Phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi trên nguyên tắc nào?

Đồng chí Trần Văn Quân, Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh đọc tờ trình về việc ban hành Nghị quyết phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi, tỷ lệ phần trăm (%) phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách trên địa bàn tỉnh Hải Dương năm 2022 và giai đoạn 2023-2025

Tại Kỳ họp thứ 5 HĐND tỉnh khóa XVII, UBND tỉnh có tờ trình về việc ban hành Nghị quyết phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi, tỷ lệ phần trăm (%) phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách trên địa bàn tỉnh Hải Dương năm 2022 và giai đoạn 2023-2025.

UBND tỉnh đề nghị áp dụng các nguyên tắc trong phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi, tỷ lệ phần trăm (%) phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách trên địa bàn tỉnh. Đó là ngân sách mỗi cấp chính quyền địa phương được phân cấp nguồn thu và nhiệm vụ chi cụ thể, phù hợp với phân cấp nhiệm vụ kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh đối với từng lĩnh vực và đặc điểm kinh tế, địa lý, dân cư, trình độ quản lý của từng vùng, từng địa phương; phù hợp với khả năng cân đối của ngân sách địa phương. Việc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi và phân bổ dự toán ngân sách giai đoạn 2022-2025 trên cơ sở kế thừa và phát huy những kết quả đã đạt được của thời kỳ 2017-2021. Tiếp tục tăng cường phân cấp nguồn thu gắn liền nhiệm vụ chi và trách nhiệm quản lý của từng cấp chính quyền địa phương. Bảo đảm vai trò chủ đạo của ngân sách cấp tỉnh trong hệ thống ngân sách chính quyền địa phương.

Một nguyên tắc được đề xuất là ngân sách cấp xã được phân chia nguồn thu từ các khoản: Thuế sử dụng đất phi nông nghiệp; lệ phí môn bài thu từ cá nhân, hộ kinh doanh; thuế sử dụng đất nông nghiệp thu từ hộ gia đình; lệ phí trước bạ nhà, đất. Ngoài ra, thực hiện phân chia theo tỷ lệ phần trăm (%) đối với các khoản thu phân chia giữa các cấp ngân sách và số bổ sung từ ngân sách cấp trên cho ngân sách cấp dưới trên cơ sở bảo đảm công bằng, phát triển cân đối giữa các huyện, thị xã, thành phố, giữa các xã, phường, thị trấn. Kết thúc năm ngân sách, trường hợp ngân sách cấp huyện, cấp xã hụt thu so với dự toán do nguyên nhân khách quan, sau khi đã thực hiện điều chỉnh giảm một số khoản chi theo quy định và sử dụng các nguồn lực tài chính hợp pháp khác của ngân sách cùng cấp mà chưa bảo đảm được cân đối ngân sách thì ngân sách cấp trên hỗ trợ ngân sách cấp dưới theo khả năng của ngân sách cấp trên.

Về thưởng vượt dự toán các khoản thu phân chia giữa ngân sách cấp tỉnh và ngân sách cấp huyện: Trường hợp ngân sách cấp tỉnh tăng thu so với dự toán từ các khoản thu phân chia giữa ngân sách cấp tỉnh với ngân sách cấp huyện, ngân sách cấp tỉnh trích một phần theo tỷ lệ không quá 20% của số tăng thu còn lại sau khi dành nguồn thực hiện cải cách tiền lương theo quy định hiện hành để thưởng cho các địa phương có tăng thu, nhưng không vượt quá số tăng thu so với mức thực hiện năm trước. UBND cấp tỉnh trình HĐND tỉnh quy định về việc thưởng vượt thu so với dự toán từ các khoản thu phân chia giữa các cấp ngân sách ở địa phương. Căn cứ vào mức thưởng do HĐND tỉnh quyết định, UBND cấp huyện báo cáo HĐND cùng cấp quyết định sử dụng số thưởng vượt thu được hưởng để đầu tư xây dựng các chương trình, dự án kết cấu hạ tầng, thực hiện các nhiệm vụ quan trọng, thưởng cho ngân sách cấp dưới.

Một nguyên tắc khác là chỉ ngân sách cấp tỉnh được bội chi. Bội chi ngân sách cấp tỉnh chỉ được sử dụng để đầu tư các dự án thuộc kế hoạch đầu tư công trung hạn đã được HĐND cấp tỉnh quyết định.

Tờ trình đề ra các yêu cầu trong phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi, tỷ lệ phần trăm (%) phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách trên địa bàn tỉnh. Đó là việc phân cấp nguồn thu, nhiệm vụ chi, tỷ lệ phần trăm (%) phân chia nguồn thu giữa các cấp ngân sách phải trên cơ sở kế thừa những kết quả đã đạt được trong công tác này, đồng thời khắc phục những vấn đề còn bất cập trong giai đoạn 2017-2021 để bảo đảm cân đối giữa nguồn thu, nhiệm vụ chi tăng trưởng đồng đều giữa các cấp ngân sách. Bảo đảm công bằng, công khai, minh bạch và phát triển cân đối nguồn ngân sách giữa các huyện, thành phố, thị xã để chủ động thực hiện nhiệm vụ được giao, đồng thời tập trung điều hành ngân sách các cấp trong phạm vi địa phương. Gắn với nhiệm vụ chi, nguồn thu và khả năng quản lý của từng cấp chính quyền địa phương, bảo đảm nguồn lực để các cấp chủ động thực hiện những nhiệm vụ trong phạm vi quản lý; hạn chế phân chia các nguồn thu có quy mô nhỏ cho nhiều cấp; hạn chế sử dụng nhiều tỷ lệ phân chia khác nhau đối với từng khoản thu cũng như giữa các đơn vị hành chính trên địa bàn…

PV