Những ‘tù binh’ cây xanh

Hải Dương vừa phát động Tết trồng cây mùa xuân. Năm nay, lễ phát động Tết trồng cây càng ý nghĩa hơn khi được tổ chức trong dịp Hải Dương kỷ niệm 60 năm ngày Bác Hồ về thăm Côn Sơn (15/2/1965 - 15/2/2025).

Không chỉ năm nay, hằng năm phong trào trồng và bảo vệ cây xanh cũng được các địa phương trong tỉnh hưởng ứng một cách thiết thực, nhất là khi xây dựng Hải Dương xanh được đưa vào Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII.

Hải Dương đã và đang thực hiện đúng lời Người căn dặn khi về thăm Côn Sơn cách đây 60 năm: “Cán bộ và nhân dân phải bảo vệ tốt di tích lịch sử, trồng nhiều cây để Côn Sơn trở thành chốn tùng lâm đẹp đẽ”, cũng như lời Bác khi phát động Tết trồng cây đầu tiên năm 1960: “Mùa xuân là Tết trồng cây/Làm cho đất nước càng ngày càng xuân”.

Phong trào trồng cây đã thực sự tạo nên một Hải Dương xanh, đẹp đẽ, ấn tượng trong lòng người dân cũng như du khách muôn phương. Đó là rừng thông, bãi rễ Côn Sơn (Chí Linh), là những vườn vải gắn với vùng du lịch sinh thái miệt vườn ở Thanh Hà…

Chúng ta nỗ lực từng ngày để trồng và bảo vệ cây xanh. Mỗi khi cây xanh bị thương tổn như sau bão số 3, người người dồn sức để cứu nhiều cây xanh nhất có thể. Người người xót xa, tiếc nuối khi nhìn những hàng cây xanh bị quật ngã bởi để có những hàng cây xanh như thế phải mất hàng chục năm, thậm chí là vài chục năm vun trồng, chăm sóc, bảo vệ.

Ấy thế nhưng, bên cạnh những nỗ lực ấy, ngày càng thấy nhiều cây xanh bị biến thành “tù binh” khi bị trói buộc quanh thân bởi những dây đèn trang trí. Rồi nhiều cây xanh bị “bạo hành” bằng cách đóng đinh vào thân để treo biển quảng cáo, căng bạt, treo dây phơi quần áo. Có những cây bị “nhốt” trong mái hiên nhà dân. Nhiều cây xanh ở phố sống thật ngột ngạt khi gốc bị bít kín bởi những mảng bê tông dày. Nhiều gốc cây bị biến thành nơi đổ rác thải…

Càng ở các tuyến đường có nhiều hoạt động kinh doanh càng thấy nhiều cây xanh đang bị “bức tử" bởi các hành vi bạo hành nói trên. Nhiều người nghiễm nhiên coi những cây xanh trồng trước cửa nhà mình thành tài sản riêng và ứng xử với cây xanh bằng những cách nói trên. Những hành vi đó làm tổn hại rất nhiều đối với cây xanh: đóng đinh vào thân cây sẽ khiến đường dẫn thức ăn lên cây bị hạn chế. Sau đó cây có thể bị bệnh sùi, bệnh sẽ phát sinh từ chỗ đóng đinh và lan ra các vị trí khác. Hay việc đổ rác dưới gốc cây sẽ làm phát sinh nhiều mầm bệnh, cây có thể bị thối rễ. Khoảnh đất bề mặt xung quanh gốc cây có tác dụng thấm, thoát nước và thoáng khí giúp cây sinh trưởng, phát triển. Việc trám xi măng quanh gốc cây khiến đất không thấm nước, cây thiếu chất dinh dưỡng dẫn đến suy yếu, có thể chết dần theo thời gian. Thậm chí có những vỉa hè bị bê tông hoá bởi cống rãnh, nhựa át-xphan…

Theo điều 54 Nghị định 16/2022/NĐ - CP ngày 28/1/2022, các hành vi vi phạm quy định về bảo vệ cây xanh, công viên và vườn hoa sẽ bị xử phạt. Cụ thể phạt cảnh cáo đối với một trong các hành vi: đục khoét, đóng đinh vào cây xanh, cắt cành cây, lột vỏ thân cây, phóng uế quanh gốc cây. Phạt tiền từ 20.000.000 - 30.000.000 đồng đối với một trong các hành vi: đổ chất độc hại, vật liệu xây dựng vào gốc cây xanh; đun nấu, đốt gốc, xây bục, bệ quanh gốc cây…

Pháp luật đã quy định rõ ràng, nhưng thực tế có thể thấy những hành vi “bức tử” cây xanh vẫn diễn ra một cách công khai.

Bên cạnh việc hưởng ứng Tết trồng cây, chúng ta cần lên tiếng giải thoát cho cây xanh khỏi cảnh bị “bức tử” mỗi ngày, cần cởi trói cho những “tù binh” xanh.