Dàn tên lửa S-300 của Nga nhằm vào đâu?

Tổ hợp tên lửa S-300 của Nga

Các quan chức Nga mới đây đã thông báo triển khai một dàn tên lửa phòng không S-300 ở khu vực ly khai Abkhazia của Gruzia. Theo lời giới lãnh đạo Nga, động thái này là cần thiết để bảo vệ bầu trời Abkhazia và khu vực ly khai khác của Gruzia là Nam Ossetia. Hai khu vực này đều đã được Moscow công nhận nền độc lập sau cuộc chiến ngắn ngủi kéo dài 5 ngày giữa Nga và Gruzia hồi tháng 8 năm 2008.

Tuy nhiên, các nhà phân tích tin rằng hành động phô trương sức mạnh quân sự nói trên của Nga không phải chỉ nhằm vào “những phần tử diều hâu” ở Gruzia mà còn nhằm vào những đối tượng mà Moscow coi là lực lượng hậu thuẫn phía sau cho Gruzia, gồm Mỹ và NATO.

Nga, Gruzia lại căng thẳng

Tư lệnh Không quân Nga - ông Alexander Zelin hồi tuần trước thông báo nước này đã triển khai các hệ thống tên lửa phòng không S-300 trên lãnh thổ Abkhazia. Dàn tên lửa này sẽ phối hợp cùng với các hệ thống phòng không khác của Lục quân để bảo vệ không phận Abkhazia và Nam Ossetia.

Lần đầu tiên được sản xuất bởi Liên Xô năm 1978, S-300 là một hệ thống tên lửa đất đối không có khả năng phát hiện và tiêu diệt những tên lửa đạn đạo, tên lửa đầu đạn hạt nhân tầm thấp và các máy bay ở khoảng cách hơn 150km.

"Nhiệm vụ của những hệ thống phòng không này không chỉ là để bảo vệ lãnh thổ của Abkhazia và Nam Ossetia mà còn để tránh tình trạng vi phạm không phận cũng như phá huỷ bất kỳ phương tiện nào xâm nhập bất hợp pháp vào khu vực bầu trời của 2 nước này bất kể vì mục đích gì," ông Zelin nhấn mạnh.

Gruzia đã phản ứng đầy tức giận trước thông báo trên của Nga, cáo buộc Moscow “đang củng cố hình ảnh và vai trò của nước này như một kẻ chiếm đóng."

"Điều đó chứng tỏ Nga không có ý định rút quân ra khỏi Abkhazia và Nam Ossetia, đồng thời còn muốn củng cố sự kiểm soát quân sự trên những khu vực lãnh thổ này," ông Eka Tkeshelashvili, người đứng đầu Hội đồng An ninh Quốc gia Gruzia, phẫn nộ nói.

Theo ông Igor Korotchenko, một chuyên gia thuộc Trung tâm Phân tích Thương mại Vũ khí Toàn cầu Nga, nhận định, sau khi Nga triển khai các tên lửa S-300 ở Abkhazia, tình hình quân sự và chính trị ở khu vực Caucasus trở nên phức tap hơn rất nhiều. Trước đó, Mỹ cũng đã làm cho tình hình khu vực rối lên bằng việc viện trợ thiết bị và công nghệ quân sự cho Gruzia trị giá lên tới 1 tỉ USD trong vòng 2 năm qua.

Ngoài Gruzia, S-300 của Nga ở Abkhazia còn nhằm vào ai?

Các quan chức và chuyên gia Nga đều nhấn mạnh, dàn tên lửa S-300 mà nước này triển khai ở Abkhazia là nhằm để kiềm chế phe diều hâu ở Gruzia. Theo các quan chức này, Gruzia đã từ chối bác bỏ khả năng dùng vũ lực cũng như nối lại các chiến dịch quân sự ở khu vực Caucasus trong suốt 2 năm qua. Trong bối cảnh như vậy, hệ thống S-300 sẽ bảo đảm sự ổn định cho khu vực, Moscow khẳng định.

"Hệ thống S-300 là một phần không thể thiếu trong các hoạt động triển khai thiết bị quân sự tại căn cứ của chúng tôi ở Abkhazia. Các hoạt động này chỉ đơn thuần là nhằm mục đích phòng vệ, không vi phạm các nghĩa vụ quốc tế của Nga," phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Nga – ông Andrey Nesterenko cho biết hồi cuối tuần.

Tuy nhiên, các nhà phân tích quân sự và chính trị tin rằng ngoài Gruzia, việc Nga triển khai các tên lửa phòng không ở Abkhazia còn nhằm vào các đối tượng khác. Cụ thể, theo họ, đó là NATO và Mỹ. Washington vẫn khăng khăng giữ kế hoạch triển khai các tên lửa đánh chặn ở Đông Âu bất chấp sự phản đối của Nga.

Hơn nữa, các hệ thống S-300 được triển khai ở Abkhazia có thể bảo vệ được khu vực Biển Đen – nơi các tàu chiến Mỹ thường xuyên qua lại kể từ sau cuộc chiến Nga-Gruia năm 2008.

Ở thủ đô Tbilisi, Phó Thủ tướng Gruzia Temur Yakobashvili đã phát biểu trước các phóng viên rằng, động thái triển khai tên lửa của Nga “không chỉ đáng lo ngại đối với Gruzia mà đối với cả các diễn viên khác trong khu vực, trong đó có NATO."

Ông Yakobashvili cũng tin rằng có sự liên quan giữa động thái trên của Moscow với tham vọng gia nhập NATO của Gruzia và kế hoạch lắp đặt lá chắn tên lửa của Mỹ ở Đông Âu. “Điều này có thể làm thay đổi cán cân quyền lực trong khu vực,” ông Yakobashvili bình luận.

Quan hệ Nga-Mỹ có bị ảnh hưởng?

Nhà phân tích quân sự Nga - ông Ivan Konovalov cho biết hệ thống S-300 ở Abkhazia là một vũ khí chiến thuật chỉ nhằm vào những kẻ xâm lược tiềm năng sau cuộc đối đầu năm 2008. Đây có thể là một phần lý do khiến nhiều nước khác có phản ứng rất bình tĩnh trước động thái triển khai tên lửa của Nga, đặc biệt là Mỹ. Chính quyền của Tổng thống Barack Obama đang nỗ lực tái cài đặt quan hệ với Moscow.

"Tôi tin chúng ta đều biết là Nga đã từng triển khai các tên lửa S-300 ở Abkhazia trong vòng 2 năm qua," phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Philip Crowley nói với các phóng viên. Phát biểu này của ông Crowley rõ ràng là nhằm tìm cách giảm mối đe doạ đối với quan hệ Nga-Mỹ vừa mới khởi sắc sau một thời gian dài lạnh giá.

Khi được hỏi liệu việc Nga triển khai S-300 ở Abkhazia có phải là điều tốt hay không, phát ngôn viên Mỹ trả lời: “Không, nhưng đó không phải là tin tức."

Các nhà phân tích nhấn mạnh kể từ khi Nga và Mỹ bắt đầu “tái điều chỉnh quan hệ”, môi trường quốc tế đã thay đổi và các nước như Ba Lan, Ukraine cũng đã bắt đầu cải thiện quan hệ với Moscow.

Vì thế, theo các nhà phân tích này, việc Nga triển khai S-300 ở Abkhazia sẽ không gây hại gì đến quan hệ giữa Moscow và Washington.

(Theo VnMedia)