Mỹ rút khỏi INF: Liên hợp quốc, châu Âu hy vọng cứu vãn hiệp ước

Tên lửa liên lục địa Yars RS-24 của Nga tại lễ diễu binh mừng Ngày Chiến thắng trên Quảng trường Đỏ ở Moskva, Nga ngày 9.5.2018. Ảnh: AFP/TTXVN

Sau khi Mỹ tuyên bố sẽ rút khỏi Hiệp ước Các lực lượng hạt nhân tầm trung (INF) trong vòng sáu tháng với lý do cho rằng Nga đã vi phạm hiệp ước này, ngày 1.2, Liên hợp quốc và nhiều nước châu Âu đã bày tỏ hy vọng hai cường quốc này có thể giải quyết được những khác biệt về hiệp ước.

Phát biểu họp báo, người phát ngôn Tổng Thư ký Liên hợp quốc Stephan Dujarric cho biết, Tổng Thư ký Antonio Guterres hy vọng các bên liên quan sẽ sử dụng khoảng thời gian 6 tháng tới để giải quyết những khác biệt thông qua đối thoại, như đã quy định trong hiệp ước. 

Ông Dujarric nhấn mạnh: "INF rõ ràng đóng vai trò vô cùng quan trọng trong cấu trúc kiểm soát vũ khí quốc tế. Vấn đề giải giáp luôn là một phần quan trọng trong công tác kiểm soát vũ khí cũng như chương trình nghị sự của Tổng Thư ký Liên hợp quốc."

Trong khi đó, Tổng Thư ký Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) Jens Stoltenberg cho biết liên minh này đang tìm cách cứu vãn INF sau khi Mỹ tuyên bố rút lui. Theo quan chức này, các nước NATO chưa phải ngay lập tức đối mặt với những mối đe dọa, song sự bất ổn sẽ ngày càng gia tăng. NATO vẫn đang xem xét nhiều kịch bản quân sự khác nhau và vẫn còn quá sớm để đưa ra quyết định.

Từ Berlin, Thủ tướng Đức Angela Merkel khẳng định sẽ tiếp tục đối thoại để duy trì INF giữa Nga và Mỹ. Phát biểu trước báo giới, bà nhấn mạnh: "Chúng tôi đã thảo luận về INF trong những tuần qua, kể cả trong khuôn khổ NATO. Chúng tôi sẽ làm tất cả trong khoảng thời gian 180 ngày để tiếp tục đàm phán." 

Trong khi đó, Ngoại trưởng Đức Heiko Maas khẳng định an ninh trên thế giới sẽ trở nên tồi tệ nếu INF bị phá vỡ. Nghị sỹ Đức Alexander Neu lại cho rằng châu Âu không thể giao cho Mỹ trọng trách bảo đảm an ninh, sau khi Washington quyết định ngừng tham gia hiệp ước INF.

Không chỉ có Đức, Bộ Ngoại giao Pháp đã bày tỏ hối tiếc trước việc Mỹ rút khỏi hiệp ước INF, đồng thời kêu gọi Nga tuân thủ hoàn toàn thỏa thuận này trong vòng 6 tháng tới. Bộ trên cũng khẳng định Pháp sẽ thúc đẩy các cuộc đối thoại với Nga trong khoảng thời gian 6 tháng và sẽ tham vấn với các đồng minh NATO.

PHƯƠNG OANH (TTXVN)