Điều phối tranh luận Tổng thống Mỹ, tầm thế cỡ nào?

Ông Chris Wallace (trái) trao đổi với ông Trump trong cuộc tranh luận Tổng thống đầu tiên ngày 29.9 tại TP Cleveland, bang Ohio, Mỹ - Ảnh: REUTERS

Chris Wallace - con trai của MC, nhà báo Mike Wallace trong chương trình 60 Minutes huyền thoại - là người điều phối phiên tranh luận cuối cùng giữa ông Trump và bà Hillary Clinton 4 năm trước. Ở lần đó, ông được giới chức của cả hai Đảng Dân chủ và Cộng hòa khen ngợi.

Tiêu chí lựa chọn ra sao?

Nhà báo Wallace gia nhập kênh Fox News năm 2003, sau khi rời Đài ABC News. Trước đó, ông đã làm việc cho NBC News, chuyên đưa tin về các chiến dịch tranh cử 1980, 1984 và 1988. Ông cũng là người điều phối chương trình Meet the Press từ 1987-1988.

Chỉ lướt qua một vài thông tin sự nghiệp của nhà báo kỳ cựu, không khó để nhận ra những điều phối viên như ông sẽ là những nhân vật có tầm thế nào. Các điều phối viên trong các cuộc tranh luận Tổng thống đều do Ủy ban Tổ chức tranh luận Tổng thống (CPD) lựa chọn.

Theo thông tin tự giới thiệu về tổ chức trên trang web Debates.org, CPD là tổ chức tư nhân, độc lập, không bị kiểm soát bởi bất cứ đảng phái chính trị hay tổ chức bên ngoài nào. CPD không ủng hộ, hỗ trợ hay phản đối đảng phái hoặc ứng cử viên. Tổ chức này cũng không nhận ngân sách tài trợ từ chính phủ hay đảng phái, ủy ban hành động chính trị cũng như ứng cử viên. Kể từ năm 1988 đến nay, CPD đã bảo trợ các cuộc tranh luận trực tiếp ở mọi cuộc bầu cử Tổng thống của Mỹ.

Từ đầu tháng 9, CPD đã công bố danh sách những người được chọn làm điều phối viên trong các cuộc tranh luận Tổng thống mùa thu năm nay ở Mỹ. Theo đó, tiếp sau nhà báo Chris Wallace, cuộc tranh luận thứ hai diễn ra ngày 15.10 tại Miami, Florida sẽ do nhà báo Steve Scully - nhà sản xuất cấp cao kiêm biên tập viên chính trị của mạng truyền hình C-SPAN - điều phối. Ông Scully là điều phối viên dự khuyết trong mọi cuộc tranh luận Tổng thống năm 2016.

Cuộc tranh luận thứ ba diễn ra ngày 22.10 tại Đại học Belmont ở TP Nashville, bang Tennessee sẽ do nhà báo Kristen Welker - người phụ trách đưa tin về Nhà Trắng và cũng là người dẫn chương trình tại Đài NBC News - điều phối. Cuộc tranh luận khác giữa hai ứng cử viên Phó Tổng thống ngày 7.10 tại Đại học Utah, TP Salt Lake, bang Utah sẽ do nhà báo Susan Page - Trưởng văn phòng báo USA Today tại Washington - điều phối.

CPD có ba tiêu chí điều kiện để lựa chọn những điều phối viên này. Thứ nhất, họ phải am hiểu về các ứng cử viên và những vấn đề lớn của chiến dịch tranh cử Tổng thống. Thứ hai, họ phải có kinh nghiệm tổng quát trong lĩnh vực phát sóng trực tiếp trên truyền hình. Và thứ ba, họ phải hiểu rõ rằng cuộc tranh luận nên tập trung tối đa thời gian cũng như sự quan tâm, chú ý vào các ứng cử viên và những quan điểm của họ.

Người điều phối tranh luận cũng là người chủ động lựa chọn các câu hỏi sẽ đặt ra với hai ứng cử viên. Những câu hỏi này không được tiết lộ cho người tham gia tranh luận và cả với CPD.

Vinh dự "rất đáng sợ"

Trong bài báo có tựa đề "Làm điều phối một cuộc tranh luận Tổng thống như thế nào?" đăng trên trang web Slate, nhà báo León Krauze - người giữ mục cho Slate và cũng là đồng dẫn chương trình cho kênh postcast Trumpcast của Tổng thống Donald Trump - chia sẻ kinh nghiệm "người trong cuộc" một thời của ông.

Ông León Krauze cho rằng nếu cần mô tả công việc này chỉ bằng một từ, thì đó là "đáng sợ". Nhà báo từng được chọn làm người điều phối cho cuộc tranh luận Tổng thống của Mexico năm 2018 thừa nhận: "Với một nhà báo phát thanh/truyền hình, không có thách thức nào lớn hơn" so với việc làm điều phối viên cho một cuộc tranh luận Tổng thống.

Bất luận những lời khuyên nhủ của đồng nghiệp, ông León Krauze đã bỏ cà phê trong 3 tháng mà vẫn gần như không thể ngủ vì lo lắng trước sức ép của công việc, ngay cả khi ông là người rất dày dạn kinh nghiệm "chinh chiến" trong lĩnh vực truyền hình.

"Điều phối một cuộc tranh luận Tổng thống thực sự là trải nghiệm đáng sợ và bất cứ ai nói khác đi thì hoặc là họ đã không làm việc này, hoặc họ đang nói dối" - nhà báo León Krauze viết.

Tuy nhiên, nhà báo này cũng chia sẻ đó là một trải nghiệm vô cùng đặc biệt. Với riêng ông, đó còn là khoảnh khắc định hình sự nghiệp, bởi nó giúp ông xác định rõ mình muốn trở thành nhà báo như thế nào.

CPD có thể thay đổi hình thức tranh luận

Ủy ban Tổ chức tranh luận Tổng thống Mỹ (CPD) cho biết có thể thay đổi hình thức tranh luận sau buổi tranh luận Trump - Biden. "Cuộc tranh luận đêm 29.9 cho thấy cần thêm một số cấu trúc vào hình thức của các cuộc tranh luận còn lại nhằm bảo đảm việc thảo luận trật tự các vấn đề" - CNN dẫn tuyên bố của CPD cho biết, nhưng không nói rõ sẽ thay đổi những gì.

Dù có lượt theo dõi cao kỷ lục, cuộc tranh luận ngày 29.9 bị đánh giá là một trong những cuộc tranh luận Tổng thống tệ nhất từ trước đến nay khi hai bên liên tục ngắt lời, công kích lẫn nhau thay vì tập trung vào các vấn đề quan trọng.

TRẦN PHƯƠNG

Theo Tuổi trẻ