểm y tế, Bộ trưởng cho hay để bảo đảm người dân tiếp cận chất lượng dịch vụ bảo hiểm y tế song cũng có hạn chế là khó quản lý bảo hiểm y tế, có nơi tăng lượng bệnh nhân nhưng có nơi ít bệnh nhân. Do đó, Bộ Y tế sẽ xem xét, rà soát lại để điều chỉnh phù hợp, trên nguyên tắc người dân tiếp cận dịch vụ y tế chất lượng nhưng gần nơi mình sinh sống nhất.

Không yêu cầu người dân xét nghiệm khi đi lại

Trả lời chất vấn của đại biểu Tạ Văn Hạ, Bộ trưởng Y tế cho biết việc yêu cầu thời gian xét nghiệm lại cũng khác nhau giữa các nước nhưng cơ bản các nước lấy mốc 72 giờ. 

Tần suất xét nghiệm, trước đây Bộ Y tế và Bộ Giao thông vận tải có hướng dẫn xét nghiệm cho người đi từ vùng dịch ra khỏi khu vực khác, không áp dụng đi lại giữa các vùng tương đương.

Tuy nhiên, sau này áp dụng Nghị quyết 128 thì không yêu cầu người dân xét nghiệm khi đi lại. Chỉ xét nghiệm cho người dân từ vùng dịch trở về và xét nghiệm trọng tâm, trọng điểm, theo địa bàn nguy cơ, nhóm nguy cơ.

Khi nào có vắc xin COVID-19 của Việt Nam?

Đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) cho biết cử tri quan tâm đến thời gian yêu cầu xét nghiệm và xét nghiệm lại mỗi địa phương quy định khác nhau, nên thống nhất thời gian như thế nào?

Đại biểu Dương Minh Ánh (Hà Nội) muốn biết thời gian nào có vắc xin COVID-19 của Việt Nam?

Các trung tâm y tế tại TP Hồ Chí Minh sẽ giao về cho quận, huyện quản lý

Trả lời vấn đề đại biểu Dương Ngọc Hải (TP Hồ Chí Minh) nêu về đổi mới tổ chức hệ thống y tế, Bộ trưởng cho hay hiện nay bệnh viện do Sở Y tế quản lý nhưng năng lực quản lý về nguồn lực đầu tư, con người chưa được hết. 

Do đó, riêng với TP Hồ Chí Minh sẽ ủng hộ thí điểm phương án giao quản lý trung tâm y tế cho quận, huyện, nhằm để tăng phân cấp phân quyền, tăng quản lý địa phương. Còn với địa phương trên cả nước, dù có nhiều khó khăn nhưng sẽ cân nhắc để bảo đảm tăng cường đầu tư, quản lý và trách nhiệm.

Đối với các trung tâm y tế có vướng mắc trong thanh, quyết toán, bộ trưởng cũng nhìn nhận việc chi tiêu các trung tâm y tế rất thấp, 75% thực hiện tuyến huyện và xã nhưng mức chi tiêu chỉ hơn 30%, nên cải cách cơ chế tài chính tuyến huyện đang được đặt ra, bảo đảm theo theo cơ chế nhà nước đặt hàng giao nhiệm vụ, theo gói dịch vụ y tế dự phòng và theo cơ chế bảo hiểm y tế. 

"Xin tiếp thu ý kiến đại biểu để cải cách tài chính y tế tuyến huyện", Bộ trưởng bày tỏ.

Lên án những vi phạm, tham ô, tham nhũng trong y tế

Đại biểu Trịnh Xuân An (Đồng Nai) chất vấn cơ chế, công tác hướng dẫn, chỉ đạo, giám sát, kiểm tra của Bộ Y tế trong việc để xảy ra những sai phạm gần đây.

Bộ trưởng Y tế chia sẻ hết sức đau lòng. Nguyên nhân do có những vấn đề về cơ chế, hướng dẫn và đặc biệt do vi phạm mang tính cá nhân. Mặc dù quy định hết sức cụ thể nhưng có vi phạm, tham ô, tham nhũng. 

"Chúng tôi lên án, mặt khác bộ tiếp tục rà soát những vấn đề phân cấp, phân quyền, kiểm tra, giám sát với các đơn vị để ngăn ngừa, phòng chống, đấu tranh các trường hợp vi phạm", Bộ trưởng nói.

Điều chỉnh lương, phụ cấp để cán bộ y tế yên tâm làm việc

Trả lời chất vấn của đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) về giải pháp chống chảy máu nhân lực ngành, đặc biệt khi ngành có những cán bộ bị xử lý do vi phạm, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết đối với ngành y tế chất lượng nguồn nhân lực hết sức quan trọng. 

Bộ Y tế vừa qua luôn quan tâm đào tạo nguồn nhân lực, làm sao để y tế Việt Nam có chất lượng tương đương nền y tế của các nước trên thế giới.

Bộ cũng có chính sách, giải pháp thu hút nhân lực làm việc trong các đơn vị y tế công lập. Tuy nhiên, cũng có hiện tượng một số cán bộ y tế ở công lập sang làm cho tư nhân. Tuy nhiên, hiện lực lượng y tế công lập vẫn đóng vai trò chủ đạo. Tới đây Bộ tiếp tục quan tâm đào tạo nhân lực, thu hút người làm trong y tế công lập. 

"Chúng ta cũng cố gắng điều chỉnh tiền lương, phụ cấp để bảo đảm cán bộ y tế yên tâm làm việc tại các cơ sở công lập", Bộ trưởng nói.

Không chờ tiêm phủ vắc xin mới cho trẻ em đến trường

Với việc trẻ em chưa được đến trường, Bộ trưởng khẳng định đã trao đổi với Bộ Giáo dục và Đào tạo, thống nhất không vì lo lắng quá dịch bệnh mà không cho trẻ em đi học.

Theo Bộ trưởng, cũng không nên đợi chờ trẻ em tiêm phủ vắc xin, do rủi ro ở lứa tuổi này không cao, nên Bộ Y tế khuyến cáo xã, phường ở cấp độ 1 và 2 mạnh dạn cho các em đi học bình thường, nhưng hiện mới chỉ có 22 địa phương ở cấp độ 1 cho đi học.

"Nghị quyết 128 hướng dẫn rõ, các bộ đã có chỉ đạo nên mong tới đây tiếp tục. Nhiều nước cũng đang học trực tuyến, nên tới đây triển khai đồng bộ hiệu quả hơn", Bộ trưởng nói.

Từ nay đến cuối năm dịch COVID-19 vẫn diễn biến phức tạp

Trao đổi lại với đại biểu Lưu Văn Đức, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho biết việc dự báo, đặc biệt dự báo về COVID-19 hết sức khó khăn. Các nước cũng chưa có dự báo dài hạn. Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cũng chỉ mới đưa ra nhận định đến hết năm 2022 chưa hết dịch và chưa thể khẳng định.

Khó khăn vậy là do dịch chưa có tiền lệ, có những biến chủng thay đổi liên tục. Sắp tới, Bộ Y tế tiếp tục làm việc với WHO để có kinh nghiệm, kỹ thuật hơn trong dự báo.

Theo Bộ trưởng, vấn đề quan ngại hiện nay là vừa qua dịch COVID-19 quay trở lại các địa phương. Dự báo từ đây đến cuối năm tình hình dịch tiếp tục diễn biến phức tạp. Do các địa phương chuyển sang sống thích ứng nên xuất hiện chủ quan, người dân không tuân thủ 5K. Ngoài ra thời tiết trở lạnh hoặc dịp Tết đến có hoạt động đông người cũng sẽ là yếu tố tăng nguy cơ lây lan. 

"Tôi lưu ý các địa phương hết sức qua tâm tình hình dịch. Mặt khác, các địa phương tăng phủ vắc xin càng nhanh càng tốt", Bộ trưởng nói.

Trẻ em chưa được đến trường là thận trọng quá mức?

Nêu vấn đề nhân lực ngành y tế đang thiếu, đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga (Hải Dương) đặt câu hỏi về giải pháp chống chảy máu nhân lực ngành, đặc biệt khi ngành có những cán bộ bị xử lý do vi phạm. 

Đại biểu Lưu Văn Đức (Đắk Lắk) đặt câu hỏi về công tác dự báo diễn biến dịch, đặc biệt là năm 2022, trách nhiệm ngành y tế với chiến lược vắc xin, bảo đảm công bằng, khi nhiều địa phương Tây Nguyên, Ninh Thuận, Bình Thuận, đồng bằng sông Cửu Long chưa tiêm đủ mũi 1.

Đại biểu Nguyễn Thị Thủy (Bắc Kạn) yêu cầu giải pháp đột phá giảm thiểu chênh lệch khám chữa bệnh giữa miền núi và đồng bằng. Theo đại biểu, cử tri cũng phản ánh việc trẻ em chưa được đến trường là thận trọng quá mức cần thiết, chưa đánh giá hết khó khăn của việc học trực tuyến.

Bộ Y tế không kiểm soát giá xét nghiệm là thiếu sót

Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) - Ảnh: Quochoi.vn

Sau khi Bộ trưởng Y tế trả lời về giá xét nghiệm, đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) tranh luận lại và cho rằng Bộ Y tế không kiểm soát là thiếu sót. Trong một quận mà giá xét nghiệm khác nhau. 

Ông Hòa còn cho biết vừa qua ông xét nghiệm ngoài vỉa hè sân bay Tân Sơn Nhất mất hơn 400.000 đồng, theo ông "giá vậy tội cho dân". Nếu Bộ đã quy định giá mới thì phải kiểm soát.

Về tiêm vắc xin và nguyên tắc phân bổ vắc xin dựa trên Nghị quyết 21 cho đối tượng và địa bàn ưu tiên. Do đó, Bộ Y tế phối hợp chặt chẽ phân bổ vắc xin, chiến lược vắc xin đưa ra bài bản, tập trung đối tượng ưu tiên, người cao tuổi, trên 65 tuổi; một số địa phương bắt đầu tiêm vắc xin cho trẻ em, bắt đầu từ địa bàn trọng điểm và tháng 11 sẽ triển khai toàn quốc.

Về mũi thứ 3, hiện Bộ Y tế đang lập kế hoạch và chưa triển khai, thực hiện tháng 12, nên hiện đang tập trung phủ hết mũi 1 và trả mũi 2, sau đó tiêm mũi 3 cho người cao tuổi trước.

Về tách bạch quản lý, bổ nhiệm cán bộ, Bộ trưởng nói đã có sự thay đổi khi yêu cầu các bệnh viện có ít nhất 1 cán bộ quản lý không nhất thiết là phải có chuyên môn y tế, có thể là cán bộ về tài chính, kế toán.

Tình trạng loạn giá xét nghiệm, có hay không lợi ích nhóm?

Trả lời câu hỏi về việc cách ly, Bộ trưởng Nguyễn Thanh Long cho hay thực hiện theo Nghị quyết 128 về việc xét nghiệm, cách ly với những người đi từ vùng dịch trở về. Với những người đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin, đã khỏi bệnh chỉ cần theo dõi y tế ở nhà… 

Song tùy thuộc tình hình địa phương, để bảo đảm an toàn phòng chống dịch, với khu vực có mật độ dân cư cao, chung cư có nhiều người chung sống, chưa tiêm phòng thì bảo đảm cách ly an toàn. Với trường hợp đại biểu nêu là khu chung cư đông người, buộc phải áp cách ly tập trung để bảo đảm an toàn.

Với vấn đề giá xét nghiệm, giá trang thiết bị sinh phẩm mà đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) nêu, có hay không lợi ích nhóm, Bộ trưởng cho bết trang thiết bị y tế, sinh phẩm không thuộc mặt hàng quản lý giá theo Luật Giá, nên có nhiều mức giá khác nhau giữa các hãng sản xuất, các công ty sản xuất, các thời điểm.

"Giá khẩu trang, găng tay, máy thở khan hiếm trên thị trường nên có tình trạng tranh mua ở thời điểm ban đầu. Nhưng thời gian qua đã có hạ giá. Bộ Y tế đã từng bước minh bạch hóa cung ứng vật tư, sinh phẩm y tế. Tháng 7.2020 yêu cầu công ty công khai niêm yết giá trên cổng của Bộ Y tế với hơn 69.000 sản phẩm, triển khai đấu thầu và cung ứng", Bộ trưởng nói.

Bộ cũng yêu cầu doanh nghiệp tăng nguồn cung, hạ giá thành sản phẩm, tăng cường cấp phép tạo cạnh tranh giữa các đơn vị, với 131 sản phẩm sinh phẩm xét nghiệm. Tăng cường vận động tài trợ từ các nước với trên 50 triệu test.

Việc tăng cường giảm giá thành là yêu cầu đặt ra nên Bộ Y tế hướng dẫn trong gộp mẫu, cho phép về mặt chuyên môn và giảm giá thành. Chiến lược xét nghiệm tùy từng thời điểm, có điều chỉnh phù hợp.

Bộ cũng đã có văn bản yêu cầu thực hiện theo phương thức thực thanh thực chi. Người dân tự nguyện, thu phí chỉ được phép thu theo đúng giá đầu vào, nên có sự chênh lệch giá khác nhau giữa các bên. Nhưng Bộ trưởng cũng thừa nhận do quá bận chống dịch nên có địa phương thực hiện thu giá xét nghiệm chưa phù hợp.

"Bộ và Thủ tướng Chính phủ liên tục có văn bản nhắc nhở các đơn vị, bảo đảm không có lợi ích nhóm, tiêu cực, đưa vào chương trình thanh tra đấu thầu mua sắm sinh phẩm, trang thiết bị", Bộ trưởng nhấn mạnh.

Thông tin thêm, Bộ trưởng nói có 8 đơn vị sản xuất sinh phẩm trong nước, cơ bản đáp ứng đầy đủ. Thúc đẩy nghiên cứu phương pháp chuẩn đoán mới qua hơi thở, nước bọt để giảm giá thành; chuyển từ tiền kiểm sang hậu kiểm; giá sinh phẩm trang thiết bị chính thức đưa vào mặt hàng quản lý giá, bình ổn giá với mặt hàng này, ban hành Thông tư 16 về giá xét nghiệm chỉ tính giá tối đa.

Bộ trưởng cũng khẳng định test PCR cơ bản đủ, thúc đẩy sản xuất và hiện nay có 2 đơn vị sản xuất, 2 đơn vị chuyển giao công nghệ từ Pháp… bảo đảm thúc đẩy sản xuất trong nước để chủ động nguồn cung ứng.

Các địa phương phải tuân thủ Nghị quyết 128

Trả lời đại biểu Nguyễn Thị Yến, Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết đại dịch COVID-19 chưa có trong tiền lệ, nhiều quốc gia phải điều chỉnh chính sách tùy giai đoạn, thời gian. Đến nay hầu hết chuyển sang chung sống an toàn, thích ứng. 

Nghị quyết 128 về thích ứng an toàn, linh hoạt, hiệu quả với COVID-19, theo đó, các địa phương đánh giá cấp độ dịch dựa trên tình hình dịch, tình hình tiêm chủng và năng lực y tế của địa phương. Từ đó đưa ra các giải pháp áp dụng phù hợp.

Thực tế, vừa qua địa phương cũng đánh giá được cấp độ dịch theo quy mô tuyến xã. Giải pháp hiện nay của Bộ Y tế để triển khai nghị quyết này đồng bộ là yêu cầu các địa pương đánh giá được cấp độ dịch để áp dụng các biện pháp tương ứng. Áp dụng các biện pháp như hoạt động ngoài trời, lưu thông hàng hóa… phải tương ứng với cấp độ dịch. Các địa phương phải tuân thủ quy định của nghị quyết.

Theo Bộ tưởng Y tế, việc chuẩn bị cơ sở đối với y tế là rất quan trọng. Các địa phương phải chuẩn bị hệ thống y tế, trong đó hạ tầng, y tế cơ sở trung tâm hồi sức cấp cứu cần đáp ứng cấp độ 4.

"Trước đây căn cứ vào mức độ dịch và đặc điểm quy mô dân số, diện tích… một số địa phương có áp dụng các biện pháp khác nhau. Tuy nhiên từ khi có Nghị quyết 128 cơ bản các địa phương đã triển khai đồng bộ", Bộ trưởng nói.

Nghị quyết 128 mỗi nơi thực hiện một khác, F1 tiêm 2 mũi vẫn cách ly tập trung?

Đại biểu Nguyễn Thị Yến (Bà Rịa - Vũng Tàu) nêu tình trạng thực hiện Nghị quyết 128 của Chính phủ hiện nay các địa phương mỗi nơi một khác. "Đề nghị Bộ trưởng cho biết giải pháp để thực hiện Nghị quyết 128 đồng bộ trên phạm vi cả nước?", đại biểu Yến chất vấn.

Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Nguyễn Mạnh Cường đề cập đến sự hoang mang của người dân, đặc biệt là người dân ở Thủ đô Hà Nội, mặc dù đã tiêm đủ 2 mũi vắc xin, thực hiện 5K đầy đủ, nhưng chỉ cần đi chung thang máy với F0 vài chục giây cũng bị đưa đi cách ly tập trung. Đại biểu Cường đề nghị bộ trưởng nêu quan điểm về vấn đề này.

Theo Tuổi trẻ