Lạm dụng vitamin: Coi chừng nguy hại

Cho trẻ uống vitamin A tại Trạm Y tế phường Tân Bình (TP Hải Dương)

Sử dụng tràn lan

Nhiều người có thói quen chỉ dựa vào dấu hiệu của cơ thể để tự nhận định, đưa ra những phán đoán rằng cơ thể đang thiếu một số vitamin. Ví dụ như khi có cảm giác mắt nhìn kém, mờ thì cho rằng đó là dấu hiệu thiếu vitamin A hay trên bề mặt da bị khô, tróc vảy thì cho là do thiếu vitamin C. Sau khi cảm thấy mình bị thiếu vitamin nào thì họ mua và uống vitamin đó để bổ sung ngay. Ông Vương Nhâm (74 tuổi, ở xã Tân Hưng, TP Hải Dương) mắc bệnh huyết áp cao, máu nhiễm mỡ, men gan cao. Ngoài dùng một số loại thuốc điều trị bệnh, ông Nhâm còn tham khảo từ một số người cao tuổi khác trong thôn, xóm về việc sử dụng một số loại vitamin để bổ sung cho cơ thể, tăng cường sức đề kháng. Ông Nhâm cho biết: "Tôi thường đến hiệu thuốc ở xã để hỏi mua vitamin tổng hợp, đặc biệt chú ý đến vitamin A  giúp mắt sáng hay vitamin B1, B6 giúp ăn uống ngon miệng, ngủ đủ giấc. Đây là cách bổ sung dưỡng chất cho cơ thể nhanh nhất. Thực ra, tôi cũng không để tâm tới việc dùng nhiều loại vitamin trong thời gian dài thì ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe vì nghĩ đã là chất bổ dùng nhiều cũng không hại gì”.

Không chỉ bán ở các hiệu thuốc, hiện nay, các loại vitamin còn được quảng cáo, chào mời thông qua mạng xã hội. Ngoài các loại vitamin phổ biến như A, E, C, nhiều người bán hàng online còn quảng cáo về những loại vitamin tổng hợp, bổ sung nhiều dưỡng chất, phù hợp với những người lười ăn các loại rau, củ quả.

Chị Nguyễn Thị X. (27 tuổi, ở xã Hiến Thành, Kinh Môn) bắt đầu cảm nhận thấy làn da của mình dần xuất hiện những dấu hiệu lão hóa. Lo lắng đến tình trạng của da, chị dành thời gian tìm hiểu và được nhiều chị em truyền tai nhau thông tin vitamin E có công dụng tuyệt vời, sáng da, ngăn ngừa lão hóa. Vì thế, chị X. đã liên hệ với một người bán hàng trên mạng xã hội Facebook để hỏi mua loại vitamin này. Sau khi được người bán hàng tư vấn nhiệt tình, chị đã mua 1 gói vitamin E loại 60 viên của Nhật Bản với giá 200.000 đồng. Do có con nhỏ nên chị X. cũng tham khảo kinh nghiệm từ các bà mẹ “bỉm sữa” để bổ sung một số loại vitamin cho con. Chị X. cho rằng thời gian tắm nắng của con khá ít, không thể hấp thụ được nhiều vitamin D nên chị bổ sung bằng cách tự mua loại vitamin này cho con uống.

Dùng quá liều gây biến chứng

Theo bác sĩ Lê Thanh Duyên, Trưởng Khoa Nhi (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) các vitamin rất cần thiết cho cơ thể, dùng đúng sẽ có lợi đối với sức khỏe. Nhưng dùng không đúng cách hoặc dùng quá liều sẽ nguy hại đến sức khỏe, thậm chí gây ra nhiều biến chứng. Vitamin A dùng liều cao có thể gây dị tật thai nhi, đặc biệt trẻ dùng liều cao sẽ bị tăng áp lực nội sọ. Sử dụng nhiều vitamin E có thể bị đau bụng, ỉa chảy, buồn nôn, đau đầu. Dùng nhiều vitamin C sẽ gây sỏi thận, làm nặng thêm bệnh loét dạ dày - tá tràng. Sử dụng Vitamin D liều cao, kéo dài sẽ bị cốt hóa xương sớm ở trẻ em, có thể sau này sẽ làm trẻ còi cọc... Thế nhưng những hậu quả này lại không nhìn thấy ngay mà nó ảnh hưởng từ từ.

Việc bổ sung vitamin cần thực hiện theo chỉ định của bác sĩ, người dân không nên tự ý đi mua và sử dụng khi không biết rõ tác dụng, hiệu quả của từng loại vitamin. Một số phụ huynh đưa con đến Khoa Nhi điều trị, khi được hỏi thì cho biết vẫn tự ý mua và sử dụng các loại vitamin cho con em mà không có sự tư vấn, hướng dẫn của bác sĩ.

Bác sĩ Duyên khuyến cáo người dân nên khám tổng quát sức khỏe, để xem có triệu chứng thiếu vitamin hay không. Nếu có thì bổ sung theo liều lượng và đúng thời gian theo chỉ dẫn của bác sĩ. Nếu uống vitamin trong khi vẫn sử dụng một số loại thuốc điều trị bệnh thì phải hỏi ý kiến bác sĩ vì kết hợp chúng với nhau có thể làm giảm tác dụng, hiệu quả. Nên bổ sung các loại vitamin thông qua rau xanh, trái cây... Những loại vitamin tự nhiên có sẵn trong các loại thực phẩm sẽ được cơ thể hấp thu tốt hơn so với bổ sung vitamin thông qua đường uống. Cần duy trì chế độ dinh dưỡng hợp lý để bảo đảm cung cấp đủ vitamin cho cơ thể.

HUYỀN TRANG