Những năm qua, mô hình tư vấn, khám sức khỏe trước hôn nhân của huyện Ninh Giang đã mang lại hiệu quả thiết thực, góp phần nâng cao chất lượng dân số.
Tham gia sinh hoạt câu lạc bộ chăm sóc sức khỏe sinh sản trước hôn nhân giúp các em học sinh Trường THCS Ninh Thành hiểu rõ hơn các vấn đề về giới tính
Mô hình đã trang bị các kiến thức bổ ích về giới tính, sức khỏe sinh sản cho trẻ vị thành niên, thanh niên, giúp các em tự tin trong cuộc sống.
Năm 2009, mô hình được triển khai ban đầu tại 5 xã, thị trấn gồm: Hồng Phong, Văn Hội, Hồng Đức, Tân Hương và thị trấn Ninh Giang với 30 câu lạc bộ (CLB). Đến năm 2017, mô hình được triển khai thêm ở xã Ninh Thành nâng tổng số lên 36 CLB, với hơn 1.300 hội viên tham gia.
Cô giáo Phạm Thị Chuyền, Phó Hiệu trưởng Trường THCS Ninh Thành, Trưởng Ban Quản lý mô hình sức khỏe sinh sản trước hôn nhân của trường cho biết: Ban giám hiệu nhà trường đã thành lập Ban Quản lý mô hình và xây dựng 6 CLB chăm sóc sức khỏe sinh sản trước hôn nhân. Mỗi CLB có khoảng 20học sinh, mỗi quý sinh hoạt một lần. Tại những buổi sinh hoạt, giáo viên đã cung cấp cho các em những thông tin, tài liệu về giới tính, dấu hiệu về tuổi dậy thì, kinh nguyệt, xuất tinh, quan hệ tình dục không an toàn, hậu quả của việc mang thai sớm... Những thắc mắc thầm kín của các em về những vấn đề liên quan đến sức khỏe giới tính và sức khỏe sinh sản cũng được giáo viên giải đáp rõ ràng. Đặc biệt, việc tuyên truyền về sức khỏe sinh sản cho các em không chỉ giới hạn ở những buổi sinh hoạt của CLB mà còn thực hiện lồng ghép vào các buổi sinh hoạt ngoại khóa, thông qua các hội thi, tổ chức các trò chơi. Em Phùng Trịnh Huyền Trang, học sinh lớp 8 cho biết: “Trước đây, chúng em vẫn còn mơ hồ và không hiểu rõ về giới tính, sức khỏe sinh sản, thậm chí còn rất e ngại, xấu hổ khi đề cập đến chuyện ấy. Nhưng từ khi tham gia sinh hoạt CLB, được tiếp cận thông tin từ góc thân thiện, chúng em được mở rộng hiểu biết, ý thức hơn về trách nhiệm của bản thân, khuyên nhủ bạn bè về những giới hạn trong tình bạn, tình yêu...”.
Ông Nguyễn Tôn Mạnh, Phó Trưởng phòng phụ trách Phòng Dân số và Phát triển (Trung tâm Y tế huyện Ninh Giang) cho biết: Các CLB hiện hoạt động rất hiệu quả mặc dù kinh phí ngày càng bị cắt giảm. Mô hình là kênh thông tin hữu ích, giúp giới trẻ thay đổi nhận thức, chủ động tham gia khám sức khỏe trước khi kết hôn, biết sử dụng các biện pháp tránh thai; khi mang thai chủ động đến các cơ sở y tế để khám sàng lọc trước và sơ sinh. Nhờ đó, tỷ lệ trẻ trong độ tuổi này mang thai ngoài ý muốn và mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục đã giảm đáng kể. Quan trọng hơn, kiến thức mà các em được trang bị từ những buổi sinh hoạt CLB giúp các em có thêm hành trang để tự tin bước vào đời. Năm 2018, các CLB đã tổ chức được 26 buổi nói chuyện chuyên đề về bình đẳng giới, sức khỏe sinh sản vị thành niên, thanh niên, phòng chống xâm hại tình dục trẻ em, trang bị kỹ năng sống cho học sinh các trường THCS và THPT trong huyện. Trung tâm đã tổ chức được 6 lớp tập huấn về sức khỏe vị thành niên, thanh niên cho trưởng các CLB sức khỏe trước hôn nhân; phát hơn 3.000 tờ rơi, tranh gấp tuyên truyền về mất cân bằng giới tính khi sinh; tổ chức kiểm tra, khám sức khỏe cho trên 1.000 thanh niên chuẩn bị kết hôn…
Hiệu quả của mô hình đã góp phần giúp huyện Ninh Giang giữ vững tỷ suất sinh thô và duy trì mức sinh thấp hợp lý. Hằng năm, huyện duy trì tỷ lệ các cặp vợ chồng sử dụng biện pháp tránh thai hiện đại đạt trên 70%. Sàng lọc trước sinh cho 60% số bà mẹ mang thai và sàng lọc sơ sinh cho 35% số trẻ sinh trong năm. Thời gian tới, huyện tiếp tục phát huy hiệu quả và nhân rộng mô hình các CLB, tăng cường phối hợp giữa tổ chức Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, các nhà trường để lồng ghép đẩy mạnh tuyên truyền tới đoàn viên thanh niên, tạo điều kiện cho các em được tiếp cận với các dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản, trang bị những kiến thức cơ bản trước hôn nhân, góp phần quan trọng nâng cao chất lượng dân số ở địa phương.
HẢI HÀ