Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, kim ngạch thương mại hai chiều Việt - Mỹ đạt 7,75 tỉ USD trong 5 tháng đầu năm 2010, trong đó VN xuất khẩu 6,09 tỉ USD, nhập khẩu 1,67 tỉ USD, thặng dư thương mại 4,42 tỉ USD.
Dẫn đầu thị trường xuất khẩuXuất khẩu dệt may vào thị trường Mỹ tăng trưởng mạnh
Cuộc khủng hoảng nợ công ở một số quốc gia thuộc châu Âu (EU) khiếncho thị trường EU, thị trường truyền thống và lớn của doanh nghiệp (DN)xuất nhập khẩu bị ảnh hưởng mạnh. Sức mua và nhu cầu sụt giảm nghiêmtrọng. Cụ thể, qua số liệu của Bộ Công thương cho thấy, tốc độ tăngtrưởng xuất khẩu của VN vào EU chỉ tăng 5,9%, trong khi các thị trườngkhác tăng mạnh như châu Mỹ tăng 22,2%, châu Á tăng 32,6%, châu ĐạiDương tăng 33,7% so cùng kỳ năm 2009.
Riêng thị trường Mỹ, bất chấp dư âm của cuộc khủng hoảng kinh tế vẫncòn bao trùm, đây vẫn là thị trường lớn nhất, tiềm năng nhất của DN VNvới mức tăng trưởng 5 tháng đầu năm đạt 32,24% (6,09 tỉ USD) so cùngkỳ. Với mức tăng trưởng này, kế hoạch xuất khẩu cho cả năm 2010 là 12,4tỉ USD vào thị trường Mỹ là hoàn toàn khả thi. Các mặt hàng chủ lực củaVN xuất khẩu vào Mỹ đều tăng trưởng cao như dệt may trong 5 tháng đạt2,66 tỉ USD, tăng 32% so với cùng kỳ; giày dép 621 triệu USD, tăng28,25%; sản phẩm gỗ 595 triệu USD, tăng 37,25%; thủy sản 325,6 triệuUSD, tăng 29,77%; máy tính, linh kiện điện tử 237 triệu USD, tăng32,07%... Có thể thấy, hầu hết các mặt hàng chủ lực vào Mỹ đều có mứctăng trung bình trên 30% so với cùng kỳ. Như vậy, xuất khẩu vào Mỹ dẫnđầu khi chiếm tỷ trọng khoảng 20% trong tổng kim ngạch xuất khẩu củaVN, xếp trên những thị trường lớn khác là ASEAN (17%), EU (16%), NhậtBản (11%) và Trung Quốc (9,5%).
Traođổi với báo chí nhân chuyến làm việc tại VN hồi tháng 6.2010, Chủ tịchkiêm Tổng giám đốc Ngân hàng Xuất - Nhập khẩu Mỹ (Ex - Im Bank) FredP.Hochberg cho biết: Xuất khẩu của Mỹ vào VN tăng trưởng 40% trongnhững tháng đầu năm và theo kế hoạch, 5 năm tới xuất khẩu của Mỹ vào VNsẽ tăng gấp đôi kim ngạch 2009 là 3 tỉ USD nhằm cân bằng cán cân thươngmại hai nước. Để thực hiện điều này, Ex - Im Bank sẽ tăng cường hỗ trợDN VN vay vốn từ các ngân hàng Mỹ để mua hàng của Mỹ. |
Theo đại diện Vụ Thị trường châu Mỹ (Bộ Công thương), sở dĩ xuất khẩucủa VN vào thị trường Mỹ tăng trưởng tốt trong thời gian qua là do tìnhhình kinh tế chung được phục hồi. “Ngoài ra, các kênh đối thoại củaChính phủ hai nước với cộng đồng DN được mở rộng hơn, khiến những trởngại trong vấn đề xuất nhập khẩu được hạn chế”, vị này nói.
Đơn hàng nhiều, giá tăng
Ông Phạm Xuân Hồng, Tổng giám đốc Công ty may Sài Gòn 3, cho biếtcác đơn hàng xuất khẩu vào Mỹ đang rất ổn định, số lượng lớn hơn và dàihơi hơn trước. Ngay cả giá cả của các đơn hàng cũng tăng từ 10 - 15%.“Nguyên nhân một phần do Trung Quốc đẩy giá sản phẩm dệt may lên cao,khiến các nhà nhập khẩu Mỹ chuyển đơn hàng qua các nước, trong đó cóVN”, ông Hồng giải thích.
Xuất khẩu vào Mỹ chiếm 50% kim ngạch xuất khẩu của Sài Gòn 3, vớikhoảng 17 - 18 triệu USD trong 6 tháng đầu năm. Con số này có khả năngtăng cao hơn nữa nếu Sài Gòn 3 đủ năng lực sản xuất đáp ứng yêu cầu đơnhàng của nhà nhập khẩu Mỹ. “Mặc dù cơ hội rất lớn, nhưng năng lực củachúng tôi có hạn và còn phải làm cho thị trường Nhật. Khách hàng thậmchí năn nỉ đặt hàng nhưng chúng tôi không làm được”, ông Hồng cho biếtthêm. Tuy nhiên, trong thời gian tới, Sài Gòn 3 sẽ đầu tư thiết bị đểnâng cao năng lực sản xuất và tăng dần tỷ trọng FOB (mua nguyên liệu,bán thành phẩm), tìm cách khai thác tốt hơn thị trường Mỹ rộng lớn.
Theosố liệu của Tổng cục Hải quan, kim ngạch nhập khẩu các mặt hàng côngnghệ chế tạo và sản phẩm công nghệ cao chiếm tỷ lệ lớn trong tổng kimngạch nhập khẩu từ Mỹ. Đây là xu hướng tích cực, phù hợp với chiến lượcnhập khẩu của VN là khuyến khích nhập khẩu những mặt hàng trong nướcchưa sản xuất được để tiết kiệm ngoại tệ, hạn chế nhập khẩu hàng tiêudùng, thúc đẩy sản xuất... (Nguồn: Tổng cục Hải quan) |
Mỹ cũng là thị trường xuất khẩu đồ gỗ lớn nhất của Công ty Sadaco, khichiếm khoảng 50% tổng doanh thu hằng năm, sau đó là EU và Úc. Tổng giámđốc Công ty Sadaco, Phó chủ tịch Hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP.HCM(Hawa) Trần Quốc Mạnh cho hay, đơn hàng xuất khẩu vào Mỹ những thángđầu năm nay rất khả quan khi nhà nhập khẩu đặt hàng số lượng lớn và kéodài qua sang năm. “Sản phẩm đồ gỗ VN phù hợp với thị hiếu tiêu dùng củangười Mỹ, đặc biệt nếu nguyên liệu chế biến được nhập từ Mỹ. Nhà sảnxuất VN cũng biết cách chiều lòng khách hàng, nhất là sẵn sàng chỉnhsửa mẫu mã phù hợp theo đề nghị”, ông Mạnh nói.
Theo một chuyên gia kinh tế, các doanh nghiệp VN làm ăn lâu năm, cóuy tín với thị trường Mỹ hiện nay trong tình trạng "làm không hếtviệc".
Năng lực và nguyên liệu là chìa khóa
Đây là 2 tiêu chí mà các DN có kinh nghiệm xuất khẩu vào thị trườngMỹ đúc kết. Các DN thừa nhận, vào được thị trường Mỹ là “có cửa” vàonhững thị trường khó tính khác. Ngoài việc phải đáp ứng yêu cầu về chấtlượng, Mỹ thường đưa ra nhiều luật mới mà nếu DN VN không nhanh chóngcập nhật sẽ dễ dàng mất thị trường. Chẳng hạn Luật Nông trại 2008 củaMỹ áp dụng cho các sản phẩm thủy sản; Đạo luật Lacey sửa đổi có hiệulực từ năm 2009 áp dụng cho mặt hàng đồ gỗ... đã gây không ít khó khăncho DN. “Thực tế, nếu DN chủ động trước những yêu cầu khắt khe về mặtkỹ thuật của thị trường Mỹ thì khó khăn đều được giải quyết. Theo tôi,các DN VN khi làm hàng qua Mỹ nên hết sức chú ý ở khâu nguyên liệu”,ông Mạnh phát biểu.
Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất của DN VN xuất khẩu vào Mỹ là ở nănglực sản xuất, vì vậy họ phải thường xuyên từ chối những đơn hàng lớnnhư ông Hồng đề cập. Đối với sản phẩm đồ gỗ, nhiều DN cho biết, nhànhập khẩu Mỹ luôn đặt hàng số lượng lớn đồ nội thất. Để giải quyếtvướng mắc này, Phó chủ tịch Hawa Trần Quốc Mạnh cho rằng vai trò củacác hiệp hội rất quan trọng. “Các DN trong Hawa liên kết và chia sẻ đơnhàng với nhau. Nếu DN này nhận được đơn hàng lớn mà hạn chế khả năngsản xuất sẽ tìm đối tác uy tín hợp tác. Nhiều DN đã thành công”, ôngMạnh khẳng định.
Còn theo đại diện Vụ Thị trường châu Mỹ, một số mặt hàng của VN xuấtkhẩu vào Mỹ tăng trưởng quá nóng và đột biến về kim ngạch, vì thế rấtdễ bị đưa vào danh sách báo động đỏ về kiện chống bán phá giá.
(Theo Thanh niên)