Dòng họ Nguyễn Công ở thôn An Bộ thực sự trở thành điểm sáng trong phong trào khuyến học, khuyến tài của xã Hiệp Hòa.
Vào ngày 2-9 hằng năm, dòng họ Nguyễn Công trao thưởng động viên con cháu tích cực học tập
Những năm qua, nhờ làm tốt công tác tuyên truyền, vận động, dòng họ Nguyễn Công ở thôn An Bộ (xã Hiệp Hòa) thực sự trở thành điểm sáng trong phong trào khuyến học, khuyến tài của xã cũng như của huyện Kinh Môn.
Dòng họ Nguyễn Công có 505 hộ với hơn 2.000 nhân khẩu, chiếm khoảng 90% số dân của thôn An Bộ. Từ xa xưa, dòng họ đã có nhiều người thi đỗ khoa bảng. Với mong muốn thế hệ con cháu tiếp tục duy trì và phát huy truyền thống hiếu học của ông cha, năm 2004, ông Nguyễn Văn Trìu đã đứng ra vận động những người có uy tín trong dòng họ thành lập Ban khuyến học. Đây cũng là dòng họ đầu tiên của xã Hiệp Hòa có Ban khuyến học.
Những ngày đầu thành lập, Ban khuyến học gặp khá nhiều khó khăn. Một số hộ chưa thấy rõ tầm quan trọng của việc khuyến học, khuyến tài nên chưa đồng ý tham gia. Đứng trước khó khăn đó, ông Trìu bàn với những người đứng đầu các Ban liên lạc và Ban vận động của dòng họ để cùng chọn những người có uy tín trở thành thành viên nòng cốt trong việc vận động. Những thành viên nòng cốt tuyên truyền cho các gia đình trong dòng họ thực hiện 4 tiêu chí: Cho con em đến tuổi đi học đều được đến trường; tạo điều kiện cho con em được học tập tốt; quản lý, không để cho con em nào bỏ học; tham gia xây dựng Quỹ khuyến học. Bên cạnh đó, họ nhắc nhở, động viên con em nỗ lực phấn đấu, cố gắng học tập. Ông Trìu cho biết: "Có khi chúng tôi mất 5-6 lần đến tuyên truyền, vận động mới thành công, dù có khó khăn nhưng chúng tôi không bỏ cuộc. Bởi lẽ chúng tôi nghĩ nếu vận động thêm một hộ tham gia, nghĩa là sẽ tạo thêm những động lực khuyến khích con cháu học hành".
Việc gây dựng Quỹ khuyến học được Ban khuyến học dòng họ Nguyễn Công phân công cụ thể. Ban liên lạc có trách nhiệm gửi thư kêu gọi những con em xa quê hương ủng hộ cho công tác khuyến học, khuyến tài. Từ khi thành lập đến năm 2013, mỗi hộ đóng góp 20.000 đồng/năm cho Quỹ khuyến học. Đến năm 2014, số tiền này tăng lên 30.000 đồng. Hiện đã có 415 hộ tham gia Ban khuyến học chiếm khoảng 82% số hộ trong dòng họ. Hiện nay, Quỹ khuyến học của dòng họ Nguyễn Công có khoảng 60 triệu đồng, được gửi tiết kiệm tại ngân hàng và trích một phần cho việc khen thưởng hằng năm.
Trước đây, việc trao thưởng cho con em được tiến hành vào ngày giỗ họ (23 tháng chạp) nhưng một vài năm trở lại đây được chuyển sang ngày 2-9. Trước khi trao thưởng, các học sinh được thắp hương báo công và nghe những câu chuyện, những tấm gương về truyền thống hiếu học của thế hệ cha ông. Mức thưởng cho từng em từ 80.000 - 200.000 đồng tùy vào học sinh tiên tiến hay học sinh đỗ vào đại học, cao đẳng. Phần thưởng tuy không lớn về vật chất nhưng đó là sự động viên về tinh thần, tạo động lực cho các em nỗ lực phấn đấu, vượt qua những khó khăn trong học tập, xứng đáng với sự tin tưởng của ông cha. Trong ngày trao thưởng, những gia đình có nhiều đóng góp cho Quỹ khuyến học cũng được biểu dương, ghi nhận và chụp ảnh lưu niệm. Ngoài ra, con em nào trong dòng họ gặp hoàn cảnh đặc biệt khó khăn sẽ được tặng một phần quà trị giá từ 500.000 đồng - 1 triệu đồng.
Qua 11 năm thành lập, đến nay, dòng họ Nguyễn Công đã trao thưởng cho hơn 500 lượt học sinh. Nhờ sự quan tâm, động viên kịp thời, con em trong dòng họ ngày càng nỗ lực, tiếp nối truyền thống hiếu học. Hiện nay, dòng họ có 1 tiến sĩ, 7 thạc sĩ, 103 cử nhân, 47 người có trình độ cao đẳng, 35 gia đình được công nhận là "Gia đình hiếu học xuất sắc". Nhiều con em trong dòng họ là cán bộ lãnh đạo, giữ chức vụ quan trọng trong các cơ quan nhà nước. Dòng họ Nguyễn Công còn tích cực học hỏi kinh nghiệm xây dựng và duy trì hoạt động từ ban khuyến học các dòng họ khác ở các xã lân cận.
Ông Nguyễn Văn Bắc, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội Khuyến học xã Hiệp Hòa cho biết: "Nhờ những cách làm thiết thực, triển khai có hiệu quả nên nhiều năm liền, dòng họ Nguyễn Công đã được UBND xã, UBND huyện, Hội Khuyến học huyện, Hội Khuyến học tỉnh khen thưởng vì có thành tích xuất sắc trong công tác khuyến học, khuyến tài. Hội Khuyến học xã đã áp dụng cách làm của dòng họ Nguyễn Công để thúc đẩy, phong trào khuyến học của địa phương ngày càng lan tỏa và đạt hiệu quả cao".
HUYỀN TRANG