Hút thuốc lá không chỉ tăng nguy cơ mắc các bệnh hô hấp, tim mạch mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản và là một trong những nguyên nhân có thể dẫn đến vô sinh.
Cần đẩy mạnh các biện pháp tuyên truyền để người dân nhận thức đúng đắn
về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe sinh sản
Nhận thức chưa đầy đủTheo bác sĩ Đỗ Đức Văn, Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh, nếu tính riêng số nam giới đến trung tâm khám và được chẩn đoán là vô sinh thì có đến 1/3 cho biết thường xuyên hút thuốc lá. Một số nghiên cứu của các nhà khoa học nước ngoài được công bố cho thấy hút thuốc lá là một trong những nguyên nhân hàng đầu có thể dẫn đến vô sinh, hiếm muộn. Bác sĩ Văn cho biết: “Khi biết bệnh nhân có thói quen hút thuốc lá, chúng tôi đều khuyên họ từ bỏ thuốc lá, hoặc giảm số lượng điếu thuốc trong một ngày để giúp ích cho quá trình điều trị vô sinh, hiếm muộn. Sau khi được tư vấn, dù đã biết được mức độ ảnh hưởng của thuốc lá tới sức khỏe sinh sản nhưng nhiều người lại không thể từ bỏ thuốc lá”.
Anh Nguyễn Văn H. ở Chí Linh nghiện thuốc lá nhiều năm nay, trung bình mỗi ngày anh hút khoảng 20 điếu thuốc. Anh H. từng nhiều lần có ý định cai thuốc lá nhưng không thành công. Anh H. chỉ biết việc hút thuốc lá có thể gây ra một số bệnh liên quan đến hô hấp và tim mạch chứ không hề biết hút thuốc có thể ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe sinh sản.
Chị Nguyễn Thị H. ở xã Liên Hồng (Gia Lộc) đang mang thai tháng thứ 7. Chị H. cho biết khi biết mình mang thai, chị đã ý thức được việc khói thuốc lá có thể ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình phát triển của thai nhi. Do chồng chị H. thường xuyên hút thuốc lá nên chị hay phải nhắc nhở chồng ra ngoài hút. Đôi khi việc nhắc nhở không có hiệu quả, chị đành đi ra chỗ khác hoặc bất đắc dĩ sống chung với khói thuốc. Chị Nguyễn Thị N. ở xã Long Xuyên (Bình Giang) đang mang thai ở tháng thứ 6 thì cho rằng: “Tôi chỉ có thể nhắc nhở người thân, bạn bè về tác hại của khói thuốc đối với phụ nữ mang thai. Tại nơi công cộng, dù gặp những người hút thuốc tôi cũng chỉ biết tìm cách tránh xa chứ không dám nhắc nhở vì sợ gây phiền hà. Không ít lần, trong các không gian khá chật hẹp như các quán ăn, quán cà phê, tôi thấy vẫn có những người đàn ông vô tư hút thuốc dù đang ngồi gần phụ nữ mang thai”.
Gây ra nhiều hệ lụy Theo các nghiên cứu được công bố, thời gian hút thuốc càng lâu và số lượng hút càng nhiều (trên 20 điếu/ngày) thì nguy cơ vô sinh càng cao. Ngoài ra, nam giới hút thuốc sẽ dễ dẫn đến nguy cơ rối loạn cương. Hút thuốc lá cũng là tác nhân làm giảm số lượng tinh trùng, gia tăng tỷ lệ tinh trùng chết và bất thường về hình dạng, chức năng. Ngoài ra, hút thuốc lá cũng làm hạn chế khả năng sản xuất tinh trùng và chất lượng tinh trùng. Số lượng tinh trùng giảm và giảm số lượng tinh trùng khỏe mạnh dẫn đến khả năng thụ thai giảm, từ đó dẫn đến nguyên nhân vô sinh ở nam giới. Nhiều nghiên cứu cho thấy so với người không hút thuốc lá, người hút thuốc lá có mật độ tinh trùng giảm 13%. Ngoài ra, các chất trong khói thuốc lá có thể gây tổn thương AND. Khi tinh trùng hoặc trứng chứa AND bị tổn thương, khả năng thụ tinh sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng, nếu có được thụ tinh thì nguy cơ sảy thai cũng rất cao.
Phụ nữ thường xuyên hút và hít phải khói thuốc lá cũng bị sự ức chế thành lập nang noãn và hậu quả là không rụng trứng và thiểu năng rụng trứng. Những phụ nữ hút thuốc lá trực tiếp sẽ làm tăng tỷ lệ sảy thai và ảnh hưởng xấu đến suốt thai kỳ. Hút thuốc lá thúc đẩy quá trình mất trứng và hạn chế chức năng sinh sản. Thời kỳ mãn kinh ở những phụ nữ hút thuốc lá và hít khói thuốc lá đến sớm hơn so với những phụ nữ không ở môi trường có khói thuốc lá.
Các bác sĩ ở Trung tâm Chăm sóc sức khỏe sinh sản tỉnh khuyến cáo những người nghiện thuốc lá nên sớm từ bỏ để bảo vệ sức khỏe, đặc biệt là sức khỏe sinh sản. Các cơ quan chức năng cũng cần quan tâm tuyên truyền để người dân nhận thức đúng đắn và đầy đủ về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe sinh sản để duy trì tốt giống nòi.
HUYỀN TRANG
