Việt Nam có hơn 10 triệu ha đất ngập nước. Đa dạng sinh học của các khu vực này có ý nghĩa toàn cầu và hứa hẹn thúc đẩy sự phát triển của các dịch vụ hệ sinh thái trong khu vực.
Các đại biểu trồng cây tại bãi bồi ven biển huyện Thái Thụy |
Ngày 5-2, tại xã Thụy Xuân, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình diễn ra Lễ mít tinh hưởng ứng ngày Đất ngập nước thế giới 2017 với chủ đề “Đất ngập nước giảm nhẹ thiên tai” và tổ chức trồng cây ngập mặn đầu xuân năm 2017 tại khu vực cửa sông ven biển.
Lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương, UBND tỉnh Thái Bình, đại diện các tổ chức quốc tế cùng đông đảo lực lượng vũ trang, học sinh và người dân thuộc 13 xã ven biển của tỉnh Thái Bình tham gia.
Ngày 2-2 hằng năm là ngày Đất ngập nước thế giới, đánh dấu sự ra đời của Công ước về bảo tồn các vùng đất ngập mặn có tầm quan trọng quốc tế (gọi tắt là Công ước Ramsar). Năm 1989, Việt Nam chính thức tham gia Công ước và là quốc gia đầu tiên trong khu vực Đông Nam Á cam kết bảo tồn, phát triển bền vững các vùng đất ngập nước, nâng tổng số quốc gia thành viên của Công ước này lên 169 quốc gia.
Phát biểu tại lễ mít tinh, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường Trần Hồng Hà nhấn mạnh: Đất ngập nước có nhiều chức năng rất quan trọng, hỗ trợ hạn chế lũ lụt, chắn sóng và gió bão, chống xói lở và ổn định bờ biển, là nơi du lịch, giải trí, duy trì đa dạng sinh học. Việt Nam có hơn 10 triệu ha đất ngập nước (chiếm khoảng 30% diện tích đất liền). Đa dạng sinh học của các khu vực này có ý nghĩa toàn cầu và hứa hẹn thúc đẩy sự phát triển của các dịch vụ hệ sinh thái trong khu vực. 1/5 dân số Việt Nam đang sống tại các vùng đất ngập nước và phụ thuộc trực tiếp vào việc khai thác, sử dụng các sản phẩm của hệ sinh thái này.
Tuy nhiên, hệ sinh thái đất ngập nước ở Việt Nam đang bị đe dọa bởi các hoạt động kinh tế, đặc biệt là các hoạt động chuyển đổi sang sản xuất nông nghiệp và nuôi trồng thủy hải sản, thậm chí chuyển đổi sang phát triển các khu công nghiệp, vấn đề khai thác quá mức tài nguyên và tình trạng ô nhiễm đã xảy ra. Do đó, việc thúc đẩy, xây dựng và triển khai các mô hình về bảo tồn và đa dạng bền vững đất ngập nước, chú trọng sự tham gia của cộng đồng và hướng tới lợi ích bền vững của cộng đồng là rất cần thiết.
Lễ mít tinh hưởng ứng ngày Đất ngập nước thế giới và trồng cây ngập mặn đầu xuân năm 2017 tại huyện Thái Thụy là một trong các sự kiện của Việt Nam thực hiện trách nhiệm và nghĩa vụ quốc gia thành viên của Công ước Ramsar, nhằm hưởng ứng kỷ niệm ngày Đất ngập nước thế giới năm 2017; đồng thời phát động phong trào trồng và bảo vệ rừng ngập mặn nối tiếp truyền thống trồng cây đầu xuân của dân tộc cũng như thể hiện cam kết và quyết tâm trong bảo vệ môi trường, bảo vệ hệ sinh thái đất ngập nước phục vụ lợi ích của nhân dân và phát triển bền vững đất nước.
Các lực lượng tham gia trồng cây tại bãi bồi ven biển trên địa bàn xã Thụy Xuân, huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình |
Tại đây, Bộ trưởng Tài nguyên và Môi trường kêu gọi các cấp, các ngành, mỗi người dân nỗ lực đẩy mạnh truyền thông, nâng cao nhận thức về ý nghĩa, vai trò, giá trị và phương thức quản lý, bảo vệ, sử dụng các vùng đất ngập nước; thúc đẩy việc xây dựng và triển khai các mô hình về bảo tồn, phát triển bền vững đất ngập nước, chú trọng sự tham gia của nhân dân, gắn kết công tác bảo tồn với lợi ích thiết thực của người dân và địa phương; tăng cường lồng ghép bảo tồn và phát triển bền vững các vùng đất ngập nước vào các kế hoạch, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội, giảm thiểu các tác động xấu từ các hoạt động phát triển đến các hệ sinh thái đất ngập nước, nhằm bảo đảm phát triển bền vững và sinh kế của người dân sinh sống tại các vùng đất ngập nước.
Theo đánh giá của Bộ Tài nguyên và Môi trường, vùng đất ngập ven biển huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình là nơi có hệ sinh thái ngập mặn với nhiều giá trị cần được bảo tồn và cũng là nơi có hoạt động phát triển kinh tế năng động. Nơi đây nằm ở cửa sông Hồng với đặc trưng rất quan trọng là rừng ngập mặn được hình thành và phát triển như bức tường xanh trải dài dọc bờ biển, bảo vệ đê biển và che chắn các cơn bão khi đổ bộ vào đất liền.
Nơi đây cũng là địa điểm mà một số loài chim nước di cư, trú đông bị đe dọa trên toàn cầu được ghi trong Danh mục đỏ IUCN đến đây trú ngụ và kiếm ăn như: Cò Thìa, Mòng bể mỏ ngắn, Rẽ mỏ thìa, Quắm đầu đen… Năm 2002, vùng đất ngập nước cửa sông Thái Thụy được ghi nhận là một trong 68 khu đất ngập nước có tầm quan trọng quốc gia, quốc tế của Việt Nam.
Ngày 2-12-2014, UNESCO đã công nhận “Khu dự trữ sinh quyển châu thổ sông Hồng” gồm các vùng đất ngập nước phía Nam vùng duyên hải Bắc Bộ nằm ở các cửa sông Thái Bình, sông Hồng và sông Đáy thuộc 3 tỉnh châu thổ sông Hồng là Thái Bình, Nam Định và Ninh Bình là một khu dự trữ sinh quyển thế giới tại Việt Nam.
Khu vực cửa sông ven biển huyện Thái Thụy cũng nằm trong quy hoạch trở thành khu bảo tồn thiên nhiên đất ngập nước tại Quyết định số 45/QĐ-TTg (ngày 8-1-2014) của Thủ tướng Chính phủ.
Hiện, UBND tỉnh Thái Bình đang nỗ lực khẩn trương thành lập khu bảo tồn đất ngập nước Thái Thụy với sự hỗ trợ của dự án “Bảo tồn các khu đất ngập nước quan trọng và sinh cảnh liên kết” do Quỹ Môi trường toàn cầu (GEF) tài trợ thông qua Chương trình Phát triển Liên hợp quốc (UNDP).
Cùng với đầm phá Tam Giang - Cầu Hai (Thừa Thiên - Huế), khu Bảo tồn đất ngập nước Thái Thụy khi được thành lập sẽ là một mô hình bảo tồn có sự tham gia của cộng đồng, hài hòa giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường, đáp ứng nguyện vọng của người dân.
Ngay sau Lễ mít tinh, đại biểu các bộ, ngành Trung ương, UBND tỉnh Thái Bình, các tổ chức quốc tế, lực lượng vũ trang, học sinh và người dân đã tham gia trồng cây ngặp mặn tại bãi bồi ven biển của huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình.