Họa sĩ Trần Văn Binh vừa giới thiệu 26 bức tranh mới nhất của mình tại triển lãm "Vườn tâm tưởng" tại Huyen Art House (TP Hồ Chí Minh) sau 26 năm ẩn mình.
Tác phẩm của họa sĩ Trần Văn Binh
Triển lãm "Vườn tâm tưởng" của họa sĩ Trần Văn Binh khai mạc chiều 8.7, thu hút sự chú ý của giới mộ điệu.
Những bức tranh của Trần Văn Binh có hai thực tại, chúng hòa quyện và khuất lấp vào nhau. Đó là cái miền quê mà anh gắn bó máu thịt, suốt bao nhiêu đời, chẳng thể rời xa. Đó là chuyện "hương đồng gió nội bay đi ít nhiều", ở giữa quê mà như xa quê, mà nhớ quê đến da diết. Nói như Bùi Giáng: "Hỏi tên? Rằng biển xanh dâu/ Hỏi quê? Rằng mộng ban đầu đã xa".
Về mặt sáng tạo, Trần Văn Binh cho thấy một kỹ thuật tuyệt vời và một cảm xúc dạt dào, được hun đúc dài lâu. Dường như anh tạo dựng lên một thực tại hiện thực trước, sau đó tìm cách tẩy xóa nó bằng những đường chéo đan xen, dàn trải khắp mặt tranh.
Chúng tạo ra không gian đa chiều, tiếp nối, dịch chuyển, như từ miền hiện thực tìm về miền tâm tưởng, và từ miền tâm tưởng vọng về miền hiện thực. Chính điều này đã làm cho bút pháp biểu hiện-trừu tượng (abstract-expressionism) chỉ còn là cái cớ, là phương tiện của người sáng tạo.
Trần Văn Binh có hai ngôi làng, một ngôi làng ngoài thực tại và một ngôi làng trong tâm tưởng, mà đôi khi tâm tưởng còn đẹp đẽ, rõ ràng hơn cả thực tại. Khu vườn ấy không được dựng lên từ hương xa và chủ nghĩa lãng mạn, mà là sự truy vấn, tiếc nuối, phản tư với làn sóng đô thị hóa bạo liệt.
Sau hai triển lãm cá nhân năm 1993 tại TP Đà Nẵng và 1996 tại Hội An, Trần Văn Binh lui về chiêm nghiệm và vẽ. Nay, sau 26 năm, Trần Văn Binh mới chọn ra 26 tranh tiêu biểu để trình làng.
Những bức tranh của Trần Văn Binh có giá ngàn USD, có bức lên đến 5.000 USD. Tuy nhiên, anh từ chối bình luận về giá tranh. "Tôi thích khán giả chiêm nghiệm tranh của mình với những ý tưởng, sự sáng tạo cùng thông điệp tôi chuyển tải trong tranh hơn là bàn về giá tranh. Có bức tôi vẽ chỉ mất mấy ngày để hoàn thành, nhưng cũng có bức tôi tốn hàng năm để vẽ. Thế nên giá tranh chỉ là con số mang tính ước lượng mà thôi" - Trần Văn Binh chia sẻ.
Không biết đi xe máy, mới biết dùng Facebook và e-mail..., Trần Văn Binh từ sớm đã chọn tư thế ẩn dật giữa công việc thường nhật. Và vẽ.
Tranh của anh không những tiên phong về quan niệm so với bối cảnh sáng tạo nơi anh đang sống, mà trong vài văn cảnh khác của mỹ thuật Việt Nam đương thời, nó cũng mang tố chất tiên phong. Vì vậy mà, đã ẩn dật, lại càng thêm riêng tư, thậm chí hơi đơn độc.
Lấy biểu tượng dân gian Trung bộ làm nền, anh pha trộn kỷ hà, ký hiệu với biểu hiện, và trừu tượng. Về kỹ thuật, anh thường lấy chất trắng dẻo tạo nền, sau đó là acrylic, hoặc sơn dầu, hoặc đôi khi sơn dầu "đè" acrylic.
Cá tính Trần Văn Binh cũng là một sự pha trộn. Giữa trường quy, bài bản và phá cách, buông thả. Giữa nhẹ nhàng, ẩn dật và phiêu lưu, ngao du ngầm.
Nói cách khác, anh là kiểu thích ngồi một chỗ mà "ngao du ngày tháng". Có lẽ nhờ vậy mà dù đơn độc, ít được chia sẻ về chuyên môn và thị trường, vẽ chẳng biết để làm gì, anh vẫn cứ vẽ năm này qua năm khác. Tranh khô cuốn lại cất.
Nhờ nhẩn nha vẽ, trầm tư sâu lắng và thủ đắc một kỹ thuật vững vàng, tranh của anh luôn ở độ chín, đạt đến sự hấp dẫn về thị giác.
Trần Văn Binh sinh năm 1964 tại Điện Bàn, Quảng Nam, hiện sống tại quê nhà. Anh tốt nghiệp Cao đẳng Mỹ thuật Huế năm 1985. Là hội viên Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh Quảng Nam, hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam. Từ năm 1997 đến 2021, anh tham gia nhiều triển lãm khu vực V (Nam miền Trung - Tây Nguyên); năm 2008, tham gia triển lãm tranh sơn dầu toàn quốc tại Hà Nội; các năm 2005 và 2010, anh tham gia các triển lãm mỹ thuật toàn quốc tại Hà Nội.
Theo Người lao động