Hầu hết người tị nạn đến Đức với hy vọng họ đã tìm thấy "thiên đường" nhưng chính sách của nước sở tại không hẳn giống như những suy nghĩ của mọi người...
Thế giới đang đối mặt với cuộc khủng hoảng di cư trầm trọng nhất trong nhiều thập kỷ qua khi hàng triệu người dân ở Syria và một số nước khác buộc phải rời khỏi nhà cửa đi lánh nạn. Đức là một trong số những đích đến của lý tưởng của họ.
Nhiều khó khăn trước mắt đang chờ những người tị nạn sau khi họ vui mừng
đã đến được nước Đức. Ảnh: Reuters
Rất khó tìm việc làmMonther - một người tị nạn Syria vẫn nhớ như in từng giây phút trên con đường chạy nạn đến nước Đức. Một ngày nọ khi đang lái xe về nhà, anh bị một nhóm phiến quân thuộc tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng chặn lại. Họ cáo buộc chị gái anh đã không tuân thủ đúng các quy định về trang phục đối với phụ nữ Hồi giáo. Giải thích qua lại mãi không được, Monther nói lớn: “Đạo Hồi không đối xử với phụ nữ theo cách mà các anh đang làm”. Anh đã bị chúng lôi ra và tát cho 50 cái đến chảy máu mồm.
Theo anh Monther, cuộc chiến Syria đã lấy đi của anh khá nhiều thứ. Bom đạn phá tan cửa hàng điện thoại di động của anh. Nhiều thành viên trong gia đình anh bị thương vì bom đạn. Người dân Syria như anh cùng lúc phải đối đầu với hiểm họa bị giết hại từ cả hai phía: Chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad và tổ chức IS.
Để đến được nước Đức, Monther đã phải lao mình qua những ngôi làng cháy đen với hàng trăm phiến quân IS chờ chực khắp nơi để tiêu diệt những kẻ không nghe lời. 4 triệu người Syria đã rời đất nước từ khi cuộc nội chiến bắt đầu 4 năm trước đây. Việc chính phủ các nước phương Tây cũng như các nước láng giềng hùng mạnh của Syria không thể tìm được tiếng nói chung về việc sẽ đánh sập chính quyền của Tổng thống Assad hay tiêu diệt IS trước đã khiến người dân Syria chìm sâu trong “bể máu”.
Khi đến được Đức, bất kỳ người tị nạn nào đều mong muốn tìm việc làm để có tiền. Bà mẹ 35 tuổi người Syria tên Nahla chỉ muốn nhanh chóng được làm bất kỳ việc gì đó để có tiền trang trải cuộc sống cho đứa con gái 2 tuổi. Nhưng mọi chuyện không đơn giản như thế. Theo quy định của Đức, người tị nạn chỉ được phép làm việc sau 3 tháng nhận được giấy phép tị nạn. Và để kiếm được việc làm, dù chỉ là việc phổ thông, họ cũng phải biết tiếng Đức. Dù có sự hỗ trợ về chương trình học tiếng từ Chính phủ Đức, nhưng cũng sẽ phải mất nhiều tháng để họ có đủ vốn ngoại ngữ bảo đảm cho công việc. Các ông chủ không muốn tuyển dụng những người có hạn visa quá ngắn. Pháp luật Đức cũng không cho phép người chủ tuyển người tị nạn nếu không chứng minh được rằng họ không thể tuyển dụng được người Đức hay người có quốc tịch châu Âu vào vị trí đó.
Rủi ro trục xuấtĐối với gần như tất cả người tị nạn Syria, nước Đức có thể coi như thiên đường, nơi họ không còn phải lo sợ về việc sẽ mất đi sinh mạng bất kỳ lúc nào... Nếu nhìn từ bên ngoài, ai cũng sẽ nghĩ rằng người nhập cư thực sự được nước Đức chào đón, tuy nhiên thực tế không hẳn như vậy.
Theo IB Times, Bộ Lao động Đức đã công bố dự kiến chỉ có từ 35 - 45% số người trong tổng số khoảng 800.000 đơn xin tị nạn sẽ được chấp thuận ở lại Đức, số còn lại sẽ bị trục xuất. Có nghĩa là cứ 10 người đến Đức, tối đa chỉ có khoảng 4 người được ở lại, 6 người sẽ buộc phải rời đi ngay khi quá trình xét duyệt hồ sơ kết thúc.
Sau khi đến Đức, những người nhập cư như Monther sẽ phải gia nhập hàng dài người chờ cấp phép tị nạn. Mỗi người sẽ được cấp một cái số có tên của họ, họ phải chờ và chẳng ai biết họ sẽ phải chờ vài tuần hay vài tháng trước cửa Cơ quan Y tế và các vấn đề xã hội Đức (LaSeGo). Trước cửa cơ quan này những ngày gần đây có hàng người dài đến vài km, có nhiều người chờ lâu vì quá mệt và đói đã ngủ luôn trên đường dưới mưa nắng. Toàn bộ lời khai khi xin tị nạn sẽ được lưu lại bằng văn bản và nội dung đó sẽ được đưa vào quá trình xét duyệt cấp giấy phép tị nạn.
Trong nhóm được chấp thuận tị nạn, những người đến từ các quốc gia an toàn như Serbia, Macedonia hay Bosnia-Herzegovina chắc chắn sẽ bị trục xuất trong vòng 1 năm. Trường hợp của Syria có phần đặc biệt hơn bởi nội chiến đã kéo dài, thế nhưng họ cũng chỉ được cấp phép 3 năm, sau đó nếu tình hình chiến sự ở Syria vẫn tiếp diễn, họ sẽ được xem xét để cấp phép lưu trú thêm.
Vấn đề bài ngoại hiện nay ở Đức cũng đang khiến các lãnh đạo nước này đau đầu. Theo báo The Local và DPA của Đức, vào tháng 5-2015, trong hội nghị của Liên hợp quốc về chống phân biệt sắc tộc, ông Almut Wittling-Vogel, đại diện phụ trách vấn đề quyền con người tại Bộ Tư pháp Đức đã lên tiếng: “Tình trạng phân biệt sắc tộc và định kiến đã xảy ra ở mọi nơi trong xã hội Đức”.
Gần như 100% số người Syria là người đạo Hồi nên yếu tố tôn giáo sẽ là một trở ngại không nhỏ ngăn trở họ hòa nhập vào xã hội Đức bởi tình trạng phân biệt sắc tộc, tôn giáo, đặc biệt là tâm lý không thích đạo Hồi ở Đức đang trở nên căng thẳng. Ở Đức thậm chí còn có nhiều nhóm hoạt động chống người theo đạo Hồi, nổi bật nhất phải kể đến nhóm “Những người châu Âu yêu nước chống lại xu thế Hồi giáo hóa phương Tây”. Nhóm cực đoan này hay tấn công vào các nhóm thiểu số, người tị nạn và nơi ở của họ.
Kênh tin tức Alzazeera nổi tiếng của khu vực Trung Đông hôm 20-8 vừa qua thống kê rằng, chỉ riêng trong nửa đầu năm 2015, các băng nhóm bài ngoại ở Đức đã tiến hành 150 cuộc tấn công vào trại của người tị nạn. Đặc biệt, đã có cuộc đụng độ giữa băng nhóm cực đoan và cảnh sát kéo dài đến 2 ngày trong vụ tấn công vào trại tị nạn ở thị trấn gần Dresden. Sau vụ việc trên, Bộ trưởng Nội vụ Đức nói: “Thực tế cho thấy rằng khi người tị nạn đến ngày một đông, một bộ phận trong xã hội chào đón và giúp đỡ họ, nhưng số lượng những người thù ghét họ đến mức gây ra bạo loạn và tấn công cũng ngày một tăng lên”.
PHƯƠNG LINH (tổng hợp)
