Những giấy tờ nào được coi là tài sản?

Hỏi: Tôi thấy trên mạng thông tin về vụ giật hồ sơ trúng đấu giá nhưng công an lại xử lý người vi phạm về tội gây rối trật tự công cộng chứ không phải tài sản. Vậy những giấy tờ nào được coi là tài sản? "Sổ đỏ", giấy đăng ký ô tô, xe máy có được coi là tài sản không?

 HUỆ THANH (Nam Sách)

Trả lời: Theo điều 105 Bộ luật Dân sự năm 2015, tài sản là vật, tiền, giấy tờ có giá và quyền tài sản. Tuy nhiên, bộ luật này chưa quy định cụ thể giấy tờ có giá là gì hay giấy tờ có giá gồm những loại giấy tờ nào.

Khoản 8 điều 6 Luật Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2010 quy định giấy tờ có giá là bằng chứng xác nhận nghĩa vụ trả nợ giữa tổ chức phát hành giấy tờ có giá với người sở hữu giấy tờ có giá trong một thời hạn nhất định, điều kiện trả lãi và các điều kiện khác.

Theo văn bản hướng dẫn xét xử số 141/TANDTC-KHXX của Tòa án Nhân dân tối cao, giấy tờ có giá bao gồm: Hối phiếu đòi nợ, hối phiếu nhận nợ, séc, công cụ chuyển nhượng khác được quy định tại điều 1 của Luật Các công cụ chuyển nhượng năm 2005; trái phiếu Chính phủ, trái phiếu công ty, kỳ phiếu, cổ phiếu được quy định tại điểm c khoản 1 điều 4 của Pháp lệnh Ngoại hối năm 2005; tín phiếu, hối phiếu, trái phiếu, công trái và công cụ khác làm phát sinh nghĩa vụ trả nợ được quy định tại điểm 16 điều 3 của Luật Quản lý nợ công năm 2009...

Văn bản này cũng giải thích các loại giấy như giấy chứng nhận quyền sở hữu tài sản (giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà ở; giấy đăng ký xe mô tô, xe máy; giấy đăng ký xe ôtô...) không phải là "giấy tờ có giá". Nói cách khác những giấy tờ này không phải là tài sản.

Đối chiếu các quy định trên, hồ sơ trúng đấu giá (tương tự với "sổ đỏ", đăng ký xe...) không phải là tài sản nên người có hành vi giật hồ sơ trúng đấu giá sẽ không cấu thành tội cướp giật tài sản. Tuy nhiên, nếu hồ sơ đựng trong bao bì (túi nhựa, túi giấy...) thì hành vi giật túi đã cấu thành tội cướp giật tài sản (túi đựng hồ sơ) chứ không cấu thành tội gây rối trật tự công cộng. Điều 171 Bộ luật Hình sự năm 2015 về tội cướp giật tài sản không đòi hỏi tài sản bị cướp giật phải có giá trị từ bao nhiêu tiền trở lên. Do vậy, về nguyên tắc vật bị cướp giật là tài sản thì hành vi chiếm đoạt đã cấu thành tội này.