Nhạc sĩ Hồ Bắc và những khúc tráng ca về đất nước

Nhạc sĩ Hồ Bắc là một tên tuổi của nền âm nhạc cách mạng Việt Nam. Trong sự nghiệp sáng tác của ông, những tác phẩm như "Làng tôi", hợp xướng "Ca ngợi Tổ quốc", ca khúc "Tổ quốc yêu thương"... xứng đáng nằm trong số những tác phẩm âm nhạc hay nhất về đề tài đất nước. Dù tuổi đời của nó đã hơn 60 năm, dù đã từng có một "Làng tôi" nổi tiếng của nhạc sĩ Văn Cao thì "Làng tôi" của Hồ Bắc cho đến nay vẫn có một đời sống riêng.

Ông chia sẻ cảm xúc để ông sáng tác ca khúc "Làng tôi" đến rất tình cờ. Một buổi chiều nơi chiến khu Việt Bắc, trong lúc ngồi thẩn thơ bên bờ suối, anh bộ đội trẻ Hồ Bắc nhìn dòng nước trôi bỗng thấy nhớ quê hương Kinh Bắc của mình da diết. Nhớ cảnh thanh bình của những làng quê miền quan họ, nhớ dòng sông Đuống lấp loáng gần nhà. Miên man trong nỗi nhớ ấy, những giai điệu tha thiết, những ca từ mộc mạc giản dị ùa đến từ lúc nào không hay: "Làng tôi sau lũy tre mờ xa/ Tình quê yêu thương những nếp nhà/ Làng tôi yên ấm bao ngày qua/ Những chiều đàn em vui hòa ca…". Khi sáng tác ca khúc "Làng tôi", nhạc sĩ Hồ Bắc mới tròn 19 tuổi và chưa từng học qua một lớp nào về thanh nhạc.

Sinh năm 1930 tại thôn Phù Lưu, Từ Sơn, Bắc Ninh, Hồ Bắc từ nhỏ đã có năng khiếu âm nhạc. Ngoài giọng hát trời phú, Hồ Bắc còn có khả năng chơi được rất nhiều loại đàn. Từ năm 1956, nhạc sĩ Hồ Bắc chuyển sang làm biên tập viên âm nhạc tại Đài Tiếng nói Việt Nam đến khi nghỉ hưu. Đây là thời gian ông đi được nhiều và sáng tác được nhiều ca khúc hay. Nhắc tới Hồ Bắc, ngoài ca khúc "Làng tôi", không thể không kể tới những tác phẩm như "Sài Gòn quật khởi", Hợp xướng "Ca ngợi Tổ quốc", "Tổ quốc yêu thương"... Bên cạnh ca khúc, một mảng nữa khá thành công trong sự nghiệp âm nhạc của Hồ Bắc - đó là nhạc phim. Nhiều bộ phim nổi tiếng của điện ảnh Việt Nam như "Bình minh trên rẻo cao" (đạo diễn Trần Đắc), "Sẽ đến một tình yêu" (đạo diễn Phạm Văn Khoa), "Một chiến công" (đạo diễn Nguyễn Đỗ Ngọc) đã được nhạc sĩ Hồ Bắc soạn nhạc.

Ở tuổi 80, nhạc sĩ Hồ Bắc dường như đã có tất cả những điều mà cuộc đời một người thường mơ ước, một sự nghiệp âm nhạc đáng nể. Nhưng ông vẫn bảo, đến tuổi này, chỉ thấy tiếc giá như mình được học hành một cách bài bản hơn nữa thì hẳn sẽ có những cống hiến lớn hơn.