Có phải người phạm tội trên 80 tuổi sẽ không phải ngồi tù?

Luật pháp có quy định độ tuổi tối thiểu và tối đa với người phạm tội phải ngồi tù không?

NGUYỄN THƯƠNG(Tứ Kỳ)

Trả lời

Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tuổi chịu trách nhiệm hình sự như sau:

1. Người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi tội phạm, trừ những tội phạm mà Bộ luật này có quy định khác.

2. Người từ đủ 14 tuổi đến dưới 16 tuổi phải chịu trách nhiệm hình sự về tội phạm rất nghiêm trọng, tội phạm đặc biệt nghiêm trọng quy định tại một trong các điều 123, 134, 141, 142, 143, 144, 150, 151, 168, 169, 170, 171, 173, 178, 248, 249, 250, 251, 252, 265, 266, 286, 287, 289, 290, 299, 303 và 304 của Bộ luật này."

a) Trường hợp người dưới 14 tuổi phạm tội:

Theo quy định nêu trên, tuổi chịu trách nhiệm hình sự là từ 14 trở lên. Người dưới 14 tuổi không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi mà họ gây ra. Tuy nhiên, người dưới 14 tuổi phạm tội thì có thể áp dụng các biện pháp xử lý hành chính theo Điều 90, Điều 92 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012.

Theo đó, người từ đủ 12 tuổi đến dưới 14 tuổi thực hiện hành vi có dấu hiệu của một tội phạm rất nghiêm trọng do cố ý quy định tại Bộ luật Hình sự sẽ bị áp dụng biện pháp giáo dục tại xã, phường, thị trấn hoặc bị áp dụng biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng.

Đối với trường hợp người dưới 12 tuổi phạm tội hoặc người từ đủ 12 tuổi đến dưới 14 tuổi phạm tội nghiêm trọng/ít nghiêm trọng thì hiện nay không thể xử lý hình sự cũng như áp dụng các biện pháp xử lý hành chính mà chỉ có thể giáo dục, uốn nắn tại gia đình để trẻ em nhận ra những hành vi sai trái của mình.

Ngoài ra, theo quy định tại khoản 2 Điều 586 Bộ luật Dân sự 2015, trường hợp hành vi của người dưới 14 tuổi gây ra thiệt hại thì cha, mẹ phải bồi thường toàn bộ thiệt hại; nếu tài sản của cha, mẹ không đủ để bồi thường mà con có tài sản riêng thì lấy tài sản đó để bồi thường phần còn thiếu cho người bị thiệt hại theo pháp luật dân sự.

b) Trường hợp người trên 80 tuổi phạm tội

Theo quy định nêu trên, tuổi chịu trách nhiệm hình sự là từ 14 trở lên và không loại trừ đối với trường hợp của người trên 80 tuổi. Như vậy, khi người trên 80 phạm tội vẫn bị truy cứu trách nhiệm hình sự dù là tội phạm đặc biệt nghiêm trọng, rất nghiêm trọng, nghiêm trọng hay ít nghiêm trọng.

Đối với nhóm đối tượng này, cụ thể là đối với người từ đủ 70 tuổi trở lên khi phạm tội sẽ được coi là một tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự (định tại điểm o khoản 1 Điều 51 BLHS 2015) hoặc là một trong các điều kiện để được tha tù trước thời hạn (quy định tại Điều 66 BLHS 2015).

Ngoài ra, người từ đủ 75 tuổi trở lên cũng sẽ không bị áp dụng mức hình phạt cao nhất là tử hình (quy định tại điểm b khoản 3 Điều 40 BLHS 2015)