Công ty Trường Khánh không tuân thủ các chỉ đạo của UBND huyện Kinh Môn nên mới xảy ra tình hình phức tạp.
Liên tiếp từ ngày 21 và các đêm 24, 25, 26-6, một nhóm người lạ mặt mặc áo bơm hơi, đội mũ bảo hiểm, đeo khẩu trang mang vũ khí đến thôn Châu Xá, xã Duy Tân (Kinh Môn) đe dọa, đập phá phương tiện, tài sản, đánh người dân bị thương.
Côn đồ ngang nhiên đánh dân
Lò nung pro niken đã dừng hoạt động
Có mặt tại thôn Châu Xá, xã Duy Tân (Kinh Môn) chiều 27 - 6, chúng tôi cảm nhận rõ bầu không khí ngột ngạt. Sự căng thẳng, lo lắng hiện rõ trên gương mặt từng người dân. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết Công ty TNHH một thành viên Thương mại Trường Khánh (sau đây gọi là Công ty Trường Khánh) được cấp phép sản xuất vôi và trồng cây lâu năm, nhưng cách đây 2 tháng, công ty này lại đưa lò sản xuất pro niken vào hoạt động trái phép.
Phát hiện vi phạm trên, người dân đã làm đơn kiến nghị đến các cấp chính quyền yêu cầu công ty dừng hoạt động. Do tình hình không thay đổi, từ ngày 13-6, người dân dựng lều ngăn cản không cho xe ra vào nhà máy.
Mấy ngày gần đây, xuất hiện một nhóm người lạ mặt có trang bị áo bơm hơi, đội mũ bảo hiểm kín, đeo khẩu trang, mang vũ khí, súng bắn đạn hoa cải nhiều lần đến đe dọa, đập phá, hành hung người dân trong thôn.
Hiện trường nơi nhóm người lạ mặt đến đánh dân, bỏ lại chiếc máy xúc
Có mặt tại hiện trường xảy ra vụ xô xát lúc 16 giờ ngày 27-6, chúng tôi thấy ngổn ngang như một bãi chiến trường. Cạnh lều bạt do người dân dựng lên là chiếc máy xúc của nhóm người lạ mặt bỏ lại sau khi bị người dân đánh đuổi trong đêm 26 rạng ngày 27-6. Các ngả đường vào Công ty Trường Khánh người dân xếp kín đá. Tại các chốt trong làng Châu Xá người dân cũng xếp đầy đá. Một thanh niên trong làng cho biết: Làm vậy để không cho bọn côn đồ vào “giải cứu” chiếc xe máy xúc và đánh dân.
Doanh nghiệp nhận saiChiều 28 - 6, chúng tôi làm việc với ông Trần Văn Khoa, Giám đốc Công ty Trường Khánh. Ông Khoa đã thừa nhận việc xây lò sản xuất pro niken khi chưa được cấp phép là sai (liên doanh với Công ty TNHH Cơ khí luyện kim Hiệp Sơn). Ngày 10 - 6, công ty nhận được thông báo của UBND huyện Kinh Môn dừng hoạt động sản xuất pro niken và đã tuân thủ(?) Thế nhưng từ ngày 13-6, một số người dân vẫn dựng lều bạt, phá cống, cuốc đường ngăn xe của công ty. Tại cuộc họp với người dân ngày 19-6, công ty đã thẳng thắn nhận sai. Ngày 21-6, UBND xã yêu cầu công ty tháo dỡ lò nung xây dựng trái phép. Thế nhưng khi công ty đưa máy cẩu về tháo dỡ, bà con chặn đường không cho vào. Ngày 25-6, công ty phải đưa máy cẩu theo đường phụ vào tháo dỡ một số hạng mục dưới sự giám sát của xã Duy Tân (tổ trưởng là ông Trần Đức Chính, Phó Chủ tịch UBND xã). Biên bản về việc tháo dỡ ông Khoa cung cấp cho chúng tôi viết: “Đến 16 giờ 30 phút ngày 25-6-2013, Công ty Trường Khánh đã thực hiện việc tháo dỡ các phần sau: toàn bộ ống khói, phần ống nối từ lò nung ra buồng lọc bụi số 1, đoạn ống nối từ buồng lọc bụi số 1 sang buồng lọc bụi số 2. Không còn tác dụng hoạt động liên hoàn từ lò nung với các buồng lọc và ống khói. Những thiết bị còn lại công ty có kế hoạch tiếp tục tháo dỡ vào những ngày tiếp theo..."
Để kiểm chứng việc tháo dỡ ghi trong văn bản, chúng tôi đã cùng ông Khoa xuống nơi sản xuất. Tại hiện trường, chúng tôi thấy khu vực lò nung pro niken đã dừng. Dưới sân là ống khói lò nung được tháo rời. Ông Khoa cho biết, giờ công ty có muốn tháo dỡ người dân cũng không cho xe cẩu vào. Việc phong tỏa công ty khiến hàng chục tấn vôi ra lò không thể xuất đi bị hỏng. Nhiều hợp đồng của công ty với khách hàng bị chậm, hơn 50 lao động cũng phải nghỉ việc. Trung bình mỗi ngày công ty thiệt hại khoảng 100 triệu đồng.
Khi được hỏi về việc người dân tố cáo công ty cho người đe dọa, thuê “xã hội đen” dùng gậy tấn công những người dân canh ở lều, ông Khoa khẳng định "không hề biết và liên quan đến việc này"(?)
Cần xử lý nghiêm các sai phạmÔng Nguyễn Văn An, Phó Chủ tịch UBND xã Duy Tân cho biết: Ngay khi phát hiện việc Công ty Trường Khánh xây dựng lò nung pro niken trái phép, chính quyền địa phương đã báo cáo lên trên và nhiều lần có văn bản yêu cầu công ty dừng việc xây dựng và sản xuất song công ty làm ngơ. Việc này đã gây bức xúc trong nhân dân thôn Châu Xá và dẫn đến sự việc trên. Ngày 21-6, xã đã ra các văn bản yêu cầu công ty phải tháo dỡ lò nung pro niken xây trái phép. Công ty đã tuân thủ và tiến hành tháo dỡ một phần. Tuy nhiên, đến nay người dân lại không đồng ý cho công ty đưa các phương tiện vào tháo dỡ. Ông An cũng khẳng định sự việc côn đồ đánh, đe dọa người dân là có thật.
Tìm hiểu tại Văn phòng UBND huyện Kinh Môn chúng tôi được biết, UBND huyện đã hai lần ra thông báo yêu cầu Công ty Trường Khánh dừng việc xây dựng và sản xuất pro niken khi chưa được cấp phép. Thông báo thứ nhất ngày 20-5-2013. Thông báo thứ hai ra ngày 10-6-2013 nêu rõ: “Theo báo cáo của UBND xã Duy Tân và các cơ quan chức năng của UBND huyện Kinh Môn, đến nay, Công ty Trường Khánh không chấp hành ý kiến chỉ đạo của UBND huyện tại thông báo ngày 20-5-2013, vẫn tiếp tục tổ chức sản xuất pro niken gây bức xúc trong nhân dân, ảnh hưởng đến tình hình an ninh, trật tự... Công ty Trường Khánh dừng ngay mọi hoạt động sản xuất, kinh doanh pro niken tại xã Duy Tân kể từ 0 giờ 11-6-2013...”. Ông Nguyễn Trọng Quản, Phó Chủ tịch UBND huyện Kinh Môn cho biết: Chiều 28-6, huyện đã thành lập tổ công tác giải quyết vụ việc. Quan điểm của huyện là tuyên truyền để bà con hiểu và tránh những hành động quá khích. Việc người dân tố cáo bị côn đồ hành hung, đe dọa, huyện đã chỉ đạo công an điều tra, làm rõ.
Như vậy có thể thấy rõ Công ty Trường Khánh không tuân thủ các chỉ đạo của UBND huyện Kinh Môn trước đó nên mới xảy ra tình hình phức tạp. Đây là bài học đắt giá cho các doanh nghiệp sai phạm trong hoạt động sản xuất, kinh doanh. Về phía người dân, dù kiến nghị là chính đáng song việc làm, hành động cần tuân thủ pháp luật. Những vi phạm gây mất trật tự an ninh, đánh người cần được làm rõ và trừng trị trước pháp luật.
NHÓM PHÓNG VIÊN CHÍNH TRỊ XÃ HỘI