Thời gian gần đây, nhiều lễ hội dân gian (LHDG) của tỉnh với những nét đẹp truyền thống được quan tâm tổ chức, tạo ấn tượng khó quên trong lòng du khách thập phương.
Trò chơi đi cầu kiều ở Lễ hội đình Lâm Xuyên (Nam Sách)
Đậm đà phần lễLễ hội đình Trịnh Xuyên, xã Nghĩa An (Ninh Giang) diễn ra từ ngày 9 - 12.2 âm lịch. Nhiều nghi lễ xưa trong lễ hội đã được khôi phục như lễ rước ngọc lộ (rước tượng Thành hoàng) và lễ bắc cối giã bánh dày. Bánh dày là sản vật không thể thiếu vì liên quan trực tiếp đến thành hoàng của làng. Năm 2015, lễ hội đình Trịnh Xuyên được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
Ông Phạm Văn Ơn ở thôn Trịnh Xuyên cho biết: "Chúng tôi rất tự hào và phấn khởi vì truyền thống ông cha được duy trì. Ngoài giúp lễ hội thêm trang trọng, các nghi lễ này còn là dịp giáo dục truyền thống cho thế hệ trẻ".
Được sự quan tâm của các cơ quan chức năng, nhiều địa phương khác cũng đã và đang nỗ lực khôi phục lại những nét đặc trưng của LHDG. Từ năm 2013, phần lễ tại lễ hội đình Lộ Cương, phường Tứ Minh (TP Hải Dương) thực hiện đúng nghi thức xưa với lễ mộc dục, lễ dâng hương, đọc văn tế, đọc sắc phong, tế nội táng, tế ngoại táng, đánh trống khai hội, lễ rước. Thành công hơn cả là lễ hội đã khôi phục được đội tư bàn. Đội tư bàn có 20 cụ từ 80 tuổi trở lên chuyên lo việc cúng tế. Các cụ trong đội đều là người gương mẫu, gia đình hòa thuận.
Các nghi lễ tốt đẹp được khôi phục góp phần tạo không khí trang trọng, tôn nghiêm với những người tham dự. Để chuẩn bị cho lễ hội đình Thạch Lỗi (ngày 12 - 13.2 âm lịch) ở xã Thạch Lỗi (Cẩm Giàng), các xóm họp bàn rất sớm về khâu làm lễ dâng lên đức Thánh theo tục lệ đã phục hồi gồm là 1 mâm xôi, 1 đầu lợn, 1 mâm hoa quả, tiền giọt dầu.
Náo nức phần hộiCùng với phần lễ, các địa phương đều coi trọng khôi phục cả phần hội, nhất là tổ chức các trò chơi dân gian.
Mấy năm nay, nhiều thanh, thiếu nhi của phường Tứ Minh rất háo hức chờ đến ngày diễn ra lễ hội đình Lộ Cương để được tham gia trò chơi dân gian. Các em thích thú chơi các trò: đi cầu kiều, bịt mắt đập niêu, bịt mắt bắt vịt, leo cột mỡ. Trò leo cột mỡ hấp dẫn hơn cả. Ban tổ chức trồng một cây chuối hột cao 3 m và thân cây bôi dầu rửa bát. Ai leo lấy được lá cờ cắm trên ngọn cây sẽ thắng cuộc. Nhiều em leo đến nửa chừng trôi tuột xuống đất đau điếng nhưng vẫn cười vui vẻ. Người dân xem rất đông, cổ vũ nhiệt tình cho người chơi. Anh Vũ Quang Kháng, cán bộ văn hóa phường Tứ Minh cho biết: "Từ năm 2013, tại lễ hội, địa phương quan tâm tổ chức các trò chơi dân gian. Người dân hưởng ứng nhiệt tình, Ban tổ chức có thêm động lực tiếp tục duy trì ở mùa lễ hội sau".
Trò chơi pháo đất được duy trì tại lễ hội đình Trịnh Xuyên
Phần hội của Lễ hội đình Trịnh Xuyên có sức hút mạnh mẽ đối với du khách thập phương bởi các trò chơi dân gian được khôi phục như pháo đất, đi cầu thùm, bịt mắt đánh trống, bịt mắt đập niêu và đặc biệt là pháo đất.
Anh Phạm Tuấn Phong, Phó Trưởng Phòng Nếp sống và Gia đình (Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch) cho biết: Để giúp các địa phương tổ chức lễ hội bài bản, nền nếp, vui tươi, tỉnh đã triển khai xây dựng hơn 30 lễ hội điểm. Các lễ hội đều được nghiên cứu, khảo sát kỹ để khôi phục lại những hoạt động truyền thống, đặc trưng của từng nơi. Đồng thời, các địa phương được hướng dẫn cách xây dựng kịch bản, việc điều hành, tổ chức, quản lý lễ hội.
DANH TRUNG
