Mọi tranh cãi căng thẳng trong tiến trình thành lập Chính phủmới tại Anh đã kết thúc vào ngày 12-5 khi lãnh đạo đảng Bảo thủ David Cameron, đã chính thứctrở thành Thủ tướng trẻ tuổi nhất của xứ sở Sương mù trong gần 2 thế kỷqua.
Tân Thủ tướng Anh David Cameron |
Như vậy, đảng Bảo thủ sau 13 năm ở vịtrí đối lập đã trở lại nắm quyền lãnh đạo nước Anh và đây là lần đầutiên trong 70 năm qua, nước Anh lại có một chính phủ liên minh điềuhành đất nước. Đây cũng là lần đầu tiên, đảng Dân chủ Tự do nắm trongtay vai trò cán cân quyền lực trên chính trường - một nhân tố làm chấmdứt mô hình lưỡng đảng kéo dài tại Anh.
Việc 2 đảng đối lập đạt được thỏa thuận thành lập Chính phủ liên minhBảo thủ - Dân chủ Tự do thực sự là "cú đánh" bất ngờ với Công đảng.Điều này khiến quyết định từ chức của vị Chủ tịch Công đảng G.Brownnhằm mở đường cho Công đảng đàm phán với đảng Dân chủ Tự do tạocơ may cuối cùng để Công đảng tiếp tục cầm quyền, trở thành một "hysinh" vô ích.
Vừa trở thành cựu Thủ tướng xứ sở Sương mù, hẳn ông G.Brown không muốnthời gian tại vị ngắn ngủi chỉ chưa đầy 3 năm. Tuy nhiên, con đường saukhi bước chân vào tòa nhà số 10 phố Downing (6-2007) của ông G.Brownkhông trải hoa hồng mà đầy rẫy chông gai: những vụ tấn công khủng bố,dịch lở mồm long móng và bão lụt... xảy ra trên khắp đất nước. Trầmtrọng nhất là "cơn bão tài chính" từ Mỹ lan ra toàn thế giới đã khiếnnền kinh tế Anh chao đảo. Thế nên, dù được đánh giá là một nhà kinh tếgiỏi, từng giữ chức Bộ trưởng Tài chính, nhưng vị Thủ tướng ở độ tuổilục tuần này cũng không giúp nước Anh thoát khỏi cơn khủng hoảng. Nhữngchỉ trích ngày một tăng khiến uy tín chính trị của G.Brown và đảng cầmquyền ngày càng sụt giảm. Hậu quả là, Công đảng phải nếm trải nhữngthất bại khi lần lượt để thua tại các cuộc bầu cử Thị trưởng London vànhững cuộc bầu cử địa phương tại Wales, Crewe Glasgow. Thất bại tạicuộc bầu cử Quốc hội lần này như "cơn thịnh nộ" cuối cùng của cử tridành cho Công đảng. "Giấc mơ" số 10 phố Downing của ông Gordon Brown đãkhép lại trong tiếc nuối.
Song, dù Công đảng có đạt được thỏa thuận với đảng Dân chủ Tự do thìliên minh này cũng không đủ đa số trong Quốc hội vì số ghế của 2 đảngcộng lại cũng chỉ có 315. Để đạt được mốc quá bán là 326, Công đảng vàđảng Dân chủ Tự do cần phải liên kết thêm với những đảng nhỏ khác.Nhưng sự kết hợp nhiều đảng luôn tiềm ẩn nguy cơ bất ổn. Đây là nguyênnhân "chết người" khiến Công đảng bị đẩy khỏi cuộc chơi quyền lực suốt thời gian qua giữa 3 đảng: Bảo thủ, Dân chủ Tự do, Công đảng.
Trong khi đó, thỏa thuận chia sẻ quyền lực Bảo thủ - Dân chủ Tự do đãmang lại số ghế vượt khá xa mốc quá bán cần có trong Quốc hội. Với mụctiêu thành lập "liên minh đúng đắn và toàn diện" với đảng Dân chủ Tự dođể xây dựng một "chính phủ vững mạnh và ổn định", tân Thủ tướngD.Cameron đã ngay lập tức bổ nhiệm thủ lĩnh đảng Dân chủ Tự do NickClegg làm Phó Thủ tướng và dự kiến đảng này sẽ có 5 ghế trong Chính phủliên minh mới. Ngoài mục đích chung "vì lợi ích của đất nước", độngthái trên của ông D.Cameron được coi là bước đi đầu tiên nhằm xoa dịunhững căng thẳng vốn có với đảng Dân chủ Tự do.
Thế nhưng, vẫn có không ít nghi ngờ về "tuổi thọ" của chính phủ liênminh. Để hoàn thành được nhiệm vụ của người "thuyền trưởng" chèo láinước Anh khỏi cơn suy thoái, cả hai đảng Bảo thủ và Dân chủ Tự do đềuphải nỗ lực duy trì một chính phủ ổn định, đồng tâm hợp lực. Điều nàychưa bao giờ dễ dàng với bất kỳ một chính phủ liên minh nào.
Bên cạnh đó, tân Thủ tướng D.Cameron và Chính phủ liên minh mới đangphải đứng trước những thách thức lớn và "tuần trăng mật" ngọt ngào nếucó cũng sẽ rất khó khăn. Trước mắt, tân Chính phủ Anh sẽ phải nhanhchóng phục hồi nền kinh tế đang "lâm trọng bệnh"do cuộc khủng hoảngkinh tế - tài chính toàn cầu; đồng thời thu hẹp mức thâm hụt ngân sáchhiện đang ở mức báo động tới 12% GDP - cao nhất kể từ Chiến tranh thếgiới thứ II và cũng chiếm "ngôi đầu" trong Liên minh châu Âu (EU).
Bước ngoặt chính trường Anh đã đưa hai nhà lãnh đạo trẻ, được đánh giálà năng động nhưng ít kinh nghiệm - D.Cameron và N.Clegg đứng trướcnhững khó khăn mà nước Anh đang phải đối mặt, nhất là trên lĩnh vựckinh tế. Vượt qua được những thách thức trên không dễ dàng với tânChính phủ liên minh ở London. Do đó, làn gió mới sẽ chỉ thật sự đến vớinước Anh khi những bất đồng trong liên minh cầm quyền được khỏa lấp vànhững quyết sách mới, táo bạo và hiệu quả được thực thi.
(Theo HNM)