Gửi bình luận
Thứ Năm, 25/4/2024
"Núi Đôi" là bài thơ nổi tiếng, được đánh giá là một trong những bài thơ hay giai đoạn kháng chiến chống Pháp và cũng là bài thơ tiêu biểu nhất của nhà thơ Vũ Cao.
"Núi Đôi" là bài thơ nổi tiếng, được đánh giá là một trong những bài thơ hay giai đoạn kháng chiến chống Pháp và cũng là bài thơ tiêu biểu nhất của nhà thơ Vũ Cao. Vì thế đã có nhiều lần người ta gọi Vũ Cao là “ông Núi Đôi”.
Nhà thơ Vũ Cao từng nói về mối quan hệ giữa báo chí và thơ ca như sau: “Nhờ đi làm báo mà tôi mới có được những bài thơ. Có những lúc cái tâm hồn thơ trong con người báo chí của mình bừng lên thảng thốt, dào dạt. Thế là cái chất liệu tưởng như khô khan của báo bỗng hóa thành chất liệu thơ”. Quả đúng như vậy, bài thơ "Núi Đôi" đã được Vũ Cao “bắt gặp” trong một lần nhà thơ đi viết… báo.
Thuở ấy Vũ Cao đang là phóng viên mặt trận của báo Vệ Quốc quân (tiền thân báo Quân đội nhân dân). Một lần ông nhận nhiệm vụ đi lấy tư liệu viết báo về phong trào du kích chống Pháp của vùng trung du Vĩnh - Phú. Nhà thơ Vũ Cao đã sống và chiến đấu với nhân dân xã Phù Linh, huyện Sóc Sơn (Hà Nội) cả thời gian dài. Ông được nghe câu chuyện từ dân làng Phù Linh về tấm gương cô gái tuổi 20 đã hy sinh anh dũng ở núi Đôi để bảo vệ đoàn cán bộ.
Người con gái ấy là Trần Thị Bắc - một nữ du kích Việt Minh quê ở xóm Chùa, thôn Xuân Đoài, xã Phù Linh. Trần Thị Bắc hy sinh ngày 21.3.1954 khi lọt vào ổ phục kích của địch. Một đêm bên ngọn đèn dầu, Vũ Cao nung nấu ý tưởng bài báo về tấm gương chiến đấu và hy sinh oanh liệt của nữ du kích Trần Thị Bắc. Nhưng khi đặt bút viết báo, nguồn cảm xúc lại tuôn chảy thành bài thơ tự sự trữ tình: "Lối ta đi giữa hai sườn núi/ Đôi ngọn nên làng gọi núi Đôi/ Em vẫn đùa anh: sao khéo thế/ Núi chồng núi vợ đứng song đôi!".
Các địa danh và nhân vật trong bài thơ hoàn toàn có thật, không hư cấu. Bài thơ để lại trong lòng người đọc một hình ảnh đẹp thanh khiết về người con gái cách mạng như một cánh hoa thơm ngát bốn mùa.
Nhà thơ Vũ Cao tên thật là Vũ Hữu Chỉnh, quê ở xã Liên Minh, huyện Vụ Bản (Nam Định). Ông sinh ra trong một gia đình Nho học và hoạt động văn học khá sớm. Những năm đầu kháng chiến chống Pháp, ông làm báo Chiến sĩ ở Liên khu IV, rồi làm phóng viên Báo Vệ Quốc quân, Báo Quân đội nhân dân.
Từ sau năm 1975, ông là Giám đốc Nhà xuất bản Hà Nội, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp văn học - nghệ thuật Hà Nội, Chủ tịch Hội đồng thơ Hội Nhà văn Việt Nam và là hội viên sáng lập Hội Nhà văn Việt Nam. Ngoài hoạt động báo chí, Vũ Cao còn sáng tác thơ và văn xuôi. Ông mất năm 2007 tại Hà Nội.
TRẦN VĂN LỢI(st)