Hỏi: Chị tôi và anh rể sống chung có ba con, cháu lớn đã được bảy tuổi nhưng không làm thủ tục đăng ký kết hôn. Nay hai người xảy ra mâu thuẫn muốn chấm dứt hôn nhân, chị tôi có phải nộp đơn ra tòa để xin giải quyết việc ly hôn?
Nguyễn Thị Lành(Tứ Kỳ)
Trả lời: Theo quy định của Luật Hôn nhân và gia đình, việc kết hôn phải được đăng ký và do cơ quan nhà nước có thẩm quyền thực hiện. Nam, nữ không đăng ký kết hôn mà chung sống như vợ chồng thì không được pháp luật công nhận là vợ chồng. Vì thế, chị của bạn và anh rể không được pháp luật công nhận là vợ chồng nên không có quyền nộp đơn khởi kiện yêu cầu tòa án giải quyết việc ly hôn như đối với vợ chồng hợp pháp (vợ chồng có đăng ký kết hôn).
Tuy nhiên, điều 87 Luật Hôn nhân và gia đình năm 2000 quy định: “Trong trường hợp không đăng ký kết hôn mà có yêu cầu ly hôn thì tòa án thụ lý và tuyên bố không công nhận quan hệ vợ chồng”, nếu có yêu cầu về con và tài sản thì quyền lợi của con được giải quyết như trường hợp cha mẹ ly hôn; tài sản được giải quyết theo nguyên tắc tài sản riêng của ai thì vẫn thuộc quyền sở hữu của người đó; tài sản chung được chia theo thỏa thuận của các bên; nếu không thỏa thuận được thì yêu cầu tòa án giải quyết, có tính đến công sức đóng góp của mỗi bên; ưu tiên bảo vệ quyền lợi chính đáng của phụ nữ và con.
Theo quy định trên, chị của bạn có quyền làm đơn yêu cầu tòa án cấp huyện nơi cư trú giải quyết chấm dứt việc chung sống, giải quyết việc nuôi con, cấp dưỡng nuôi con, việc phân chia tài sản (nếu có). Tòa án sẽ thụ lý và ra quyết định tuyên bố không công nhận quan hệ vợ chồng, giải quyết vấn đề con chung và tài sản (nếu có).
