Ông Đinh La Thăng
Vào phòng xử án từ phòng cách ly, đứng trong bục khai báo, ông Thăng trình bày làm Chủ tịch Hội đồng Thành viên của PVN từ tháng 2.2006 đến năm 2007 với nhiệm vụ chỉ đạo các thành viên phê duyệt đường lối chiến lược; thực hiện đường lối của Đảng, thực hiện các Nghị quyết quyết định của HĐQT; thay mặt Hội đồng thành viên ký...
Theo ông Thăng, Chính phủ đã triển khai, cho phép PVN đầu tư phát triển dịch vụ, cho chỉ định các đơn vị thành viên thực hiện các hạng mục của tập đoàn. PVN đã xây dựng các công ty con phát triển chuyên ngành, trong đó có PVC với mục tiêu phát triển thành công ty xây lắp mạnh của Tập đoàn.
Việc chỉ định PVC là tổng thầu dự án Nhà máy Nhiệt điện Thái Bình 2 xuất phát từ chủ trương trong chiến lược phát triển của PVN đến năm 2025 trở thành tập đoàn phát triển đa ngành. PVN muốn nâng phần doanh thu dịch vụ trong tổng doanh thu, ưu tiên người Việt Nam dùng hàng Việt Nam, phát huy nguồn lực đẩy mạnh tăng trưởng kinh tế...
Thẩm phán Trương Việt Toàn sau đó hỏi ông Thăng: "Tháng 6.2010, bị cáo ký Nghị quyết giao cho PVC thực hiện gói thầu. HĐTV có nghị quyết nào nữa phê duyệt việc này?". Ông Thăng chậm rãi trả lời: "Chủ trương tập đoàn là đồng ý cho PVC là tổng thầu. HĐTV có nghị quyết thành lập liên doanh tổng thầu".
Ông Thăng giải thích, Chính phủ chỉ đạo khởi công xây dựng Nhà máy nhiệt định Thái Bình sớm nhưng ông thấy thực hiện liên doanh tổng thầu sẽ mất thời gian, còn tổng thầu sẽ thực hiện nhanh hơn. Ông Thai khai trong hoàn cảnh cấp bách đó "đã xin Chính phủ cho PVC là tổng thầu".
"Trước khi chỉ định thầu có kiểm tra năng lực tài chính của PVC không?", chủ tọa chất vấn. Ông Thăng nói: "Năm 2010, PVN đã bán bớt cổ phần của PVC, thu được gấp 2,5 lần. Về năng lực thầu, PVC đã tham gia nhiều dự án như Điện Cà Mau 1, 2, Thái Bình 1…". Khi tòa hỏi có nắm được năng lực tài chính của PVC thời điểm năm 2010 không, ông Thăng cho hay theo báo cáo thì PVC "đủ".
Chuyển sang việc ký hợp đồng 33 bị cơ quan công tố xác định có sai phạm, ông Thăng chậm rãi khai không trực tiếp chỉ đạo ký. "Bởi lẽ, ngày 24.2, bị cáo mới phê duyệt thiết kế hiệu chính, nghĩa là lúc đó bị cáo nhận thức được hợp đồng 33 vẫn còn thiếu các thủ tục", ông Thăng giải thích.
Thẩm phán Toàn ngắt lời và hỏi: "Vậy thì sao chỉ sau 4 ngày đã khởi công xây dựng được?". Cám ơn câu hỏi, ông Thăng giải thích cùng một lúc triển khai nhiều dự án nên PVN luôn chỉ đạo các công ty thực hiện đồng bộ công việc, không đợi việc này xong mới làm việc kia.
Sau câu trả lời này, chủ tọa thông báo dừng phiên xử để giải lao. Thẩm phán yêu cầu đưa ông Thăng về phòng cách ly.
PVC tài chính khó khăn vẫn được nhận thầu dự án tỷ đô
Trước đó, bị cáo Vũ Đức Thuận (cựu tổng giám đốc PVC) khai tình hình tài chính của PVC khi nhận dự án Nhiệt điện Thái Bình 2 là rất khó khăn. Sau ít phút bị thẩm phấn, ông Thuận và bị cáo Phạm Tiến Đạt bị đưa ra khỏi phòng xử án sang phòng cách ly. Âm thanh truyền ra từ phòng xử án tới phòng phóng viên theo dõi qua màn hình trong sáng nay bập bõm, khó nghe.
Là người tiếp theo bị thẩm phán Trương Việt Toàn thẩm vấn, bị cáo Trịnh Xuân Thanh khom người khi đứng, mặt áo khoác xanh như hôm qua song dáng vẻ có phần mệt mỏi. Nói chậm, bình tĩnh, ông trả lời thẳng câu hỏi.
Tiếng ông Thanh qua loa phát ra nhỏ. Ông khai tình hình tài chính năm 2011 của PVC qua kiểm toán thì vẫn có lãi nhưng tiềm ẩn nguy cơ thua lỗ. Mức vốn đầu tư cho các công ty con, thành viên khác vượt so với vốn điều lệ khoảng 2.500 tỷ đồng... PVC thuộc khối dịch vụ thi công xây lắp và là một trong năm mũi nhọn kinh doanh của PVN. PVC thời điểm này không đủ vốn, nợ vốn, vay vốn mất kiểm soát.
Ông Thanh khai trong bối cảnh khó khăn đó đã rất mừng khi được PVN chỉ định thầu thực hiện gói thầu Nhiệt điện Thái Bình 2, dù biết năng lực còn chưa đủ. "Lãnh đạo Tập đoàn PVN, anh Thăng rất mong muốn dần dần nhà thầu trong nước có thể thay nhà thầu nước ngoài", bị cáo Thanh khai và cho hay trước đó PVC đã liên danh với Lilama xây dựng nhà máy điện đạm...
Trả lời chậm, ông Thanh cho hay để đẩy nhanh tiến độ Nhà máy nhiệt điện Thái Bình 2 nhanh, PVC đã thuê các chuyên gia nước ngoài. "Khi năng lực tài chính như vậy, lại thực hiện tái cơ cấu, theo bị cáo đó là thuận lợi hay khó khăn?", thẩm phán Toàn hỏi.
Bị cáo Thanh nói: "Khi PVN giao là có kế hoạch rõ ràng, thuận lợi nhiều hơn khó khăn. Thời điểm năm 2009-2010, một số đơn vị thành viên đang làm ăn thua lỗ do đầu tư bất động sản".
Khi thẩm phán yêu cầu trình bày về hợp đồng 33, ông Thanh nhận trách nhiệm về mình, dù không đầy đủ nhưng vẫn chỉ đạo ký. "Sao biết thiếu mà vẫn triển khai?", thẩm phán hỏi. Ông Thanh đáp: "Bị cáo có sai sót khi không đọc kỹ'.