Để chuẩn bị cho quá trình thanh tra, kiểm tra (TTKT), người nộp thuế cần rà soát lại hiện trạng sổ sách chứng từ liên quan; bổ sung, chuẩn bị các thông tin cần thiết phục vụ quá trình TTKT.
Sau đây là một số nội dung khuyến nghị chung đối với doanh nghiệp (DN) trước khi TTKT thuế:
Trước hết cần rà soát toàn diện các rủi ro về thuế, cân nhắc bổ sung các tờ khai và thực hiện điều chỉnh (nếu cần thiết). Chủ động trao đổi với cơ quan thuế về nội dung, thời gian TTKT cũng như danh sách các tài liệu cần cung cấp. DN chuẩn bị các tài liệu cần cung cấp và đề nghị cơ quan thuế gia hạn thời gian chuẩn bị (nếu cần). DN chủ động thảo luận với các bộ phận liên quan, phân công các thành viên chịu trách nhiệm. Đối với các DN lớn, nên cân nhắc hỗ trợ từ các công ty tư vấn để rà soát toàn diện các rủi ro về thuế.
DN cần chủ động chuẩn bị một số tài liệu thông thường trong quá trình TTKT như sổ sách kế toán, sắp xếp chứng từ gốc hằng tháng, hóa đơn mua bán hàng hóa được xếp chung hoặc giấy báo ngân hàng, phiếu xuất nhập kho, đề nghị thanh toán, hợp đồng và biên bản thanh lý hợp đồng (nếu có). Cần chuẩn bị báo cáo tài chính hằng tháng, hằng quý hoặc hằng năm. In sổ sách kế toán hằng năm theo quy định…
Ngoài ra, DN cần sắp xếp và chuẩn bị báo cáo đã nộp cho cơ quan thuế gồm tờ khai quyết toán thuế thu nhập DN; doanh thu tính thuế; chi phí không được trừ khi xác định thu nhập chịu thuế thu nhập DN; tờ khai quyết toán thuế thu nhập cá nhân; thuế giá trị gia tăng hàng nhập khẩu… DN cần tập hợp đầy đủ và sắp xếp hợp đồng kinh tế theo từng trường hợp mua vào, bán ra; hợp đồng lao động và thang bảng lương cũng như các quyết định bổ nhiệm và điều chỉnh lương. Hồ sơ pháp lý của DN phải là bản gốc hoặc bản photo công chứng. Chuẩn bị các loại giấy tờ như: giấy chứng nhận đăng ký đầu tư/giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh; các văn bản quyết định miễn, giảm thuế; các văn bản liên quan khác (nếu có).
Ngoài yêu cầu bắt buộc từ cơ quan thuế, DN có một số quyền là: từ chối việc TTKT khi không có quyết định TTKT thuế; từ chối cung cấp thông tin, tài liệu không liên quan đến nội dung TTKT thuế; thông tin, tài liệu thuộc bí mật nhà nước, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. DN có thể đề nghị lùi lại thời gian tiến hành TTKT thuế khi nhận được quyết định TTKT với lý do chính đáng và thuyết phục nếu có trở ngại nào đó…
MINH HỒNG(tổng hợp)