Xưa nay việc cấy ghép đầu của người này sang thân thể người khác có lẽ chỉ xuất hiện trong những bộ phim khoa học viễn tưởng.
Trên thực tế, đa số các bác sĩ sẽ trả lời rằng đó là việc y học không thể làm được.
Valeri Spiridonov, một kỹ sư máy tính người Nga mắc chứng teo cơ nghiêm trọng, sẵn lòng đặt cược vận may và tính mạng của mình để có được một thân thể mới khỏe mạnh. Tiến sĩ Sergio Canavero làm việc tại Trường Đại học Turin (Italy) sẽ là người thực hiện ca phẫu thuật cấy ghép đầu tiên trong lịch sử này.
Mắc bệnh từ năm 1 tuổi, bệnh tình của Valeri đang xấu đi từng ngày. Cơ bắp ngừng phát triển từ thuở nhỏ khiến khung xương bị biến dạng, anh gần như không thể điều khiển cơ thể mình và phải cần tới sự giúp đỡ mọi lúc mọi nơi. Thanh niên 30 tuổi này luôn mong muốn có cơ hội để có một thân thể mới trước khi qua đời vì những rủi ro của căn bệnh anh mắc phải.
Valeri Spiridonov mắc chứng teo cơ bẩm sinh khiến thân thể không phát triển bình thường
Cách đây 2 năm, khi biết tới chương trình nghiên cứu về cấy ghép đầu của tiến sĩ Sergio, Valeri đã liên lạc với ông để thử vận may. “Tôi tự nguyện hiến thân mình cho cuộc thí nghiệm dù chúng tôi chưa từng gặp mặt và chỉ trò chuyện qua thư điện tử”, Valeri nói.
“Tôi có lo sợ không ư? Tất nhiên là có. Nhưng điều này không chỉ là chuyện sợ hãi mà còn là sự thú vị. Cần hiểu rằng tôi thực sự không có nhiều lựa chọn. Nếu tôi không thử cơ hội này, số phận tôi sẽ rất bi thảm. Mỗi năm tình trạng của tôi đều thêm xấu đi”.
Ca phẫu thuật đầy mạo hiểmTiến sĩ Sergio cho biết “khâu nối” là thuật ngữ dùng để mô tả các phẫu thuật ghép nối hai bộ phận cơ thể với nhau. Vị bác sĩ này giải thích rằng khoa học hiện đại đã có tất cả các kỹ thuật cần thiết để cấy ghép một cái đầu vào một thân thể được hiến tặng.
Theo nghiên cứu của ông Sergio, quá trình này bao gồm việc tách rời đầu của cả 2 người tham gia phẫu thuật cùng một lúc bằng một loại dao đặc biệt sắc bén với chỉ một nhát cắt. Đầu của bệnh nhân sau đó sẽ được đặt lên cơ thể của người hiến tặng và được gắn bởi “một thành phần kỳ diệu” – một hợp chất giống như keo có tên polyethylene glycol – giúp hợp nhất hai đầu tủy sống cổ với nhau.
Tiến sĩ Sergio Canavero và mô tả hình ảnh ghép đầu
Sau đó, các cơ bắp và mạch máu sẽ được khâu nối lại và bệnh nhân sẽ được gây mê toàn phần trong 4 tuần để phần đầu và phần cơ thể có thể tương thích và gắn lại với nhau.
Khi bệnh nhân tỉnh dậy, họ sẽ có thể cử động, cảm nhận về khuôn mặt và thậm chí là có thể nói chuyện với giọng nói gốc. Để ngăn phần đầu phản ứng tiêu cực với cơ thể mới, người ta sẽ sử dụng đến các loại thuốc ức chế miễn dịch mạnh.
Dự tính, cuộc phẫu thuật sẽ kéo dài khoảng 36 tiếng với chi phí hơn 10 triệu USD. Người hiến tặng thân thể sẽ là một người đã chết nhưng khỏe mạnh. Tuy nhiên kế hoạch của Valeri và tiến sĩ Sergio vẫn chưa đảm bảo được nguồn kinh phí và một đội ngũ bác sĩ – y tá gần 150 người để phục vụ cuộc phẫu thuật.
Còn nhiều tranh cãiNgược lại với hy vọng của nam thanh niên Valeri và người tiến sĩ khát khao thay đổi lịch sử y học, rất nhiều các chuyên gia và luồng dư luận đã chỉ trích dự án này quá “điên rồ” để thành sự thật. Một số bác sĩ đã so sánh nghiên cứu của ông Sergio với câu chuyện viễn tưởng của “quái vật” Frankenstein. Họ cho rằng ông Sergio đã vội vàng bỏ qua sự phức tạp của kỹ thuật nối tủy sống. Ông Hunt Batjer, Chủ tịch Hội Khoa học thần kinh Mỹ nói: “Tôi không cho phép bất cứ ai thực hiện thí nghiệm này với tôi khi mà có nhiều thứ còn tồi tệ hơn cả cái chết”.
Tuy vậy, bất chấp những lời chỉ trích, ông Sergio vẫn khá tự tin về khả năng hoàn thành cuộc phẫu thuật vào năm tới. “Nếu muốn việc gì đó hoàn thành, bạn cần phải tham gia vào nó”, ông cho biết thêm rằng gia đình mình hoàn toàn ủng hộ kế hoạch phẫu thuật của ông.
“Tôi hiểu những rủi ro của cuộc phẫu thuật. Chúng rất phức tạp. Ta thậm chí còn không thể hình dung được điều gì sẽ sai sót”, tuy nhiên theo ông, về vấn đề đạo đức, phẫu thuật cấy ghép đầu cũng chỉ tương tự như phẫu thuật thay tim hoặc thận.
Năm 1970, người ta đã thử ghép đầu cho một con khỉ và thu về sự thất bại. Người thực hiện thí nghiệm là tiến sĩ Robert White tại Đại học Y khoa Case Western. Con khỉ đã chết 8 ngày sau phẫu thuật do phần đầu phản ứng chống lại cơ thể mới. Con vật không thể tự thở cũng như cử động do phần tủy sống không thể nối liền.
HOÀNG TRANG