Nhìn thấy nhau trong sự tử tế...

Tôi có thói quen mỗi đầu ngày vào Facebook, trước tiên sẽ xem mục “Kỷ niệm” để nhớ lại những gì mình từng nghĩ và chia sẻ. Xem xong, có khi khóa lại hoặc xóa luôn... vì nhận ra những ngày tháng cũ mình có nhiều suy nghĩ giản đơn và sai lầm quá.

Tất nhiên sai lầm là để trưởng thành, nhưng hồ đồ lại là một chuyện khác.

Chỉ biết đến "sự thật" của mình

Cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama mới đây đã đến Singapore để chia sẻ về chủ đề lãnh đạo tại sự kiện mang tên "Đối thoại với Tổng thống Obama". Ba vấn đề mà ông cảm thấy lo lắng nhất hiện nay là phân hóa chính trị toàn cầu, biến đổi khí hậu và mạng xã hội (MXH).

Ông Obama cho rằng MXH đã khiến con người trở nên chủ quan hơn. Chúng ta tranh cãi những điều nhỏ nhặt và chỉ biết đến "sự thật" của mình. Trong sự kiện của Quỹ Obama ở Chicago, ông nói cụ thể:

 "Tôi có cảm giác rằng có nhiều bạn trẻ nghĩ "cách tạo ra thay đổi là phải tỏ thái độ phán xét người khác càng nhiều càng tốt" và suy nghĩ này được MXH làm trầm trọng thêm". 

Ông cũng từng cảnh báo về "lạc lối" trên MXH về những nguy hiểm mà ông tin rằng các nền tảng công nghệ mới có thể gây ra vì "giúp thúc đẩy những ham muốn không được đặt đúng chỗ".

Thực tế có những điều mới hôm trước chúng ta định bày tỏ ý kiến, hôm sau đã có thể khác ngay khi chúng ta có đủ thông tin hơn, chứ không cần phải mấy tuần, mấy tháng hay chờ đến "ngày này năm xưa" - một kiểu nhắc nhở của Facebook.

Trong khi đó, những kiểu thông tim ỡm ờ, giật gân trên mạng cũng không phải ít; tin giả (fake news) cũng là vấn đề đau đầu với nhiều quốc gia, đã từng có nhiều tin giả gây hậu quả thực tế hết sức nặng nề. 

Có thể nói thế giới có bao nhiêu tài khoản MXH thì có bấy nhiêu "sự thật" theo cách suy nghĩ của cá nhân mà MXH là nơi thể hiện tính cá nhân rất cao. Mọi người trở nên cả tin hơn trên mạng và luôn tự cho điều mình đang thể hiện là đúng nhất.

“Không có gì chỉ toàn hạn chế, MXH cũng vậy. Nhưng sử dụng mạng làm “một công cụ mạnh mẽ để chúng ta nhìn thấy nhau và đoàn kết” là chuyện không đơn giản khi ở đó ai cũng cho rằng mình đúng nhất.

Nhìn thấy nhau và đoàn kết

Ông Obama đã không hoàn toàn nói tiêu cực về các nền tảng MXH và công nghệ lớn, ông cho rằng "Internet có thể là một công cụ mạnh mẽ để chúng ta nhìn thấy nhau và đoàn kết".

Vậy chúng ta nhìn thấy nhau như thế nào? Có phải chúng ta sẽ nhìn thấy nhau bằng những phát ngôn, thái độ chừng mực tử tế và có trách nhiệm? Đó là một câu hỏi cho mỗi người và chắc chắn đây là một đòi hỏi chính đáng. 

Nói gì thì nói, những gì thể hiện trên mạng đã thể hiện quyền và trách nhiệm được nói, được ý kiến nhưng đó phải là những ý kiến có trách nhiệm. Nói cách khác, chia sẻ điều gì trên mạng cũng luôn luôn đòi hỏi việc "uốn tay 7 lần trước khi gõ" như ông bà từng dạy "uốn lưỡi 7 lần trước khi nói" trong đời sống thực xưa nay.

Và chúng ta "đoàn kết" với nhau bằng cách nào? Hẳn nhiên, đó không giống như cách "ném đá tập thể", ngàn vạn người cùng "kết tội" một người vẫn thường gặp trên mạng. Đó phải là cách mọi người cùng tìm đến sự đồng điệu về cách nghĩ, cách làm hướng đến việc đúng, việc thiện như cách chúng ta đã thực hiện khi chưa có MXH.

Dù muốn dù không, chúng ta cũng phải thừa nhận MXH là một "xã hội thật sự" trong thời đại công nghệ này. Và đoàn kết trên MXH cũng tương tự như đoàn kết ngoài thực tế cuộc sống, mọi người đặt lợi ích chung lên trên hết. 

Con người biết quan tâm, cảm thông, chia sẻ lẫn nhau. Mọi người sẽ có chung một hành động lẫn tư tưởng hướng đến những điều tốt đẹp, cao cả và tử tế, văn minh để cộng đồng và quốc gia phát triển.

Trên MXH cũng cần ứng xử văn minh hơn nữa. Trên mạng cũng như ngoài đời thực, có những người mang đến cho cộng đồng bao điều bổ ích, cũng không ít cư dân mạng khiến người khác cảm thấy "mất thời gian" với những gì họ thể hiện. Trên không gian MXH văn minh, những ý kiến bừa bãi sẽ trở nên lạc lõng.

Theo Tuổi trẻ