Thời tiết vụ đông sớm năm nay ấm và ẩm, đất trồng lại thiếu hữu cơ nên các cây rau màu đang bị héo vàng và chết dần, chủ yếu trên cà chua, ớt, dưa các loại và rau ăn lá...
Nhiều nông dân còn loay hoay không biết cây héo vì đâu và phòng trị như thế nào cho đúng. Xin đưa ra một số khuyến cáo như sau:
- Nhận biết để chẩn đoán đúng bệnh: Nông dân cần nhận diện và phân biệt được héo vàng do nấm với héo vàng do tuyến trùng hay héo xanh do vi khuẩn? Hiện tượng héo vàng do nấm Fusarium gây ra có những đặc điểm đặc trưng như các lá phía dưới gần gốc héo cụp xuống rồi lan dần lên trên toàn cây, lá héo bị biến vàng. Trên thân cây cà chua khi bị bệnh cũng sùi mụn giống như héo xanh vi khuẩn. Khi cắt thân cây bệnh ra thì héo vàng do nấm sẽ làm vỏ thân bị hóa nâu trong khi héo xanh do vi khuẩn thì phần lõi (giữa thân) bị thâm đen, thối hỏng. Héo xanh do vi khuẩn khi để đoạn thân bệnh vừa cắt lơ lửng trong cốc nước thì 3-5 phút sau sẽ thấy dịch vi khuẩn màu trắng sữa đùn ra còn héo vàng do nấm thì không có dòng dịch nhưng trên bề mặt vết bệnh có thể xuất hiện lớp nấm màu trắng hồng nhạt lúc trời nóng và ẩm. Cây bị héo vàng có tốc độ chết chậm hơn so với cây bị bệnh héo xanh...
- Phòng trị hiệu quả: Bệnh héo vàng do nấm phát sinh mạnh trong điều kiện thời tiết ấm áp (nhiệt độ trung bình 27-300C), độ ẩm đất tương đối cao. Nấm bệnh là loài đa thực lại phân bố rộng trong các loại đất trồng, trên cây, củ giống và tàn dư cây trồng nên việc sử dụng thuốc trừ nấm bệnh rất khó khăn và hiệu quả thấp. Do đó, nông dân cần áp dụng biện pháp kỹ thuật canh tác là cơ bản nhất, đó là:
+ Luân canh với lúa nước, ngô (những cây không phải là ký chủ của bệnh).
+ Thực hiện tốt công tác vệ sinh đồng ruộng, dọn sạch cỏ dại, làm luống cao, dễ thoát nước...
+ Sử dụng giống cây, củ khỏe, được xử lý nấm bệnh trước khi trồng. Xử lý đất trồng bằng thuốc gốc đồng hoặc vôi tả (20-25 kg/sào).
+ Gieo trồng với mật độ vừa phải, ưu tiên sử dụng phân chuồng, phân hữu cơ có kết hợp với bón các chế phẩm chứa nấm Trichodecma, bón phân NPK cân đối và phù hợp với nhu cầu dinh dưỡng của cây theo từng giai đoạn sinh trưởng.
+ Tưới tiêu chủ động, cần giữ cho đất không quá ẩm cũng không quá khô, nhất là giai đoạn cây đang phát triển quả, củ...
KS. TRẦN THỊ LIÊN (Trạm Khuyến nông huyện Nam Sách)