Người dân vùng sạt lở Nhân Huệ mòn mỏi chờ tái định cư

Bờ sông đã sạt lở sát nhà nên người dân phải chuyển đi nơi khác sinh sống

Mặc dù dự án tái định cư vùng sạt lở xã Nhân Huệ (Chí Linh) được phê duyệt từ lâu nhưng đến nay vẫn chỉ là bãi đất trống được người dân sử dụng trồng rau, cấy lúa. Những người trong diện tái định cư vẫn mòn mỏi ngóng chờ không biết khi nào mới được di chuyển ra nơi an toàn sinh sống.

Sống trong lo âu

Từ bên này bờ sông Kinh Thầy nhìn sang phía bên kia, vùng ngoài đê bối của thôn Chí Linh 3, xã Nhân Huệ bị sạt lở nghiêm trọng. Dòng sông đã ăn sâu vào đất ở của người dân. Những ngôi nhà hoang nằm chênh vênh bên bờ sông càng cho thấy mức độ sạt lở ở đây nguy hiểm thế nào. Do lo sợ tình trạng sạt lở tiếp tục diễn ra, nhiều người dân trong thôn đã chuyển đi nơi khác sinh sống.

Dẫn chúng tôi ra mép bờ sông, chị Bùi Thị Thanh, một người dân thôn Chí Linh 3 nhớ lại buổi sáng 20.9.2018, ngày xảy ra trận lở bờ sông khủng khiếp. Trước đây, khi nhà cách bờ sông khoảng 13 m, chị Thanh còn trồng cây cối, hoa màu và cả tre chắn sóng ở đây. Trận lở bờ sông đã cuốn trôi khoảng 7 m đất nên ngôi nhà của chị chỉ còn cách bờ sông 6 m. "Nhà tôi may mắn vì còn cách bờ sông một đoạn khá xa. Một số gia đình gần hơn đã bị nước sông cuốn trôi cả nhà cửa, hoa màu. Chúng tôi lo lắng lắm, không biết khi nào thì lở đất vào đến nhà. Chúng tôi mong Nhà nước sớm cho ra khu tái định cư để yên tâm canh tác và sinh sống", chị Thanh nói.

Khu vực ngoài đê bối Chí Linh 3 là nơi sinh sống bao đời nay của người dân. Có những gia đình đã 2-3 thế hệ gắn bó với mảnh đất này. Các ngôi nhà đều được xây dựng chắc chắn bảo đảm cho việc sinh sống. Nhưng từ khi có chủ trương di dân vùng sạt lở, nhiều gia đình phân vân khi đầu tư sửa sang nhà cửa. Cụ Bùi Văn Diệc năm nay 78 tuổi, sống trong ngôi nhà được xây từ năm 1979. Ngôi nhà nay đã xuống cấp, xuất hiện một số vết nứt trên tường, mái nhà cũng nhiều chỗ bị dột. "Nhiều năm nay tôi chưa sửa nhà vì cứ chờ đợi dự án tái định cư triển khai. Nếu tôi sửa xong nhà mà lại chuyển đi thì sẽ rất lãng phí. Mùa mưa bão đang đến trong khi nhà cửa thế này không biết có an toàn hay không", cụ Diệc nói. 

Thôn Chí Linh 3 có 350 hộ, trong đó có 150 hộ thuộc diện tái định cư. Theo ông Phan Văn Hái, Trưởng thôn Chí Linh 3, nhu cầu tái định cư của người dân hiện nay bức thiết bởi sống trong vùng sạt lở rất nguy hiểm, không biết khi nào thì bị dòng sông cuốn trôi. 

Khu vực bố trí tái định cư vẫn được cấy lúa, trồng rau do dự án chưa được triển khai

Nhiều vướng mắc

Dự án tái định cư vùng sạt lở Nhân Huệ được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định 2302/QĐ-UBND ngày 12.8.2011. Ngày 28.5.2015, UBND tỉnh có tờ trình xin ý kiến HĐND tỉnh chấp thuận đề xuất chủ trương các dự án đầu tư công sử dụng vốn Trung ương giai đoạn 2016-2020, trong đó có Dự án hệ thống hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư vùng sạt lở Nhân Huệ. Tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 65 tỷ đồng. Nguồn vốn đầu tư từ ngân sách Trung ương hỗ trợ 100% theo chương trình mục tiêu tái cơ cấu kinh tế nông nghiệp và phòng chống giảm nhẹ thiên tai ổn định đời sống dân cư. HĐND tỉnh đã chấp thuận chủ trương đầu tư tại Công văn số 129/CV- HĐND ngày 28.8.2015. 

Sau đó, UBND tỉnh đã có tờ trình đề nghị các Bộ: Kế hoạch và Đầu tư, Tài chính, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn thẩm định nguồn vốn và khả năng cân đối vốn thực hiện dự án. Năm 2020, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã bố trí 7,5 tỷ đồng cho tỉnh thực hiện dự án này. 

Do tổng kinh phí đầu tư lớn, trong khi nguồn hỗ trợ còn ít nên để dự án kịp tiến độ, Chi cục Phát triển nông thôn đã chia dự án hạ tầng kỹ thuật khu tái định cư vùng sạt lở Nhân Huệ  làm 2 giai đoạn. Giai đoạn 1 có tổng vốn đầu tư 29 tỷ đồng, tái định cư cho 53 hộ dân, nhưng đến nay còn một số vướng mắc nên dự án vẫn chưa được triển khai. Ông Trần Duy Chinh, Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn cho biết: "Ngoài phần hỗ trợ 7,5 tỷ đồng từ ngân sách Trung ương thì còn lại là nguồn đối ứng của địa phương. Hiện nay tỉnh vẫn chưa phê duyệt chủ trương đầu tư giai đoạn 1 và giao đơn vị nào làm chủ đầu tư cũng như bố trí vốn cho dự án này nên hiện chưa thể triển khai".

Để thực hiện dự án, UBND xã Nhân Huệ đã bố trí diện tích đất tái định cư nằm trong đê, ngay cổng UBND xã. "Xã đã bố trí đầy đủ đất cho việc tái định cư. Bất cứ khi nào dự án triển khai là xã có đất giao cho chủ đầu tư. Do dự án chưa triển khai nên địa phương vẫn để người dân trồng rau, cấy lúa", ông Bùi Văn Tuấn, Phó Chủ tịch UBND xã Nhân Huệ nói.

Trước nhu cầu bức thiết của người dân và tình trạng sạt lở bờ sông diễn ra nghiêm trọng trong mấy năm gần đây, dự án tái định cư vùng sạt lở Nhân Huệ rất cần được các cấp, các ngành quan tâm, sớm triển khai thực hiện để người dân yên tâm sinh sống.

THANH HÀ