Nhà văn Vũ Tú Nam với con số 12 và 21

Nhà văn Vũ Tú Nam tên khai sinh là Vũ Tiến Nam sinh năm 1929, tại xã Liên Minh, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định. Anh ruột Vũ Tú Nam là nhà thơ Vũ Cao, tác giả bài thơ "Núi đôi" nổi tiếng. Em trai ông là nhà thơ viết cho thiếu nhi Vũ Ngọc Bình. Vợ ông là bà Thanh Hương, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, từng là Tổng Biên tập Báo Phụ nữ Việt Nam.

Năm 1947, ông nhập ngũ khi 18 tuổi. Năm 1950, Hội Văn nghệ liên khu 4 mở trại viết văn nghệ Lam Sơn, ông mang theo tác phẩm Bên đường 12 tham dự. Đây là dịp để ông sửa, nâng cao chất lượng bản thảo. Các trại viên ở đây hầu hết là bậc cao niên, tên tuổi như Nguyễn Đình Lạp, Trương Tửu, Đào Duy Anh, Nguyễn Tiến Lãng... Phụ trách trại là thầy Đặng Thai Mai. Thấy truyện của Vũ Tú Nam chất lượng khá, thầy đã sốt sắng tự đem đi đánh máy bản thảo. Vũ Tú Nam cũng được thầy mời ăn cơm, ở nhà thầy bên bờ sông Chu.

Nhà thơ Lưu Trọng Lư khi đó là Chi hội trưởng văn nghệ Liên khu 4 đã cho in ngay thành sách Bên đường 12, Nhà xuất bản Thép Mới ấn hành. Tại trại viết năm ấy có hàng chục tác phẩm văn xuôi và nhiều bài thơ của các tác giả dự trại. Ban lãnh đạo đã xét trao tặng một giải nhất cho thơ là bài Nhớ của Hồng Nguyên, một giải nhất về văn xuôi là truyện Bên đường 12 của Vũ Tú Nam. Năm ấy Vũ Tú Nam 21 tuổi, truyện Bên đường 12, con số 12 đọc ngược là 21. Các trại viên năm ấy trêu đùa Vũ Tú Nam vì tuổi 21 lại viết về đường 12, đọc ngược là 21 nên cậu trúng quả đậm...

Năm 1957, Hội Nhà văn Việt Nam thành lập, ông đắc cử vào Ban Chấp hành Hội Nhà văn khóa I. Nhiệm kỳ đó, ông là Ủy viên Ban Chấp hành trẻ nhất, mới 28 tuổi. Từ khóa I đến khóaX hiện nay chưa có nhà văn nào là Ủy viên Ban Chấp hành trẻ như ông.

LÊ HỒNG THIỆN