Chất lượng các kỳ họp được nâng lên, hoạt động giám sát của tập trung vào những vấn đề bức xúc... Đó là những đổi mới đáng ghi nhận trong hoạt động của HĐND các cấp ở tỉnh ta trong giai đoạn 2005-2010.
|
Chất lượng các kỳ họp HĐND được nâng cao. Ảnh tư liệu |
Chất lượng các kỳ họp HĐND được nâng lên, hoạt động giám sát của HĐND tập trung vào những vấn đề bức xúc được cử tri đặc biệt quan tâm; nghị quyết ban hành trong mỗi kỳ họp có tính khả thi cao... Đó là những đổi mới đáng ghi nhận trong hoạt động của HĐND các cấp ở tỉnh ta trong giai đoạn 2005-2010.
Trong những năm qua, Thường trực HĐND các cấp đã thực hiện tốt chức năng điều hòa, phối hợp với các ban của HĐND, đại biểu HĐND và các cơ quan hữu quan khác, thực hiện tốt chức năng là cơ quan thường trực của HĐND trong tổ chức và hoạt động. Cơ cấu các ban của HĐND được bố trí cơ bản phù hợp. Hoạt động kiêm nhiệm của đại biểu HĐND các cấp đã phát huy nhiều điểm tích cực, thể hiện mối quan hệ giữa cấp ủy đảng với hoạt động của chính quyền các cấp, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan hữu quan đối với nhiệm vụ chính trị của địa phương.
Kỳ họp HĐND - hình thức hoạt động chủ yếu của HĐND có nhiều nét mới. Từ cuối năm 2004 đến nay, HĐND các cấp trong tỉnh đã tổ chức 4.687 kỳ họp thường kỳ, kỳ họp chuyên đề và kỳ họp bất thường. Ở kỳ họp nào, công tác chuẩn bị cũng được thường trực HĐND các cấp chủ động tiến hành từ rất sớm. Trước kỳ họp ít nhất 30 ngày, Thường trực HĐND phối hợp với UBND, các ban của HĐND, Ủy ban MTTQ tổ chức cuộc họp liên tịch để dự kiến chương trình, các vấn đề có liên quan đến kỳ họp, phân công nhiệm vụ cụ thể cho các cơ quan hữu quan có trách nhiệm chuẩn bị nội dung kỳ họp theo đúng quy định của pháp luật. Nhờ đó, bảo đảm thời gian chuẩn bị và chất lượng của các văn bản trình tại kỳ họp. Tài liệu kỳ họp được gửi trước theo đúng quy định cho các đại biểu để nghiên cứu. Trong các kỳ họp, thời gian trình bày các báo cáo được rút gọn, dành nhiều thời gian hơn cho các nội dung quan trọng khác như thảo luận, chất vấn và trả lời chất vấn tại hội trường. Các kỳ họp được bố trí từ 2-4 ngày, tạo điều kiện cho các đại biểu nghiên cứu, xem xét, thảo luận và quyết định các vấn đề trình tại kỳ họp. Tỷ lệ đại biểu HĐND tham dự các phiên họp luôn đạt trên 95%. Các ý kiến tham gia tại các phiên thảo luận tại hội trường và thảo luận ở tổ ngày một phong phú, đa dạng, có chất lượng hơn. Những năm gần đây, tất cả các kỳ họp HĐND tỉnh tại hội trường đều được truyền hình trực tiếp, các kỳ họp HĐND huyện và xã được đưa tin và truyền thanh trực tiếp, tạo điều kiện cho nhân dân theo dõi, nắm bắt thông tin và giám sát hoạt động của HĐND các cấp.
Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND các cấp đã ban hành nhiều nghị quyết về các chủ trương, chính sách quan trọng của địa phương về phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an ninh - quốc phòng, vấn đề ngân sách, kế hoạch sử dụng đất đai, xây dựng cơ bản… Sau các kỳ họp HĐND, các nội dung đã được kỳ họp thông qua đều được báo cáo đến cử tri thông qua các cơ quan thông tin đại chúng và các cuộc tiếp xúc cử tri. Các nghị quyết đã được HĐND thông qua đều được thể chế hóa bằng các quyết định của UBND trên tất cả các lĩnh vực. Các cơ quan chuyên môn thuộc UBND và các địa phương tổ chức thực thi theo quyết định đã ban hành dưới sự giám sát của thường trực HĐND, các ban của HĐND, đại biểu HĐND và cử tri.
Hoạt động tiếp xúc cử tri có nhiều đổi mới. Tỷ lệ đại biểu HĐND cấp tỉnh dự các cuộc tiếp xúc cử tri bình quân đạt 97,5%; cấp huyện bình quân đạt 92,7%; cấp xã bình quân đạt 85,2%. Các cuộc tiếp xúc cử tri bảo đảm thực hiện đúng Quy chế dân chủ ở cơ sở. Nhiều địa phương tổ chức các điểm tiếp xúc cử tri thuận lợi, phù hợp về thời gian, địa điểm, tổ chức truyền thanh trực tiếp các buổi tiếp xúc cử tri, tạo điều kiện thuận lợi để có nhiều cử tri tham dự. Có nơi, việc tiếp xúc cử tri được tiến hành theo cụm, mỗi cụm có đại diện cử tri của 5-10 xã nên ý kiến của cử tri đa dạng, đại diện cho nhiều đối tượng cử tri hơn. Nhiều nơi đã tổ chức được các buổi tiếp xúc cử tri chuyên đề dành riêng cho các doanh nghiệp trên địa bàn. Từ đó tiếp thu nhiều ý kiến, kiến nghị quan trọng giúp cho việc ban hành các nghị quyết phù hợp với tình hình địa phương. Tỷ lệ kiến nghị của cử tri đã được giải quyết ở cấp tỉnh đạt 95,7%, cấp huyện đạt 79,4%; cấp xã đạt 75,9%.
Hoạt động giám sát việc thực hiện nghị quyết của HĐND giữa 2 kỳ họp là hoạt động thường xuyên, thể hiện dưới nhiều hình thức. Ngoài hoạt động giám sát thường xuyên, điểm mới nổi bật trong hoạt động của HĐND trong những năm gần đây là các cuộc giám sát chuyên đề trước mỗi kỳ họp hướng vào những vấn đề bức xúc đang được đông đảo cử tri quan tâm. Trong giai đoạn 2005-2010, Thường trực HĐND tỉnh đã tổ chức nhiều đoàn giám sát chuyên đề về: Quản lý và sử dụng đất đai, xây dựng cơ bản, thực hiện kết luận sau thanh tra, công tác quản lý thuế, sử dụng vốn chương trình mục tiêu quốc gia, công tác dạy nghề… Thời gian giám sát chuyên đề kéo dài từ 6 tháng đến 1 năm, trên phạm vi rộng. Qua giám sát đã đánh giá đúng thực trạng, kịp thời phát hiện các vi phạm, nêu rõ nguyên nhân và giải pháp cho từng vấn đề. Giám sát tập thể của HĐND mang tính chuyên đề tại các kỳ họp cũng là một trong những điểm mới trong hoạt động của HĐND. Trước mỗi kỳ họp, HĐND tỉnh, Thường trực HĐND chủ động lựa chọn một số vấn đề quan trọng yêu cầu UBND tỉnh chuẩn bị báo cáo chuyên đề tại kỳ họp. Các ban HĐND theo chức năng, nhiệm vụ thực hiện giám sát sâu vào những nội dung đó. Một số nội dung đã thực hiện giám sát tập thể tại kỳ họp như: việc thu các khoản đóng góp của nhân dân, việc xây dựng nhà trên đất chuyển đổi, việc cấp thẻ bảo hiểm y tế trên địa bàn tỉnh… Trên cơ sở giám sát, nhiều nội dung đã được HĐND ban hành các nghị quyết để thực hiện tốt hơn. Tính từ cuối năm 2004 đến nay, HĐND các cấp trong tỉnh đã tổ chức 5.427 đoàn giám sát, nêu 5.179 kiến nghị, trong đó tỷ lệ kiến nghị đã được giải quyết ở cấp tỉnh bình quân đạt 74%; tỷ lệ kiến nghị đã được giải quyết ở cấp huyện bình quân đạt 83,4%; tỷ lệ kiến nghị đã được giải quyết ở cấp xã bình quân đạt 74%.
Hoạt động của HĐND trong giai đoạn 2005-2010 có mối quan hệ chặt chẽ với các cấp ủy đảng. Các nghị quyết do HĐND ban hành đã thể hiện đúng chủ trương, đường lối của Đảng, thể chế hóa nghị quyết của các cấp ủy đảng bằng các văn bản pháp quy của Nhà nước, góp phần tích cực thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIV.
MAI LIÊN