Quây quần bên mâm cơm gia đình để thưởng thức vị thanh ngọt của bát canh mồng tơi cá trê, mọi người dường như quên đi cái nóng mùa hè.
Canh mồng tơi cá trê vừa là món ăn, vừa là vị thuốc bổ ngày hè
Với bà Phan Thị Chắt (70 tuổi) ở thị trấn Ninh Giang, món canh mồng tơi cá trê chất chứa những kỷ niệm của một thời gian khó. Bà Chắt kể: “Trước đây nhà tôi đông anh em lắm. Mỗi buổi làm đồng, thầy u tôi lại đánh đơm đánh đó kiếm thêm ít thức ăn tươi cho gia đình. Thời ấy, tôm cá còn nhiều và dễ bắt. Nhiều nhất vẫn là cá trê. Những ngày như vậy, 6 anh em chúng tôi lại được thưởng thức món canh mồng tơi nấu cá trê thơm nức. Chan nước canh ngập bát cơm, chúng tôi thi nhau húp, nói cười rôm rả”.
Bây giờ, đời sống đã khá lên, nhưng cá trê đồng lại khó kiếm hơn. Mỗi lần đi chợ mua được mẻ cá trê đồng, bà Chắt lại cặm cụi nấu món canh cá quê truyền thống của gia đình. Nồi canh có hương vị khá đặc biệt, rau mồng tơi xanh ngắt, điểm xuyết phía trên là những lát thịt cá trê đồng được thái vừa miếng, vàng rộm, thơm ngon...
Theo kinh nghiệm, món canh mồng tơi nấu cá trê được chế biến càng đơn giản càng ngon do giữ nguyên hương vị của đồng quê. Để làm món ăn này, trước tiên phải chọn được cá trê ngon. Những con cá trê thon nhỏ, béo ngậy, tươi nguyên sẽ tạo hương vị đặc biệt và màu sắc bắt mắt. Lý giải về việc lựa chọn rau mồng tơi để nấu canh, bà Chắt chia sẻ: “Mồng tơi là loại rau xanh dễ trồng, có vị thanh mát. Đặc biệt là loại rau này có khả năng khử tanh rất tốt. Có thể vì lẽ đó mà các cụ ngày xưa đã chọn mồng tơi để nấu canh cá, canh ngao”.
Trước tiên, cá trê được làm sạch, bỏ đầu và nội tạng. Sau đó, dùng lưỡi dao sắc nhỏ lọc theo hai bên mình cá tách từng thớ thịt. Để miếng cá thơm ngon và bớt độ tanh, chúng ta ướp cá với gừng tươi thái chỉ, một thìa nhỏ nước mắm, bột ngọt trong thời gian 15 phút. Rau mồng tơi mới cắt được ngắt thành từng đoạn nhỏ, rửa sạch, để cho ráo nước. Tùy theo nhu cầu của mỗi người để chuẩn bị lượng cá trê phù hợp.
Đặt nồi nấu lên bếp vặn lửa nhỏ chờ cho nóng. Sau đó, cho thêm chút dầu ăn vào. Nếu muốn thơm hơn thì có thể dùng mỡ lợn để xào thịt cá. Khi ấy, thịt cá sẽ có vị ngậy. Cho một thìa hành khô thái nhuyễn vào nồi, nhanh tay đảo đều đến khi hành có màu vàng và mùi thơm đặc trưng. Thịt cá trê thái lát cho vào đảo cùng đến khi thịt chín, thớ thịt săn lại, vàng rộm thì cho nước lọc vừa đủ để đun sôi. Lấy một phần gừng tươi đập dập cho vào để tăng thêm vị thơm. Khi nước canh đã sôi, việc còn lại thật đơn giản, chỉ cần cho rau mồng tơi vào trong thời gian khoảng 2 phút là đã hoàn thành món canh mồng tơi cá trê hấp dẫn.
Không chỉ là món ăn ngon, canh mồng tơi cá trê còn là vị thuốc bổ phù hợp với tiết trời mùa hè. Theo kinh nghiệm của các cụ truyền lại, món ăn này còn có tác dụng chống đầy bụng, thanh nhiệt, giải độc, chữa táo bón hay chữa nhức đầu do đi nắng. Ngay với bản thân bà Chắt, món canh này đã trở thành vị thuốc giúp bà vượt qua những cơn đau đầu thường gặp.
Trong tiết trời ngày hè nóng nực, bát canh mồng tơi cá trê tô điểm thêm cho bữa ăn của gia đình với những màu sắc hấp dẫn, hương vị thơm ngon của thịt cá, vị thanh mát của rau mồng tơi. Xới một bát cơm, chan chút nước canh, gắp một vài miếng cá rồi dùng đũa đưa từng miếng nhỏ vào miệng sẽ cảm nhận được những hương vị thân quen của vùng thôn quê, khiến ai cũng muốn thưởng thức mãi.
ĐỨC TÂM