Hàng nghìn đầu sách "bủa vây" phụ huynh

Do thị trường sách đa dạng về chủng loại nhưng mập mờ về chất lượng nên phụ huynh
 rất khó khăn để lựa chọn mua sách cho con em

Thị trường sách hiện nay rất đa dạng về chủng loại nhưng chất lượng lại khó kiểm soát. Làm sao để chọn lựa những đầu sách bảo đảm chất lượng cho con là vấn đề khiến không ít phụ huynh đau đầu.

Con chị Linh đang học lớp 1 Trường Tiểu học Tô Hiệu (TP Hải Dương) vừa mang về cho bố mẹ phiếu đặt mua sách giáo khoa lớp 2 (năm học 2016 - 2017) do cô giáo gửi. Theo phiếu đặt mua sách, vào lớp 2 các cháu cần có trên 20 đầu sách như tiếng Việt, toán, tập bài hát, tự nhiên và xã hội, ôn luyện và kiểm tra toán, ôn luyện và kiểm tra tiếng Việt... Ngoài ra, trong phiếu còn giới thiệu 6 đầu sách tự chọn như ôn tập hè toán - tiếng Việt, tập vẽ... để phụ huynh lựa chọn. Sau khi nhận phiếu, phụ huynh chỉ cần đánh dấu vào ô đồng ý mua từng đầu sách và nộp tiền, chờ khi có sách thì nhà trường thông báo đến nhận. Không chỉ tiết kiệm thời gian, việc này còn giúp phụ huynh mua được sách có chất lượng bởi nhà trường đã thẩm định nội dung từ trước.

Gia đình chị Ngân ở xã Ngọc Liên (Cẩm Giàng) lại có thói quen tự đi mua hoặc nhờ người mua sách giáo khoa cho con trước khi vào năm học mới. Theo chị Ngân, khi mua hầu như phụ huynh chỉ chú ý đến tên sách chứ không để ý đến chất lượng, cũng không quan tâm tên nhà xuất bản. Cũng vì thế mà có lần chị Ngân mua phải sách kém chất lượng, in nhòe, thậm chí thiếu trang... 

Trường hợp của chị Ngân không phải là cá biệt bởi nhiều phụ huynh ở cả nông thôn lẫn thành thị hiện cũng rất loay hoay khi chọn sách cho con. Sách giáo khoa thì không quá khó chọn lựa vì có thể thông qua kênh cung cấp của nhà trường hoặc tìm mua tại các địa chỉ bán sách có uy tín. Nhưng sách tham khảo thì có hàng nghìn đầu sách đang tràn ngập thị trường khiến phụ huynh thực sự bối rối. Người tiêu dùng khó mà phân biệt được đâu là sách thật, đâu là sách lậu. Quyển "Thực hành luyện viết tiếng Việt cho học sinh lớp 3" in các câu thơ: "Mình về nhớ Bác đường xuôi/Thưa dùm Việt Bắc không nguôi nhớ Người" (Nhà xuất bản Đại học quốc gia Hà Nội) đã in chữ "giùm" thành "dùm". Cuốn "Bé học vần dành cho học sinh lớp mẫu giáo lớn" của Nhà xuất bản Sư phạm có câu "Nghỉ hè mẹ cho lan đi chơi ở đồ sơn", không in hoa danh từ riêng. Về chi tiết này, có người cho rằng sách lậu mới in sai như thế, nhưng người khác lại khẳng định là sách thật bởi do các nhà xuất bản có tên tuổi ấn hành. Người lớn còn phân vân như vậy nên nếu trẻ thắc mắc sẽ khiến họ rất lúng túng, không biết giải thích thế nào... Đây chỉ là một vài ví dụ về độ chính xác của sách tham khảo. Thời gian qua, báo chí cũng đã nhiều lần thông tin về những chi tiết sai trong nội dung, hình minh họa của sách tham khảo, sách giáo khoa mà nhiều cuốn trong số đó được ấn hành bởi các nhà xuất bản uy tín.

Ở TP Hải Dương, ngoài Công ty CP Sách và Thiết bị giáo dục Hải Dương còn có một số nơi bán sách giáo khoa khá uy tín như Công ty TNHH Thương mại và Văn hóa Đỗ Gia, Công ty Phát hành sách Hải Dương, Nhà sách Tiền Phong... Ngoài ra, ở các huyện, thị xã cũng đều có các cửa hàng sách giáo khoa để phụ huynh tự chọn mua sách cho con. Khi đến các địa chỉ này nhiều phụ huynh vẫn lo lắng vì họ thiếu chỉ dẫn, thiếu kinh nghiệm để chọn lựa sách bảo đảm chất lượng và mỹ thuật cho con. Chỉ khi mua phải sách kém chất lượng rồi mới biết vì phụ huynh không thể đứng ở cửa hàng để rà từng chữ, soát từng hình minh họa.

Theo một số giáo viên tiểu học, THCS, việc phụ huynh đặt mua sách qua kênh nhà trường được thực hiện ở hầu hết các huyện, thành phố, thị xã trong tỉnh nhằm giúp học sinh có cơ hội tiếp cận những cuốn sách chính xác, chất lượng và mỹ thuật. Tại Hải Dương, hầu hết các nhà trường đều định hướng cho phụ huynh học sinh chọn lựa sách của các nhà xuất bản uy tín. Nếu mua ở ngoài thì phụ huynh cũng được khuyến cáo chọn lựa kỹ càng. Đại diện Phòng Giáo dục tiểu học (Sở Giáo dục và Đào tạo) cho biết ngành giáo dục định hướng cho học sinh dùng những cuốn sách giáo khoa, sách tham khảo chính thống (được phân phối qua Công ty CP Sách và Thiết bị giáo dục Hải Dương) để tránh mua phải sách ngoài luồng. Với việc sách tham khảo, sách giáo khoa liên tục được quảng cáo, đưa ra tràn ngập thị trường thì sách của Nhà xuất bản Giáo dục đang dùng cho học sinh trong tỉnh là một lựa chọn an toàn.

Một cuốn sách hay, chính xác, rõ ràng, bảo đảm mỹ thuật sẽ mang lại tác dụng rất lớn đối với trẻ nhỏ. Trong bối cảnh thị trường sách giáo khoa, sách tham khảo phong phú về chủng loại nhưng lại mập mờ về chất lượng như hiện nay thì việc tranh thủ sự tư vấn của giáo viên, tỉnh táo trong mua sắm của phụ huynh là điều cần thiết.

CẨM GIANG

Siết chặt ngay từ khâu xuất bản Hiện nay, trên thị trường có rất nhiều loại sách nhưng không ít cuốn có chất lượng kém vẫn được bày bán tràn lan gây phản cảm, ảnh hưởng tới văn hóa đọc của người dân. Để quản lý tốt chất lượng sách, các cơ quan chức năng cần siết chặt khâu xuất bản trước khi đưa ra thị trường. Các loại sách ngoài luồng, sách trong danh mục cấm phát hành cần phải được rà soát, thu hồi kịp thời, nhất là các loại sách tham khảo, sách giải trí dành cho học sinh, vì nó có thể làm lệch lạc suy nghĩ của các em và ảnh hưởng tới chất lượng giáo dục. Bên cạnh đó, các nhà xuất bản phải tự rà soát quy trình hoạt động, khắc phục những thiếu sót, hạn chế. Ngoài ra, các cơ quan chức năng cần tăng cường quản lý và xử lý nghiêm những sai phạm trong hoạt động liên kết xuất bản. ĐỖ THỊ HỒNG CHINH(Phó trưởng Phòng Báo chí - Xuất bản,  Sở Thông tin và Truyền thông) Lựa chọn nơi uy tín để mua sách Để tạo sự tín nhiệm đối với khách hàng, những năm qua, Nhà sách Tiền Phong đều phối hợp với các nhà xuất bản (NXB), đơn vị phát hành sách lớn như NXB Trẻ, NXB Văn học, NXB Y học, NXB  Kim Đồng, Công ty CP Phát hành sách Fahasa... để nhập sách. Đây là những đơn vị phát hành sách lâu năm, ngay từ khâu lựa chọn tác phẩm, biên tập, in ấn đều làm rất chặt chẽ. Đối với người tiêu dùng, chúng tôi khuyến cáo nên đến những nhà sách uy tín, có thương hiệu, chú ý đến NXB hoặc nơi phát hành sách. Khách hàng nên đọc qua tác phẩm trước khi quyết định mua xem có phù hợp về nội dung hay không, chọn những tác phẩm có chữ rõ ràng, không bị nhòe, in ấn sạch đẹp. Khách hàng không nên mua ở những cửa hàng nhỏ lẻ, ở vỉa hè vì thường có sách lậu. PHẠM NGÂN HÀ(Giám đốc Nhà sách Tiền Phong) Nhà trường cần tư vấn cho phụ huynh về sách tham khảo Thị trường sách tham khảo hiện nay rất đa dạng. Đây cũng chính là nguyên nhân khiến nhiều phụ huynh lúng túng khi chọn sách bảo đảm yêu cầu, phù hợp với trình độ và lứa tuổi học sinh. Gần đây, có nhiều sách tham khảo bị phát hiện sai lệch kiến thức cơ bản gây tâm lý lo ngại cho các bậc phụ huynh và có thể làm lệch lạc nhận thức của trẻ. Do đó, cơ quan chức năng cần có biện pháp cụ thể để kiểm soát chặt chẽ thị trường sách, nhất là sách tham khảo, loại bỏ những đầu sách không đạt tiêu chuẩn. Các đầu mối phát hành sách, phân phối sách cần thẩm định kỹ nội dung trước khi đưa ra thị trường. Ngoài ra, nhà trường cần tư vấn, định hướng giúp phụ huynh lựa chọn sách tham khảo phù hợp với học sinh. VŨ THỊ HẢI LINH(Phường Lê Thanh Nghị, TP Hải Dương)