Những vạt cỏ xanh mướt chỉ sau một đêm đã vàng úa, nẫu nhũn do thuốc diệt cỏ. Nhưng nhiều người trong giây phút túng quẫn đã tìm cách tự tử bằng loại thuốc kịch độc này.
Trung bình mỗi năm Khoa Hồi sức tích cực và chống độc Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp nhận
khoảng 30-40 bệnh nhân ngộ độc thuốc diệt cỏ Paraquat (ảnh minh họa)
Trời lạnh. Ngõ vào ngôi nhà chị Nguyễn Thị D. ở khu 1, phường Nhị Châu (TP Hải Dương) hun hút gió. Dừng lại ven đường, nơi có vài người hàng xóm đang trò chuyện, chúng tôi lại được nghe những lời xót xa, tiếc thương về cái chết của anh Trần Văn T.- chồng chị D. Nằm mãi ở cuối ngõ, cạnh khu vực nghĩa địa, căn nhà cấp 4 của gia đình chị D. vốn đã lạnh lẽo nhưng hơn 1 tháng nay lại càng ảm đạm và cô quạnh hơn. Trong ngôi nhà ấy, bàn thờ anh T. được đặt chính giữa phòng khách. Không khí u ám, mùi hương phảng phất khiến chúng tôi không khỏi ngậm ngùi.
Trong khi chị D. lo cơm nước cúng tuần cho chồng thì ông Nh., bố anh T. khuôn mặt thất thần ngồi trên chiếc ghế đặt ngoài cửa. Mấy năm làm ăn ở xa không về nhà, lần trở về này ông như đứt từng khúc ruột. Hơn 1 tháng nay kể từ ngày anh T. mất, ông Nh. gần như không ngủ được. Không muốn tin vào cái chết của con trai, ông Nh. rót chén rượu trắng uống ực như để nuốt nỗi đau. Uống liền mấy chén, ông đưa tay lau nước mắt. Vài phút sau khi đã bình tĩnh lại, ông ngậm ngùi kể: “Nó (anh T., con trai ông) bỏ tôi mà đi không một lời trăng trối. Từ trước tới giờ, vợ chồng nó sống rất hạnh phúc. Trước đây, mỗi khi đi ăn cỗ ở đâu, lúc nào nó cũng lo lấy phần về cho vợ con. Vợ chồng nó chưa hề nặng lời với nhau. Kinh tế gia đình không khá giả nhưng vợ chồng bảo nhau làm ăn đủ để trang trải cuộc sống, không phải vay nợ ai. Lúc nghe tin con uống thuốc diệt cỏ tự tử, tôi không tin vào tai mình”.
"Những vạt đất ấy cả tháng sau cỏ mới mọc lại được thì nội tạng con người chắc chắn cũng nát ra." Chị Nguyễn Thị H. ở xã Nam Chính (Nam Sách)
|
|
Thắp nén hương cho chồng xong, chị D. òa khóc nức nở. Nhớ lại buổi chiều định mệnh ấy, chị D. kể: “Hôm xảy ra sự việc, tôi đi làm. Lúc nghe tin dữ, chạy vội về nhà thì chồng tôi đã được hàng xóm đưa đi viện. Nghe mọi người kể lại, anh ấy cài cửa trong nhà rồi uống thuốc diệt cỏ. Nghe thấy tiếng kêu khóc, mọi người chạy sang phá cửa để vào đưa anh ấy đi viện”. Sau khi được sơ cứu, rửa ruột tại Bệnh viện Quân y 7, anh T. được chuyển lên Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội). Tuy nhiên, đến ngày hôm sau thì bệnh viện trả anh về nhà. Chị D. nói trong nước mắt: "Cả nhà đều thấy anh ấy đang chết dần mà không cứu được. Thuốc diệt cỏ làm anh ấy bị bỏng nặng ở phần miệng. Ngày đầu tiên anh ấy nôn khan nhiều và liên tục đòi uống nước. Những ngày sau, tuy đau đớn nhưng anh hoàn toàn tỉnh táo, chỉ không nói được. Sau 5 ngày vật vã, đau đớn thì anh T. mất". Đến nay, chị D. vẫn đau đớn không biết vì sao chồng mình lại tìm đến cái chết. Vợ chồng chị không xảy ra xô xát. Hai con trai của chị đều ngoan ngoãn. Sự ra đi của anh T. để lại sự choáng váng, ngỡ ngàng trong đau đớn của người thân.
Cũng có người thân tự tử bằng thuốc diệt cỏ cách đây hơn 1 năm, đến giờ chị Nguyễn Thị H. ở xã Nam Chính (Nam Sách) vẫn không nguôi xót xa, đau đớn. Chị bảo: "Sợ lắm, vì thuốc diệt cỏ tàn phá dữ dội bên trong cơ thể. Sau khi uống 2 lọ thuốc diệt cỏ, người nhà tôi vẫn tỉnh táo, chỉ kêu đau, rát cổ. Nhìn bên ngoài cơ thể không có biểu hiện gì. Nhưng khi đến bệnh viện thì không có cách gì cứu được nữa". Đau đớn hơn là lúc này nạn nhân lại khát khao sống, chỉ xin mọi người giúp đỡ, cứu chữa. Nhưng tất cả đều bó tay nhìn người thân đau đớn, không ăn uống được. Chị H. bảo: "Cứ nhìn những vạt cỏ bị phun thuốc là biết thuốc diệt cỏ độc thế nào. Cây cỏ xanh non vậy mà nẫu ra, xác rữa đến không còn hình cây. Những vạt đất ấy cả tháng sau cỏ mới mọc lại được thì nội tạng con người chắc chắn cũng nát ra". Cứ vật vã đau đớn như vậy khoảng 1 tuần sau người uống thuốc diệt cỏ mới ra đi để lại nỗi ám ảnh cho những người thân.
Lọ thuốc diệt cỏ cực độc Paraquat được mua dễ dàng với giá 10.000 đồng. Chỉ cần uống
1/9 lượng thuốc trong lọ này là đã nguy hiểm đến tính mạng
Bác sĩ Nguyễn Khải Hoàn, Trưởng khoa Hồi sức tích cực và chống độc (Bệnh viện Đa khoa tỉnh) cho biết: Các loại thuốc trừ sâu thông thường có hoạt chất phốt-pho hữu cơ thì y học đã có thuốc giải độc và điều trị đặc hiệu nên khả năng cứu sống cao. Riêng Paraquat là hoạt chất trừ cỏ cháy nhanh, cực độc. Nếu người uống vào mà không được cấp cứu kịp thời, thuốc sẽ ngấm và hoại tử dần nội tạng, dẫn đến tử vong. Hiện nay, y học chưa có thuốc điều trị đặc hiệu mà chỉ điều trị để giảm triệu chứng. Vì vậy, tỷ lệ tử vong khi uống loại thuốc này rất lớn. Tùy thuộc vào lượng thuốc đưa vào cơ thể nhưng sau khi uống, chất độc sẽ ngấm ngay vào máu, gây tổn thương các cơ quan nội tạng như gan, thận. Đặc biệt, bệnh nhân sẽ bị xơ phổi tiến triển gây suy hô hấp mà không có cách gì cứu chữa. Những người uống một lượng ít, được phát hiện và đưa đến bệnh viện sớm thì triệu chứng bệnh sẽ tiến triển chậm. Những trường hợp này bệnh nhân thường tỉnh táo nhưng khoảng vài ngày sau đó sẽ bị suy hô hấp. Đối với những bệnh nhân nặng hơn, chỉ sau vài tiếng cơ thể sẽ bị suy hô hấp và tử vong. Thông thường, bệnh nhân chỉ uống khoảng 10ml thuốc diệt cỏ Paraquat là đã nguy hiểm đến tính mạng.
Nạn nhân ngộ độc hoặc uống thuốc diệt cỏ Paraquat tự tử ngày càng nhiều. Khoảng 2 năm trở lại đây, Khoa Hồi sức tích cực và chống độc của Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp nhận nhiều bệnh nhân ngộ độc do uống thuốc diệt cỏ có thành phần Paraquat. Mỗi năm, có khoảng 30 - 40 ca nhập viện do uống thuốc diệt cỏ Paraquat. Phần lớn bệnh nhân nhập viện trong tình trạng ngộ độc nặng, thường bị bỏng miệng, có biểu hiện nôn nhiều và vật vã. Tuy nhiên, có một số trường hợp uống thuốc này nhưng hoàn toàn tỉnh táo, ít có biểu hiện lâm sàng. Phần lớn những ca tự tử do uống loại thuốc này đều tử vong. Sau khi được đưa tới bệnh viện, tùy từng mức độ nhiễm độc mà bác sĩ sẽ có phương pháp điều trị riêng. Các bệnh nhân sẽ được rửa dạ dày, lọc máu sớm, dùng thuốc điều trị chống viêm, lọc máu hấp thụ hay chạy thận nhân tạo… Thực hiện những kỹ thuật này không hề dễ dàng, chi phí điều trị cao nhưng khả năng cứu sống lại rất mong manh.
Tình trạng nhiều người tự tử bằng thuốc trừ cỏ có một phần nguyên nhân do việc quản lý lỏng lẻo hóa chất trừ sâu. Trong hơn 4.000 loại thuốc bảo vệ thực vật đang được sử dụng tại Việt Nam thì loại thuốc diệt cỏ cực độc, không có thuốc giải này hiện đang được mua bán công khai và dễ như mua kẹo.
Vào một buổi tối, chúng tôi dễ dàng mua được loại thuốc trừ cỏ cực độc tại một cửa hàng thuốc bảo vệ thực vật trên đường Bạch Đằng (TP Hải Dương). Chỉ với 10.000 đồng chúng tôi đã có lọ thuốc diệt cỏ 90ml có thành phần Paraquat. Người bán chỉ cho biết mua bao nhiêu cũng có mà không hề hướng dẫn cách sử dụng hoặc khuyến cáo gì. Chúng tôi còn đến nhiều cửa hàng, đại lý bán thuốc bảo vệ thực vật khác trong tỉnh và đều dễ dàng mua được thuốc diệt cỏ có thành phần Paraquat với số lượng tùy ý.
Ông Phạm Nguyễn Hạnh, Chi cục trưởng Chi cục Bảo vệ thực vật tỉnh cho biết: Thuốc bảo vệ thực vật là mặt hàng kinh doanh có điều kiện. Việc người mua sử dụng thuốc để làm gì rất khó quản lý và kiểm soát vì không ai khi đi mua lại nói rằng mình dùng thuốc để tìm đến cái chết. Ông Hạnh cho biết, loại thuốc này bị cấm sử dụng ở một số nước nhưng tại Việt Nam thì vẫn được sử dụng như các loại thuốc bảo vệ thực vật khác mà không có khuyến cáo, hướng dẫn riêng nào. “Tới đây, chúng tôi sẽ kiến nghị nên loại bỏ loại thuốc này ra khỏi danh mục thuốc bảo vệ thực vật”, ông Hạnh khẳng định.
NGUYỄN LAN
