Khi tôi có công ăn việc làm, tháng lương đầu tiên là đồng tiền đích thực do mình làm ra. Chính vì vậy mà tôi nâng niu, chi tiêu hợp lý.
Ngày tôi còn học cấp 1 mẹ cho tiền đóng học phí nhưng vì mải chơi nên tôi đánh mất. Hậu quả là tôi bị bố đánh cho mấy roi rớm máu. Thấy tôi bị đòn đau, mẹ ôm tôi vào lòng nước mắt ngắn, nước mắt dài than thở: “Bố mẹ biết đánh con như vậy là không nên, nhưng vì muốn con nên người bố mới làm như vậy. Bố mẹ chắt bóp từ những mớ rau, củ khoai, hạt lúa mới có số tiền đó cho con nộp tiền học”. Đó là lần đầu tiên tôi thấy được giá trị của đồng tiền. Khi tôi có công ăn việc làm, tháng lương đầu tiên là đồng tiền đích thực do mình làm ra. Chính vì vậy mà tôi nâng niu, chi tiêu hợp lý.
Nhưng M. bạn tôi thì khác, không bao giờ bằng lòng với đồng lương của mình mà muốn có thật nhiều tiền. M. tâm sự: “Có tiền mua tiên cũng được. Con người sống được mấy hơi, cần phải kiếm thật nhiều tiền thì cuộc sống mới ra hồn cuộc sống”. M. nghỉ làm ở cơ quan nhà nước, ra ngoài làm để có được nhiều tiền. Trong vòng hai năm, M. đã có ô-tô, nhà lầu, ăn uống, đi đứng bệ vệ, oai phong. M. bàn với tôi về làm với M. nhưng tôi từ chối khéo. Vợ tôi nói mát: “Nhà em thích “một túp lều tranh hai trái tim vàng” hơn là ở nhà lầu, đi ô-tô như anh”. Khi chia tay, M. nói: “Các cậu hãy nghĩ rộng ra một chút, con người ta sang hay hèn đều do đồng tiền cả". M. về rồi lòng tôi không khỏi bâng khuâng, không biết nên chọn hướng nào. Cũng may bố tôi đến chơi, thấy tôi có vẻ tư lự, ông hỏi: “Nhà các con có chuyện gì à?”. Vợ tôi nhanh nhảu: “Nhà con đang phân vân nên đi làm với anh M. hay vẫn tiếp tục làm ở cơ quan với đồng lương còm bố ạ!”. Ông cười: “Chuyện tiền nhiều, tiền ít bố không nói, nhưng theo bố, các con đã làm việc cơ quan nhà nước nhiều năm rồi, đồng lương tuy khiêm tốn nhưng ổn định, cuộc sống gia đình yên ổn, đầm ấm, hạnh phúc. Nếu ra ngoài làm, các con có thể kiếm ra nhiều tiền nhưng bấp bênh lắm. Đồng ý kiếm được nhiều tiền thì tốt, nhưng đồng tiền có hai mặt của nó. Nếu là đồng tiền chân chính, biết sử dụng hợp lý thì giúp con người thành công trong sự nghiệp, cuộc sống, con cái học hành thành đạt... Còn nếu cứ mải kiếm tiền mà không phân biệt phải trái, không biết điểm dừng thì dễ làm cho con người ta sa ngã, tha hóa, biến chất, gia đình tan nát, con cái hư hỏng, thậm chí còn vướng vào vòng tù tội. Các con nên cân nhắc cho thấu đáo, thời buổi này kiếm tiền cũng khó, nhưng cũng rất dễ, làm người lương thiện rất dễ, nhưng cũng rất khó đấy”. Tối hôm sau, trên ti-vi đưa tin công an đã phá được vụ án ma túy từ Lào sang Việt Nam, tôi thấy trong số bọn bị bắt có M. Tôi thấm thía lời nói của bố tôi: “Đồng tiền có hai mặt của nó, cần phải thận trọng trong việc kiếm ra nó và biết cách chế ngự nó. Hãy để đồng tiền luôn là phương tiện giúp ta trong cuộc sống và giữ vững hạnh phúc, đừng để nó làm băng hoại cuộc đời ta".
VÕ HOÀNG
