Đề xuất tăng giá điện là không hợp lý

Điều hành ở Nhà máy thủy điện Đại Ninh

Trongkiến nghị của mình, VEA đề xuất xóa bỏ cách tính giá điện bậc thangđang áp dụng. VEA cho rằng mức giá điện có hỗ trợ của Nhà nước với 50kWh đầu tiên chỉ nên áp dụng cho các hộ nghèo, cận nghèo, gia đìnhchính sách, có công với cách mạng, học sinh, sinh viên... Các hộ sửdụng điện có mức sống trung bình trở lên áp dụng giá điện theo thịtrường với mức giá từ 7 - 8 cent/kWh, tương đương khoảng 1.300 - 1.500đồng (mức giá hiện tại khoảng 1.050 đồng/kWh).

Đề xuất của VEA làm người ta nhớ tới ý kiến phát biểu gần đây củaông Đào Văn Hưng, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn điện lực VN (EVN), khi ông nàycho rằng giá bán điện phải là 7 - 8 cent/kWh thay cho 5,3 cent như hiệnnay thì ngành điện mới đủ sức hút với nhà đầu tư.

ÔngNguyễn Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) - đơn vịcùng với Bộ Công thương được giao nhiệm vụ thẩm định về giá điện, chobiết đến thời điểm này ông vẫn chưa nhận được bất kỳ đề xuất nào từphía VEA. Từ chối bình luận về mức tăng giá lên tới 7 - 8 cent/kWh,theo ông Thỏa, hiện chưa có một phương án nào về tăng giá điện. Ngay cảkhi có phương án giá, hai cơ quan này cũng phải tính toán dựa trênnhiều yếu tố như chi phí đầu vào, chỉ số CPI, tỷ giá...

Theo ông Phạm Mạnh Thắng, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực, phải xemlại tính hợp lý của đề xuất này, tại sao lại tăng tới 50% mà không phảithấp hơn. Đồng quan điểm này, theo TS Nguyễn Quang A, giá điện có thểsẽ điều chỉnh trong năm tới (sau đợt tăng giá điện hồi tháng 2.2010,Chính phủ quyết định sẽ không tăng giá bán điện và than đến hết nămnay), nhưng mức tăng tới 50% là không hợp lý. Cụ thể, VEA dựa trên giáthan cao để tính giá điện cao, song nguồn thủy điện vẫn đang chiếm gần40% nguồn cung ứng điện cả nước, và đây là nguồn điện giá rẻ do sử dụngtài nguyên sẵn có cũng như có thời gian khấu hao cao lên tới 40 - 50năm.

Trong lần trả lời báo chí mới đây, ông Hưng cũng cho biết, tínhđến giữa tháng 7, EVN đã bị lỗ tới 5.400 tỉ đồng do phải mua điện từTrung Quốc với giá cao và huy động tối đa các nhà máy điện chạy dầu,nhưng số lỗ rất lớn này sẽ được bù đắp nhờ nguồn dồi dào từ thủy điệntrong những tháng cuối năm. Rõ ràng, trong tính toán của mình, VEA chỉmới tính đến đầu vào giá cao là nhiệt điện mà “quên mất” đầu vào giáthấp là thủy điện.

Cũng theo VEA, để hỗ trợ cho người nghèo, nên thành lập một tổngcông ty quản lý giá điện cho hộ nghèo và giá điện phục vụ công ích xãhội trực thuộc EVN. Tuy nhiên, ông Quang A cho rằng, việc hỗ trợ ngườinghèo nên làm trực tiếp, nhưng phải tính toán rõ trong 50 kWh đầu tiênđang bao cấp về giá, số người giàu, người nước ngoài chiếm tỷ lệ cụ thểbao nhiêu %. “Kiến nghị thành lập tổng công ty như thế là kiểu đánh hỏamù”, ông Quang A nói. Thay vì để ngân sách tiếp tục bù cho người nghèo,có thể dùng phương pháp đấu thầu công khai. Ví dụ ngành viễn thông, tạinhững vùng sâu vùng xa ít ai chịu lên đặt trạm phát sóng, mỗi mạng viễnthông sẽ trích một khoản từ tiền lãi như quỹ hỗ trợ cho bất kỳ doanhnghiệp nào chịu đấu thầu làm trạm phát sóng. Tương tự với ngành điện,có thể dùng phương pháp đấu thầu này để tiết giảm chi phí khi kéo đườngdây lên vùng sâu vùng xa vốn rất tốn kém, qua đó giảm được giá thànhbán điện cho người nghèo.

(Theo Thanh niên)