Lập chốt thu phí đường trái thẩm quyền

Ba-ri-e được UBND xã Hưng Đạo dựng trái phép từ năm 2006 để thu phí đường huyện 191P
 và chỉ được dỡ bỏ khi phóng viên báo Hải Dương xuống tìm hiểu

Đường huyện 191P dài 2 km, đi qua thôn Ô Mễ, xã Hưng Đạo, nối từ đường tỉnh 391 đến ngã ba Tên Lửa, thuộc xã Ngọc Kỳ (Tứ Kỳ). Kinh phí làm 496m đường 191P hết hơn 1 tỷ đồng được UBND xã Hưng Đạo trích từ ngân sách xã, đoạn còn lại do UBND huyện Tứ Kỳ đầu tư.

Xã thu 9 năm, huyện không biết

Sau khi đường 191P được đưa vào sử dụng, ngày 17-1-2006, kỳ họp thứ 5 HĐND xã Hưng Đạo đã có Nghị quyết số 05-NQ/HĐND, cho phép UBND xã Hưng Đạo lên phương án thu phí đường. Xã Hưng Đạo thành lập tổ thu phí, giao cho ông Nguyễn Văn Thi, khi đó là Phó trưởng thôn Ô Mễ làm đại diện. Xã cho phép dựng ba-ri-e thu phí từ năm 2006 đến năm 2010, nộp về xã 1 triệu đồng/năm. Trong giai đoạn này, ông Thi thu mỗi chuyến ô-tô tải 5.000 đồng, các phương tiện khác không thu.

Từ năm 2011 đến nay, UBND xã Hưng Đạo giao cho ông Phạm Văn Hùng ở thôn Ô Mễ làm đại diện tổ thu. Hợp đồng giữa ông Hùng và UBND xã Hưng Đạo cho phép thu phí đối với ô-tô, xe bò, xe ngựa... không thu phí các xe của cán bộ về địa phương công tác, ô-tô của con em địa phương về thăm nhà, xe chở vật liệu xây dựng cho địa phương, xe đám cưới, đám tang. Mỗi năm, ông Hùng phải nộp về xã 1,25 triệu đồng. Trong thời gian này, ông Hùng thu 5.000 đồng/lượt ô-tô tải hoặc từ 200 - 600 nghìn đồng/năm. Với mức thu này, ông Hùng cho biết mỗi năm thu được 5-7 triệu đồng.

Lãnh đạo UBND xã Hưng Đạo cho biết, toàn bộ số tiền thu được trong 9 năm xã đã dùng để sửa chữa, bảo dưỡng đường 191P. Việc sửa chữa giao trực tiếp cho tổ thu phí tự mua vật liệu, sửa chữa và nộp hóa đơn về xã. Như vậy, ngoài việc giao khoán mức phí cho tổ thu thấp hơn thực thu nhiều lần, UBND xã Hưng Đạo còn phó thác việc quản lý kinh phí cho tổ thu. Số tiền thu được cũng không đưa vào sổ ngân sách xã để theo dõi.

Căn cứ vào các quy định của Chính phủ và UBND tỉnh, đường 191P do UBND huyện Tứ Kỳ quản lý. Làm việc với chúng tôi ngày12-5, ông Nguyễn Văn Bột, Phó Chủ tịch UBND huyện Tứ Kỳ cho biết, huyện không hề biết việc UBND xã Hưng Đạo tự ý cho dựng ba-ri-e thu phí đường 191P. Ông Bột khẳng định, nếu sự việc đúng như phản ánh thì UBND xã Hưng Đạo đã vượt quyền, thẩm quyền này thuộc về UBND huyện Tứ Kỳ. UBND huyện Tứ Kỳ sẽ chỉ đạo Phòng Kinh tế hạ tầng phối hợp với UBND xã Hưng Đạo dỡ bỏ ngay ba-ri-e dựng trái phép.

Giải thích không thuyết phục

Lý giải về việc lập chốt thu phí, ông Phạm Xuân Thơ, Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy xã Hưng Đạo cho biết, trước khi làm 496 m đường 191P, lãnh đạo huyện Tứ Kỳ hứa sẽ hỗ trợ kinh phí để làm nhưng sau đó lại thôi, bởi vậy, xã mới cho lập chốt thu để bù lại. Lý giải của ông Thơ không thuyết phục bởi kinh phí xã bỏ ra để làm đường cũng là tiền của Nhà nước. Mặt khác, trong hợp đồng với tổ thu phí, UBND xã Hưng Đạo ghi số tiền thu được để duy tu, bảo dưỡng khi đường hỏng, không có chi tiết nào nói thu để bù kinh phí mà xã đã bỏ ra làm đường.

Việc quản lý hoạt động của tổ thu phí cũng không được UBND xã Hưng Đạo quan tâm đúng mức. Ông Phạm Tuân, cán bộ địa chính xã - người được xã  giao phụ trách trực tiếp tổ thu phí cho biết: "Tổ thu phí chỉ thu các xe tải, đi chuyến nào thu chuyến đó chứ không thu theo năm. Việc thu cũng không có hóa đơn, chứng từ". Trong khi đó, ông Phạm Văn Hùng, đại diện tổ thu lại cho rằng, phí đường được thu bằng 2 hình thức: theo lượt chạy, theo năm và thu nhiều loại xe, mức thu cũng do tổ thu tự ý quyết định. Nhiều lái xe cho biết họ phải mua vé năm 700 nghìn đồng/xe, cao hơn nhiều so với báo cáo của ông Hùng với xã.

Lý giải của UBND xã Hưng Đạo còn nhiều điểm khó hiểu. Theo hợp đồng giữa xã với tổ thu, giai đoạn 2006-2010, mỗi năm tổ thu phải nộp về xã 1 triệu đồng, giai đoạn 2011-2014 nộp 1,25 triệu đồng. Các hóa đơn, chứng từ mua nguyên, vật liệu để duy tu, bảo dưỡng con đường giai đoạn 2006-2010 hiện bị thất lạc. Theo lãnh đạo xã, nguyên nhân do ông Phạm Thiếu, Chủ tịch UBND xã trước khi về hưu không bàn giao lại. Trong khi đó, làm việc với chúng tôi, ông Thiếu khẳng định đã bàn giao đầy đủ cho xã trước khi nghỉ. Ở giai đoạn 2, lãnh đạo xã và đại diện tổ thu đều cho biết, mỗi năm xã trích 2,5 triệu đồng để sửa chữa đường. Như vậy, số tiền này gấp đôi giá trị hợp đồng hai bên đã ký. Dư luận thắc mắc, phải chăng ông Hùng bỏ tiền túi ra để sửa đường cho xã (!?)

Giải thích về vấn đề này, ông Nguyễn Đức Ẩm, Phó Chủ tịch UBND xã Hưng Đạo đẩy trách nhiệm cho ông Phạm Văn Đức, Chủ tịch UBND xã. "Nếu muốn biết rõ phải hỏi ông Đức, tôi là cấp phó nên không rõ", ông Ẩm nói. Trong khi đó, ông Đức lại đẩy câu trả lời cho ông Ẩm. Làm việc với chúng tôi, ông Nguyễn Huy Hoan, kế toán UBND xã cho biết, hiện tại bộ phận kế toán không giữ bất kỳ loại giấy tờ nào liên quan đến đường 191P. Như vậy, việc UBND xã cho rằng mỗi năm đều trích tiền để sửa chữa đường là không có căn cứ để xác định. Theo quan sát của chúng tôi, hiện có hơn 10m đường ngay trước cổng trụ sở UBND xã bị xuống cấp nhưng chỉ đổ đá cộn, cát... trong khi kết cấu cũ của con đường bằng nhựa.

Lái xe bất bình

Sau khi chúng tôi tìm hiểu về vấn đề này, chiếc ba-ri-e dựng lên để thu phí đã được tổ thu dỡ bỏ. Tuy nhiên, việc thu phí vẫn diễn ra, xe cộ qua lại vẫn phải nộp tiền.

Ông Đoàn Văn Tân ở thôn Ngọc Lý (xã Ngọc Kỳ) cho biết, tôi thường xuyên phải lái xe qua con đường này để thu mua nông sản. Tôi bức xúc vì mỗi lần chạy xe qua phải nộp phí mỗi chuyến 5.000 đồng. Mỗi ngày tôi chạy khoảng 2 chuyến. Nếu vào chính vụ thu hoạch, có tháng tôi phải nộp 200-300 nghìn đồng. Nếu tính cả năm, số tiền của riêng tôi cũng đến cả triệu đồng. Ở xã tôi có đến 7 lái xe thường xuyên đến xã Hưng Đạo thu mua nông sản và đều phải đóng phí đường. "Tôi thấy việc thu phí đường của xã Hưng Đạo rất vô lý. Tính riêng ở Gia Lộc có khoảng 7-8 lái xe phải nộp 700 nghìn đồng mỗi năm như tôi khi đi qua con đường này”, ông Đặng Trung Kiên, một lái xe người huyện Gia Lộc bức xúc.

Việc UBND xã Hưng Đạo tự ý dựng ba-ri-e thu phí đường 191P do UBND huyện Tứ Kỳ quản lý là sai quy định. Đề nghị UBND huyện Tứ Kỳ sớm kiểm tra, xử lý.

HẢI YẾN