NATO và Mỹ lại khơi mào căng thẳng với Nga

Ảnh minh họa

Ngày24-2, Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) AndersRasmussen thăm chính thức Ukraine nhằm thảo luận khả năng nước này thamgia Hệ thống phòng thủ tên lửa chung của châu Âu. Những động thái nàychắc chắn sẽ lại “khơi mào” căng thẳng mới giữa NATO, Mỹ với Nga liênquan đến vấn đề vốn hết sức nhạy cảm này.

Nói “khơi mào căng thẳng” là bởi lâu nay, hễ “động” đến vấn đề triểnkhai hệ thống phòng thủ tên lửa của Mỹ và NATO ở châu Âu mà có sự thamgia của một bên thứ ba không phải Nga thì sự phản đối từ phía Moscownhất định sẽ xảy ra. Lần này với Ukraine cũng không là ngoại lệ.

Còn nhớ, hồi tháng 10-2010, khi Mỹ tổ chức các cuộc đàm phán về hệthống phòng thủ tên lửa với các quốc gia không thuộc NATO, cụ thể làvới Ukraine, Nga đã lập tức bày tỏ thái độ thực sự quan ngại của mình.Điều càng dễ khiến Nga không thể đồng tình là ý định của NATO về mộtkhả năng “mời” Ukraine tham gia là được sử dụng các trạm radar cũ hoặctriển khai một trạm radar mới tại quốc gia thuộc Liên Xô cũ này như mộtphần của chương trình phòng thủ tên lửa của Mỹ.

Vào tháng 11-2010, Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại TâyDương (NATO) tại Lisbon (Bồ Đào Nha) đã đạt đồng thuận về một số nộidung chính trong chương trình nghị sự, bao gồm Khái niệm Chiến lược mớivà Kế hoạch thành lập hệ thống phòng thủ chống tên lửa (NMD) trên phạmvi toàn châu Âu.

Về vấn đề NMD, Tổng thống Mỹ Barak Obama và các đồng minh NATO đãnhất trí thành lập lá chắn phòng thủ chống tên lửa mới trên phạm vitoàn châu Âu và mời Nga tham gia. Tuy nhiên, nếu cùng với việc mời Ngamà Ukraine cũng là đối tượng được “mời” làm địa chỉ để triển khai mộtphần của NMD thì sự phản đối từ phía Nga ắt sẽ nổi lên.

Ukraine vốn có hai trạm radar chính, một đặt tại Crưm và một tạiMukachevo ở miền tây nước này. Từ tháng 2-2008 Nga đã thuê các cơ sởradar đó. Vậy nhưng gần đây, Mỹ đang xem xét chọn Ukraine là nơi có thểtriển khai một trạm radar nằm trong hệ thống phòng thủ tên lửa mới củahọ tại châu Âu. Và ý định này càng thể hiện rõ hơn khi Tổng Thư ký NATORasmussen đến thăm chính thức Ukraine vào hạ tuần tháng này. Đây là lầnđầu tiên ông Rassmusen thăm Ukraine và cũng là lần đầu tiên người đứngđầu tổ chức quân sự lớn nhất thế giới tới thăm Kiev sau khi chính quyềnmới tại Ukraine từ bỏ chủ trương gia nhập NATO.

Tuy nhiên, mối quan hệ Ukraine với NATO thời gian gần đây vẫn đượcduy trì ở khá nhiều hoạt động chung như chống cướp biển, bảo đảm anninh năng lượng và an ninh thông tin Internet, tuần tra tại Địa TrungHải, thực hiện sứ mạng gìn giữ hòa bình tại Afghanistan và Kosovo.Ukraina cũng tham gia Lực lượng phản ứng nhanh của NATO và chương trình“Đối tác vì hòa bình”. Thế nhưng, sự thân thiết ấy mà dẫn tới ý tưởngvề việc sử dụng một trạm rada của Ukraine cho hệ thống NMD thì đúng nhưcác nhà phân tích tại Nga từng nhận định: “quyết định triển khai mộttrạm radar ở Ukraine có thể sẽ giáng một đòn vào quan hệ giữa Moscow vàWashington, cũng như NATO”.

Dường như thấy trước khả năng phản ứng có thể từ phía Nga, phát biểutrước khi tới Kiev, Tổng Thư ký NATO Rasmussen nhắc lại việc NATO đãthông qua quyết định thành lập hệ thống phòng thủ tên lửa châu Âu vàmời Nga tham dự. Tuy nhiên, ông cũng lý giải cho chuyến viếng thămUkraine lần này là “do Ukraine quan tâm và muốn tham gia hệ thống nàynên ông quyết định tới Kiev để tìm hiểu khả năng đóng góp của nước nàycho “lá chắn tên lửa chung của châu Âu”.

Chưa biết kết quả thu được từ chuyến thăm này sẽ là gì, nhưng dưluận vẫn lo ngại về một khả năng gia tăng căng thẳng mới giữa Nga vớiMỹ và NATO xung quanh vấn đề vốn vẫn rắc rối lâu nay là xây dựng Hệthống phòng thủ chống tên lửa  của Mỹ và NATO tại châu Âu.

(Nguồn: VOV)