Cần có sự quan tâm, thái độ, hành động đồng bộ, thường xuyên, liên tục của cả xã hội, gia đình, nhà trường bằng nhiều cách thức, biện pháp thiết thực...
Đạo đức, lối sống của một bộ phận thanh, thiếu niên hiện nay là vấn đề đáng quan tâm của xã hội, bởi lối sống buông thả, đua đòi, ăn chơi, thậm chí rơi vào tệ nạn xã hội, kết thành băng nhóm kiểu "xã hội đen", chuyên trấn lột, trộm cắp, thậm chí giết người… có chiều hướng gia tăng. Đây là thực trạng đáng buồn, có nguy cơ ảnh hưởng lớn đến nền tảng đạo đức, lối sống của xã hội.
Tình trạng tội phạm và nói dối ở lứa tuổi vị thành niên có nhiều nguyên nhân. Do chạy theo kinh tế, mọi người luôn nói tới chuyện kiếm tiền đã ảnh hưởng xấu đến tâm lý của con trẻ. Trên cấp độ vĩ mô của xã hội, việc người lớn gian dối, tham nhũng, lãng phí, tàn phá, hủy hoại môi trường đã góp phần "xô đẩy" giới trẻ trượt dài. Môi trường văn hóa của giới trẻ đang bị ô nhiễm. Nhiều nơi không thiếu những tụ điểm ăn chơi thiếu lành mạnh mở cửa đón thanh, thiếu niên. Thi thoảng lại xuất hiện những "động lắc"… Vì lợi nhuận, một số nhà xuất bản đã tung ra thị trường những loại sách có nội dung thiếu lành mạnh, bạo lực, phản văn hóa, chống lại sự nghiệp bảo vệ, xây dựng và phát triển đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa, làm ảnh hưởng đến sự phát triển nhân cách của lớp trẻ. Thậm chí, trẻ em cũng thường xuyên nhìn thấy những cảnh trai gái yêu đương nóng bỏng trên in-tơ-nét hay các kênh truyền hình nước ngoài; ngay cả phim Việt Nam cũng câu khách bằng cảnh "nóng"… Môi trường văn hóa với những sản phẩm xấu, độc hại đang hằng ngày, hằng giờ hủy hoại, bào mòn lối sống đạo đức, nhân cách của thanh, thiếu niên…
Vấn đề trên đã được cảnh báo, nhưng sự phản ứng, quan tâm và giải pháp của xã hội, gia đình, nhà trường, nhất là các đoàn thể, chính quyền các cấp vẫn còn yếu ớt, nửa vời chưa có sự thống nhất, phối hợp đồng bộ, quyết liệt trong nhận thức lẫn hành động. Khả năng dự báo, tuyên truyền, giáo dục, ngăn chặn, trấn áp từ xa, từ lúc mới manh nha chưa hiệu quả. Khi việc đã xảy ra có hậu quả thì ta mới biết, mới vào cuộc. Cách xử lý, giải quyết vụ việc liên quan đến đạo đức, lối sống xuống cấp ở giới trẻ của các cơ quan chức năng thiếu nhất quán…
Để có được môi trường văn hóa, xã hội trong sạch, tạo nhiều sân chơi văn hóa, nghệ thuật lành mạnh cho thanh, thiếu niên, đồng thời kiên quyết xóa bỏ tụ điểm, những sản phẩm văn hóa xấu, độc hại, cần có sự quan tâm, thái độ, hành động đồng bộ, thường xuyên, liên tục của cả xã hội, gia đình, nhà trường bằng nhiều cách thức, biện pháp thiết thực. Các đoàn thể, chính quyền, nhà trường, địa phương phải sâu sát, nắm chắc được trên địa bàn mình có bao nhiêu thanh, thiếu niên, đặc điểm, tính chất của từng đối tượng cụ thể để có biện pháp giáo dục, giúp đỡ, tạo việc làm ổn định cho bộ phận này.
PHẠM NHƯ HÙNG (Hà Nội)