Phòng chống tác hại của thuốc lá (PCTHTL) trên địa bàn tỉnh bước đầu đã có chuyển biến. Tuy nhiên, do nhiều nguyên nhân nên công tác này vẫn còn gặp khó khăn.
Việc hút thuốc lá tại các nơi công cộng vẫn còn phổ biến
Theo điều tra của Sở Y tế năm 2015 do Quỹ PCTHTL hỗ trợ, tại Hải Dương, tất cả nhà hàng đều có mẩu và mùi thuốc lá, 22,2% số khách sạn có bày bán thuốc lá tại quầy tiếp tân và hàng lưu niệm. Cũng theo kết quả điều tra cho thấy chỉ có 20% số địa điểm công cộng, nhà hàng, quán giải khát có quy định cấm hút thuốc lá. Tỷ lệ hút thuốc lá ở nam giới là 40,7%, ở nữ giới là 0,2%. Tỷ lệ hút thuốc lá cao nhất ở nhóm tuổi 41-49.
Quán cà phê M. trên đường Đỗ Ngọc Du (TP Hải Dương) không những không thấy treo biển cấm hút thuốc mà ngược lại ở bàn nào cũng có sẵn những chiếc gạt tàn. Không khó để bắt gặp những người đàn ông phì phèo thuốc lá. Không gian quán khá nhỏ lại bị bủa vây bởi mùi và khói thuốc đặc quánh nhưng không có ai tỏ ra khó chịu hoặc lên tiếng đề nghị, nhắc nhở không hút thuốc. Thực tế này khá phổ biến tại các quán cà phê, nhà hàng dịch vụ ăn uống, phòng hát karaoke, thậm chí ngay tại hành lang bệnh viện.
Trong khi đó, ở các cơ quan, công sở, việc thực hiện quy định cấm hút thuốc lá còn gặp nhiều khó khăn. Những năm qua, Bệnh viện Đa khoa tỉnh đã triển khai nhiều giải pháp PCTHTL. Nhiều cán bộ, nhân viên y tế đã bỏ thuốc hoặc không hút thuốc trong phòng bệnh; bệnh nhân và người nhà bệnh nhân không hút thuốc lá trong khu vực khám, điều trị. Tuy nhiên, một số cán bộ, nhân viên do làm việc căng thẳng lại tái nghiện. Số lượng bệnh nhân hằng ngày đến khám chữa bệnh đông với khoảng 5.000 lượt người, rất khó kiểm soát triệt để việc thực hiện quy định cấm hút thuốc. Các cửa hàng trong bệnh viện không bán thuốc lá, nhưng người hút lại có thể mua dễ dàng ngay ngoài cổng.
Theo ông Phạm Văn Tám, Phó Giám đốc Sở Y tế, thành viên Ban Chỉ đạo PCTHTL tỉnh, hiện nay nhiều đơn vị, địa phương chưa thực sự chú trọng công tác PCTHTL. Có nơi đã thành lập Ban chỉ đạo nhưng trải qua một thời gian dài không được kiện toàn, trong khi thành viên lại làm công tác kiêm nhiệm. Vì thế, công tác chỉ đạo còn hạn chế, nội dung hoạt động tuyên truyền cũng ít khi được triển khai thực hiện. Một số cơ quan, đơn vị chưa đưa quy định không hút thuốc lá tại nơi làm việc vào quy chế nội bộ. Bên cạnh đó, vẫn còn những trường hợp người đứng đầu cơ quan, đơn vị chưa quan tâm triển khai các hoạt động PCTHTL. Thậm chí, có người đứng đầu cơ quan, đơn vị hút thuốc tại nơi làm việc. Do đó, việc PCTHTL chưa được thực hiện nghiêm túc và kiên quyết. Nhiều người nhận thức chưa đầy đủ về tác hại của thuốc lá hoặc còn thờ ơ với sức khỏe của mình nên chưa mạnh dạn lên tiếng nhắc nhở hoặc đề nghị tắt thuốc lá khi bắt gặp người hút thuốc tại nơi công cộng.
Để công tác PCTHTL trên địa bàn tỉnh được triển khai thực hiện có hiệu quả trong thời gian tới, các sở, ban, ngành, các tổ chức, đoàn thể, lực lượng vũ trang, UBND các huyện, thị xã, thành phố cần thành lập, kiện toàn Ban chỉ đạo PCTHTL. Chủ động ban hành các văn bản chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nội dung của việc xây dựng mô hình môi trường không khói thuốc; triển khai các hoạt động PCTHTL tại mỗi cơ quan, đơn vị theo kế hoạch của Ban chỉ đạo tỉnh. Công tác tuyên truyền về Luật PCTHTL cần được đẩy mạnh tại cộng đồng và qua các phương tiện thông tin đại chúng. Tăng cường kiểm tra việc thực hiện quy định cấm hút thuốc tại các nơi làm việc, cơ sở y tế, trường học và các địa điểm khác theo quy định của Luật PCTHTL. Khâu lưu thông thuốc lá từ bán buôn đến bán lẻ trên thị trường cần được kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ. Xử lý nghiêm việc kinh doanh các loại thuốc lá giả, thuốc lá ngoại nhập lậu...
HUYỀN TRANG