Cần một cuộc điều tra toàn diện và độc lập

Thân nhân những hành khách xấu số đau đớn tột độ khi người thân của họ đã chết thảm

Trong phiên họp khẩn diễn ra tối 18-7 (giờ Việt Nam), Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã yêu cầu tiến hành một cuộc điều tra quốc tế toàn diện, độc lập và triệt để về vụ máy bay Boeing 777 của Hãng hàng không Malaysia Airlines mang số hiệu HM17 bị rơi ở miền Đông Ukraine, làm toàn bộ 298 hành khách và thành viên phi hành đoàn thiệt mạng.

Tiếp cận hiện trường để điều tra

Trong tuyên bố đưa ra tại cuộc họp, các thành viên của Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc bày tỏ sự cảm thông và chia buồn sâu sắc đối với gia đình các nhạn nhân, người dân và chính phủ các nước có công dân thiệt mạng trong vụ rơi máy bay MH17 ở miền Đông Ukraine (U-crai-na) hôm 17-7 vừa qua khi đang trên đường từ Amsterdam (Am-xtéc-đam, Hà Lan) về Kuala Lampur (Cua-la-lăm-pua) của Malaysia (Ma-lai-xi-a). Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc kêu gọi tất cả các bên liên quan phải lập tức cho các điều tra viên tiếp cận hiện trường để xác định nguyên nhân của vụ việc. Phó tổng Thư ký Liên hợp quốc phụ trách các vấn đề chính trị Jeffrey Feltman (Phơ-rây Phên-man) cho biết: “Vào thời điểm này, Liên hợp quốc chưa thể xác minh độc lập về thảm kịch đối với máy bay chở khách của Malaysia. Liên hợp quốc sẵn sàng hợp tác và đã liên lạc với Tổ chức Hàng không dân dụng quốc tế (ICAO) về vấn đề này. Cơ quan này đã đề nghị các quan chức Ukraine cho phép để tập hợp một đội điều tra quốc tế”.

Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc Vitaly Churkin (Vi-ta-li Chu-kin) cho rằng, Chính phủ Ukraine phải nhận trách nhiệm về vụ rơi máy bay MH17. Ông Churkin nêu rõ: “Chúng tôi đặt tất cả lời khiển trách về phía chính quyền ở Kiev (Ki-ép) và kêu gọi phía Ukraine có các biện pháp quyết đoán để ngăn chặn các vụ việc tương tự trong tương lai”. Đại sứ Nga tại Liên hợp quốc đặt câu hỏi về việc vì sao kiểm soát không lưu Ukraine lại để máy bay chở khách đi qua khu vực đang diễn ra chiến sự ác liệt. Ông Churkin cũng cho rằng, Chính phủ Ukraine đáng lẽ phải đóng cửa không phận từ lâu.

Tên lửa bắn hạ MH17 từ khu vực của phe ly khai

Tổng thống Mỹ Barack Obama (Ba-rắc Ô-ba-ma) sáng 19-7 (giờ Việt Nam) đã dẫn nguồn tin tình báo Mỹ cho rằng, chuyến bay MH17 đã bị bắn hạ bằng tên lửa đất đối không từ khu vực do phe ly khai ở miền Đông Ukraine kiểm soát. Tổng thống Mỹ tránh việc đưa ra kết luận đích xác rằng điều gì đã xảy ra với chuyến bay MH17, nhưng nói rằng một tên lửa tối tân đã bắn trúng chiếc máy bay dân dụng ở độ cao 30.000 feet (hơn 9.000 m), đồng thời ám chỉ rằng lực lượng đã bắn hạ máy bay được hậu thuẫn bởi một chính phủ. Cùng ngày, Đại sứ Mỹ tại Liên hợp quốc Samantha Power (Xa-ma-ta Pao-ơ) cho rằng, loại tên lửa được sử dụng để bắn hạ máy bay có thể là loại tên lửa đất đối không SA-11. Người phát ngôn Lầu Năm góc, Chuẩn Đô đốc John Kirby (Giôn Ki-bai) cũng nói rằng, tên lửa được phe ly khai sử dụng có thể nhận được sự hỗ trợ kỹ thuật từ Nga.

Tổng thống Mỹ Obama cũng xác nhận có một công dân Mỹ có mặt trên chuyến bay định mệnh, đồng thời cho biết các chuyên gia từ Cục điều tra Liên bang Mỹ FBI cùng Cơ quan An toàn giao thông Mỹ cũng đã lên đường tới hiện trường để hỗ trợ điều tra vụ việc. Ông Obama cảnh báo rằng sẽ không để lọt bằng chứng giả, với việc một cơ quan điều tra do Liên hợp quốc hậu thuẫn sẽ được thành lập và không cho phép bất kỳ ai, kể cả Nga xâm nhập hiện trường vụ rơi máy bay.
Trong một diễn biến liên quan, một đoạn băng video mới được tung lên mạng ghi lại cảnh các tên lửa đất đối không BUK đang được chở từ biên giới Nga tới Ukraine chỉ vài giờ trước khi chiếc máy bay dân dụng nổ tung giữa bầu trời, dẫn tới đồn đoán rằng đó có thể là vũ khí được sử dụng để bắn hạ chuyến bay MH17 của hãng hàng không Malaysia Airlines. Tờ Daily Express của Anh cho biết, đoạn băng được một người dân giấu tên cung cấp. Tuy nhiên chưa có cơ quan nào kiểm chứng đoạn băng trên. Hiện cả quân đội Ukraine lẫn lực lượng ly khai đều đang đổ lỗi cho nhau trong thảm kịch này. Hệ thống tên lửa BUK là một loạt các tên lửa tầm trung, được phát triển đầu tiên dưới thời Liên Xô vào năm 1979. Tên lửa BUK có thể đạt tới độ cao gần 25.000 m. Hiện cả Nga và Ukraine đều có trong tay tên lửa BUK, tuy nhiên có tin nói lực lượng ly khai ở Ukraine cũng sở hữu vũ khí tối tân này.

Ba mẹ con người Việt tử nạn

Trong số 298 người thiệt mạng trong chuyến bay MH17 có 3 người Việt Nam mang quốc tịch Hà Lan, gồm chị Nguyễn Ngọc Minh (sinh ngày 15-9-1977, quê gốc Hà Nội) cùng 2 con, một trai, một gái. Con gái tên Đặng Minh Châu (sinh ngày 23-5-1997) và con trai tên Đặng Quốc Huy (sinh ngày 1-3-2001). Thông tin từ người nhà các nạn nhân tại Hà Nội cho biết, 3 mẹ con chị Minh theo kế hoạch sẽ quá cảnh tại Kuala Lumpur trước khi về Việt Nam nghỉ hè.

Cục Lãnh sự Bộ Ngoại giao Việt Nam tại Malaysia cũng xác nhận thông tin về 3 người Việt (đồng thời có quốc tịch Hà Lan) tử nạn trên chuyến bay MH17. Hiện Cục Lãnh sự Đại sứ quán Việt Nam tại các nước Malaysia, Ucraina và Hà Lan đang tiếp tục tích cực làm việc với các cơ quan chức năng sở tại giúp đỡ thân nhân những người bị thiệt mạng giải quyết hậu sự cho các nạn nhân.

Trước đó, Đại sứ Malaysia tại Liên hợp quốc thông báo quốc tịch của 298 nạn nhân trên chuyến bay MH17 gồm 192 người Hà Lan (trong số đó có 3 người gốc Việt Nam, 1 người mang cả 2 quốc tịch Hà Lan và Mỹ), 44 người Malaysia (trong đó 2 trẻ nhỏ và 15 phi hành đoàn), 27 người Australia (Ô-xtrây-li-a), 12 người Indonesia (In-đô-nê-xi-a, gồm 1 trẻ nhỏ), 10 người Anh (gồm 1 người mang 2 quốc tịch Anh và Nam Phi), 4 người Đức, 4 người Bỉ, 3 người Philippine (Phi-líp-pin), 1 người Canada (Ca-na-đa) và 1 người New Zealand (Niu Di-lân). Chủ tịch hãng Hàng không Malaysia Airlines cho biết, mỗi gia đình nạn nhân sẽ được bồi thường 50.000 euro, những trường hợp khẩn cấp được nhận thêm 5.000 euro.

Hãng tin AP dẫn lời quan chức ngoại giao Ukraine Andriy Sybiga (An-đrây Xi-bi-ga) cho biết, cơ quan cứu hộ nước này đã thu gom được 181 thi thể trong vụ rơi máy bay MH17. Những thi thể này sẽ được chuyển tới TP Kharkov (Khắc-cốp) do chính phủ kiểm soát nằm cách hiện trường khoảng 270 km về phía bắc để tiến hành nhận diện các nạn nhân.

Yêu cầu phe ly khai Ukraine trả lại hộp đen Cả 2 chiếc hộp đen của chiếc Boeing 777 bị rơi ở miền Đông Ukraine hôm 17-7 đã được tìm thấy. Kết quả phân tích hộp đen sẽ làm sáng tỏ nguyên nhân của vụ máy bay rơi. Tuy nhiên, chiếc hộp đen đầu tiên đã rơi vào các tay súng ly khai và phe này cho biết đã chuyển sang Nga phân tích. Phương Tây ngay lập tức đã phản ứng dữ dội với thông tin này. Tổng thống Mỹ Obama nhấn mạnh, cần phải giữ an toàn các bằng chứng tại hiện trường cho đến khi các chuyên gia quốc tế tới điều tra. Ngoại trưởng Australia yêu cầu phe ly khai phải lập tức trả lại hộp đen cho cứu hộ Ukraine. Nga cho biết sẽ không nhận hộp đen vì đây là hành vi vi phạm các quy định quốc tế.

TTXVN