Những năm gần đây, các cơ sở hành nghề y, dược tư nhân không ngừng tăng lên, cung cấp các dịch vụ khám chữa bệnh và phòng bệnh, giảm gánh nặng cho khu vực y tế công lập.
Công tác quản lý hành nghề y, dược tư nhân còn gặp nhiều khó khăn do đa số cơ sở có quy mô
nhỏ lẻ, hoạt động manh mún (ảnh chỉ mang tính chất minh họa)
Tuy nhiên, việc quản lý hành nghề y, dược tư nhân (HNYDTN) đang là nhiệm vụ khó khăn, thách thức đối với ngành y tế.
Nhiều vi phạm Chị Nguyễn Thị L. ở phường Tân Bình (TP Hải Dương) có con nhỏ hơn 1 tuổi. Do công việc bận rộn nên mỗi khi con ốm, thay vì tới bệnh viện, chị L. thường đưa con tới những phòng khám tư nhân chuyên khoa nhi. Chị L. cho biết: "Có những lần do quá đông bệnh nhân nên có phòng khám đã huy động cả y tá khám bệnh. Do không yên tâm nên dù phải chờ đợi lâu nhưng nhiều phụ huynh vẫn kiên nhẫn ngồi đợi bác sĩ khám cho con". Cũng theo chị L., sau khi khám bệnh xong, bác sĩ kê đơn thuốc, chị cũng như các ông bố, bà mẹ khác thường mua thuốc ngay tại phòng khám.
Từ trước tới nay, mỗi khi thấy trong người khó chịu, bà Nguyễn Thị Th. ở xã Hồng Phong (Nam Sách) không tới Trạm Y tế xã để khám mà thường tới các quầy thuốc. Tại đây, bà chỉ cần kể những dấu hiệu bất ổn của cơ thể là ngay lập tức người bán thuốc đã có thể "bắt bệnh", tư vấn và bán cho bà những loại thuốc cần dùng. Số lượng và thời gian uống thuốc như thế nào chỉ được dặn dò bằng miệng mà không ghi hướng dẫn cụ thể.
Thực tế cho thấy việc các phòng khám bán thuốc hoặc nhân viên quầy thuốc tự "chẩn đoán" cho người bệnh không hề hiếm gặp. Đây cũng là những vi phạm phổ biến được ngành y tế phát hiện khi thanh tra, kiểm tra các cơ sở HNYDTN. Theo Sở Y tế, tính đến hết tháng6.2017, toàn tỉnh có 1.425 cơ sở HNYDTN, gồm 663 cơ sở khám chữa bệnh, 762 cơ sở dược. Định kỳ hằng năm, sở đều tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra về HNYDTN. Từ ngày 1.1.2015 đến tháng5.2017, sở đã tổ chức 4 đợt thanh tra, kiểm tra cơ sở HNYDTN. Qua kiểm tra 231 cơ sở y, dược, ngành y tế đã xử lý 38cơ sở, đình chỉ 14cơ sở, phạt 48 cơ sở với tổng số tiền hơn 220triệu đồng. Trong đó, những tồn tại chủ yếu xoay quanh việc một số cơ sở có nhân sự hoạt động thực tế không đúng hoặc đủ như khi thẩm định cấp giấy phép hoạt động, thay đổi thường xuyên nhưng không báo cáo đầy đủ, kịp thời về Sở Y tế. Cơ sở vật chất, trang thiết bị của một số phòng khám còn hạn chế, trang thiết bị cũ, rẻ tiền. Quy trình chống nhiễm khuẩn tại các phòng khám chưa được chú trọng. Việc phân loại, xử lý chất thải y tế của một số cơ sở chưa đúng quy định của Bộ Y tế. Một số nhân viên y tế địa phương khám chữa bệnh, truyền dịch, bán thuốc tại nhà nhưng không treo biển hiệu. Một số quầy thuốc không có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh thuốc...
Khó xử lý Công tác quản lý HNYDTN gặp khó khăn xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Số cơ sở hành nghề nhiều nhưng đa số quy mô còn nhỏ lẻ, hoạt động manh mún (trừ bệnh viện tư nhân và phòng khám đa khoa). Điều kiện nhân lực của các cơ sở HNYDTN còn khó khăn do đa số đều là các bác sĩ, dược sĩ đã nghỉ hưu, tuổi cao hoặc làm bán thời gian. Nhân lực làm công tác quản lý HNYDTN rất mỏng, chưa tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ vì hiện nay số cơ sở hành nghề ngày càng tăng. Phòng Y tế là cơ quan tham mưu giúp UBND cấp huyện quản lý nhà nước về HNYDTN trên địa bàn, nhưng đa số Phòng Y tế hiện chỉ có từ 1 - 2 cán bộ (trừ TP Hải Dương) nên gặp nhiều khó khăn trong quản lý. Khi tổ chức thanh tra, kiểm tra, Phòng Y tế cũng không được trực tiếp xử phạt vi phạm hành chính nên hiệu quả còn thấp. Sở Y tế chỉ có 3cán bộ làm công tác thanh tra và 3cán bộ làm công tác quản lý HNYDTN. Hiệu quả tuyên truyền phổ biến các văn bản pháp luật về HNYDTN còn hạn chế, thậm chí nhiều người hành nghề nhưng chưa nắm rõ các quy định của Nhà nước. Trách nhiệm của một số xã, phường, thị trấn trong công tác quản lý nhà nước về HNYDTN chưa cao. Sự phối hợp liên ngành trong công tác kiểm tra chưa chặt chẽ, thường xuyên...
Ông Phạm Văn Tám, Phó Giám đốc Sở Y tế cho biết trong thời gian tới, Sở Y tế sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra HNYDTN, xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm; kiên quyết đình chỉ các cơ sở hành nghề không có giấy phép, không đủ điều kiện hoạt động. Phối hợp với UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo các xã, phường, thị trấn tăng cường công tác quản lý HNYDTN. Các cơ sở hành nghề vi phạm phải được ngăn chặn ngay từ đầu. Kịp thời thông báo cho nhân dân biết các cơ sở hành nghề trái phép, không đủ điều kiện trên hệ thống truyền thanh. Sở Y tế cũng tiếp tục đổi mới và hoàn thiện quy trình cấp chứng chỉ hành nghề và giấy phép hoạt động HNYDTN.
HUYỀN TRANG
