Trong khi nhiều địa phương khác đang loay hoay thực hiện thì bằng những nỗ lực vượt bậc, Kinh Môn đã trở thành điểm sáng thực hiện tiêu chí này...
Đầu tư thỏa đáng
Nhà văn hóa trung tâm xã Bạch Đằng được xây dựng khang trang
Cơ sở vật chất văn hóa (CSVCVH) trong xây dựng nông thôn mới (NTM) là một trong những tiêu chí khó thực hiện. Đầu năm 2014, toàn tỉnh mới chỉ có 10 xã đạt tiêu chí này, trong đó có 4 xã xây dựng NTM giai đoạn 1. Tại Kinh Môn, việc xây dựng CSVCVH cũng gặp rất nhiều khó khăn do địa hình dàn trải, thiếu kinh phí... Tuy nhiên, ngay từ khi bắt tay vào xây dựng NTM, huyện đã tập trung chỉ đạo, tăng cường kiểm tra, giám sát, yêu cầu các địa phương dành nguồn lực thỏa đáng để thực hiện tiêu chí này. Do đó, các xã, thôn coi xây dựng CSVCVH là nhiệm vụ trọng tâm trong xây dựng NTM và chủ động nhập cuộc. Cùng với lập quy hoạch, xây dựng các đề án, tập trung các nguồn vốn hoàn thiện đường giao thông, đường nội đồng, trụ sở làm việc, trạm y tế, trường học..., các xã, thôn đã dành nguồn kinh phí lớn xây dựng nhà văn hóa (NVH), sân vận động...
Bạch Đằng là xã đầu tiên của huyện được công nhận NTM năm 2014 mặc dù xã không đăng ký xây dựng giai đoạn 1. Bạch Đằng bây giờ không chỉ có đường giao thông được bê tông hóa to đẹp, trạm y tế, trường học, trụ sở làm việc khang trang mà còn có NVH trung tâm khá hiện đại. Cạnh đó là sân vận động rộng 10.000 m2 có tường bao kiên cố, sân khấu quy mô.
Theo ông Trần Văn Tặng, Chủ tịch UBND xã Bạch Đằng, khi bắt tay xây dựng NTM địa phương gặp nhiều khó khăn bởi nhân dân chủ yếu làm nông nghiệp. Xã có 3 thôn thì duy nhất thôn Đại Uyên được công nhận danh hiệu làng văn hóa (LVH) năm 2006. Thời gian đầu, xã tập trung nguồn lực hoàn thiện trụ sở làm việc, trạm y tế, đường giao thông, đường nội đồng. Tuy nhiên, việc thực hiện các tiêu chí văn hóa, trong đó có xây dựng CSVCVH còn khó khăn. Xã đã kiên quyết chỉ đạo 2 thôn Kim Lôi, Trạm Lộ phấn đấu xây dựng danh hiệu LVH. Cùng với đó, xã đầu tư xây dựng khu trung tâm văn hóa (TTVH) thôn Trạm Lộ rộng 1.000 m2, sân vận động 3.500 m2, NVH 150 chỗ ngồi. Xã xây dựng khu TTVH thôn Kim Lôi rộng 2.500 m2, 2 sân vận động rộng 4.000 m2 và 2.500 m2, NVH 200 chỗ ngồi. Nhờ đó, năm 2013-2014, cả Kim Lôi và Trạm Lộ đều được công nhận LVH. Năm 2014, xã tiếp tục đầu tư 4,2 tỷ đồng xây dựng NVH trung tâm xã 300 chỗ ngồi với đầy đủ các phòng chức năng: thông tin truyền thanh, thư viện, cùng các công trình phụ trợ như nhà xe, vườn cây cảnh, khu vệ sinh... NVH có Ban Chủ nhiệm và quy chế hoạt động rõ ràng. Đến nay, xã đã đầu tư khoảng 11 tỷ đồng để xây dựng CSVCVH.
Cũng như Bạch Đằng, khi xây dựng NTM, xã Phúc Thành dành nguồn lực thỏa đáng để xây dựng CSVCVH ở cả cấp xã và thôn. Công trình NVH trung tâm quy mô 2 tầng của xã đang hoàn thiện. NVH 2 thôn Lâu Động, Miêu Nha vừa đưa vào sử dụng. Ông Vũ Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND xã Phúc Thành cho biết: "Trong xây dựng NTM, cùng với phấn đấu đạt danh hiệu LVH, xã quan tâm đầu tư các TTVH tại các thôn Lâu Động, Miêu Nha; xây dựng NVH trung tâm xã 2 tầng rộng 510 m2 với hội trường, các phòng chức năng theo quy định của ngành văn hóa. Dự kiến công trình sẽ hoàn thành vào cuối năm nay với kinh phí đầu tư khoảng 8 tỷ đồng từ nguồn ngân sách địa phương".
Ở Kinh Môn, trong công cuộc xây dựng NTM, mặc dù có nhiều tiêu chí phải thực hiện cùng lúc song các xã đều đặc biệt quan tâm đến xây dựng CSVCVH và dành nguồn lực thỏa đáng. Nhờ đó, đến giữa năm 2014, toàn huyện có 7 xã cải tạo, xây mới NVH xã với tổng kinh phí gần 14 tỷ đồng. Cải tạo, nâng cấp, xây mới 17 NVH các thôn với tổng kinh phí trên 15,3 tỷ đồng. Từ đó đến nay, các NVH thôn, NVH trung tâm xã tiếp tục được nâng cấp, xây mới.
Huy động hiệu quả sức dân
Nhờ có cơ sở vật chất văn hóa khá hoàn thiện, các phong trào thể dục, thể thao ở xã Hiệp An phát triển mạnh mẽ
Ngoài kinh phí từ ngân sách các cấp, các địa phương ở Kinh Môn đã phát huy mạnh mẽ sức dân để xây dựng CSVCVH.
Thượng Quận là xã thứ 2 của huyện đạt danh hiệu NTM năm 2014. Ông Nguyễn Văn Thành, Chủ tịch UBND xã cho biết: "Xã có 8 thôn thì có 7 thôn đạt danh hiệu LVH trước khi xây dựng NTM. Khi các thôn xây dựng LVH, xã đều quy hoạch đất khu TTVH. Các thôn đã tự huy động nguồn lực trong dân hàng trăm triệu đồng cộng với nguồn hỗ trợ của trên xây dựng NVH. Đến nay, cả 8 thôn đều đã đạt danh hiệu văn hóa, có TTVH, sân thể thao đáp ứng yêu cầu".
Trong quá trình xây dựng NTM, người dân ở xã Bạch Đằng cũng tích cực tham gia xây dựng CSVCVH. Cùng chúng tôi tham quan TTVH các thôn trong xã, ông Phạm Quang Đạo, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết: "Những công trình này xã chỉ đầu tư xây dựng NVH. Các hạng mục còn lại như khuôn viên, sân vườn, trang thiết bị nội thất đều do nhân dân tự đóng góp. NVH thôn Kim Lôi nhân dân đóng góp gần 700 triệu đồng hoàn thiện các hạng mục. Nhân dân Trạm Lộ cũng đóng góp tới gần 400 triệu đồng xây dựng NVH".
Nhờ chủ động vào cuộc, đầu tư kinh phí thỏa đáng, huy động hiệu quả sức dân nên Kinh Môn đã trở thành địa phương dẫn đầu tỉnh trong thực hiện tiêu chí CSVCVH. Theo thống kê của Ban Chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM tỉnh, đến tháng 9 - 2015, toàn tỉnh có 52 xã hoàn thành tiêu chí CSVCVH, trong đó riêng Kinh Môn có 13 xã, cao nhất tỉnh.
Ông Lê Văn Bí, Phó Chủ tịch UBND huyện Kinh Môn cho biết: "Khi triển khai xây dựng NTM, hầu hết các xã đều thiếu TTVH xã. Nhiều NVH thôn diện tích nhỏ hẹp, không đáp ứng yêu cầu. Nhận thức được khó khăn đó, huyện đã chỉ đạo các địa phương có những giải pháp thiết thực, dành nguồn lực thỏa đáng để thực hiện. Đến nay, toàn huyện có 101 thôn, khu dân cư có NVH; tất cả các xã, thị trấn có TTVH, thể thao; 19 trong tổng số 25 xã, thị trấn có sân vận động trung tâm".
NGỌC HÙNG
