Mỹ bế tắc trong “mở cửa” chính phủ

Nhiều người dân Mỹ mang theo khẩu hiệu kêu gọi chính phủ chấm dứt tình trạng đóng cửa

Không có đột phá nào sau cuộc gặp kéo dài hơn 1 giờ sáng 3-10, giữa Tổng thống Obama với lãnh đạo Đảng Cộng hòa, gồm Chủ tịch Hạ viện John Boehner và lãnh đạo phe Cộng hòa thiểu số tại Thượng viện Mitch McConnell . Trong cuộc gặp, lãnh đạo cả hai đảng đều đưa ra một số nhượng bộ mang tính chiếu lệ và tất nhiên đều bị phe kia nhanh chóng bác bỏ.

Phát biểu với phóng viên sau cuộc gặp, ông Boehner nói, tất cả những gì Đảng Cộng hòa đòi hỏi chỉ là bàn bạc và sự công bằng cho người dân Mỹ về đạo luật chăm sóc sức khỏe “Obamacare”. Trong khi đó, cả lãnh đạo phe Dân chủ thiểu số tại Hạ viện Nancy Pelosi và lãnh đạo phe Dân chủ đa số tại Thượng viện Harry Reid đều cáo buộc phe Cộng hòa mang tổng thống ra làm con tin bằng cách bác bỏ “Obamacare”. Đây là đạo luật do ông Obama chủ xướng nhằm hỗ trợ bảo hiểm y tế cho người nghèo (mà phe Dân chủ của ông bảo vệ) bằng cách tăng thuế đánh vào người giàu (phe Cộng hòa bảo vệ). Ông Reid tuyên bố, Dân chủ không bao giờ từ bỏ đạo luật này.

Về phần mình, Tổng thống Obama nói ông không chấp nhận chiêu trò của phe Cộng hòa, nhưng vẫn hy vọng “lẽ thường” sẽ thắng. Trước cuộc gặp, phát biểu với kênh truyền hình CNBC, ông Obama cho biết chính phủ phải đóng cửa là điều hoàn toàn không cần thiết và hành động của phe Cộng hòa là vô trách nhiệm.

Trước đó, do bất đồng quanh “Obamacare”, Quốc hội Mỹ đã không thể thông qua dự luật ngân sách tạm thời để cấp tiền cho chính phủ hoạt động trong năm tài khóa mới bắt đầu từ ngày 1-10. Hậu quả là lần đầu tiên trong 17 năm qua, nhiều cơ quan công quyền của Mỹ phải ngừng hoạt động.

Hạ viện xoa dịu cử tri

Dù kiên quyết không thương lượng “mở cửa” chính phủ trở lại, nhưng Hạ viện Mỹ do phe Cộng hòa kiểm soát đã nhất trí 3 dự luật chi tiêu hôm 3-10, cấp tiền cho một vài bộ phận của chính phủ mà họ cho là cần thiết với cử tri.

Theo dự luật, Hạ viện cho phép mở cửa trở lại các công viên quốc gia như Yosemite và các tượng đài như Nữ thần Tự do. Hạ viện cũng cấp kinh phí cho hoạt động ở Thủ đô Washington và lực lượng dự bị của lục quân, cấp tiền cho các dự án nghiên cứu y tế quan trọng và hoạt động cứu chữa bệnh nhân ở Viện Y tế quốc gia. Hai dự luật khác liên quan vấn đề chăm sóc sức khỏe của cựu chiến binh và kinh phí cho Lực lượng bảo vệ quốc gia sẽ được bỏ phiếu trong những ngày tới.

Tuy nhiên, sự nhượng bộ của Hạ viện vẫn chưa bảo đảm cho sự vận hành trở lại của chính phủ Mỹ. Ông Harry Reid nhận định, Hạ viện đã có “tối kiến” khi chọn một vài bộ phận của chính phủ mà họ thích để mở cửa. Ông khẳng định, Thượng viện sẽ thẳng thừng bác bỏ những dự luật này.

THÙY DƯƠNG