Từ nguồn vốn Chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn, hàng chục vạn gia đình đã xây được công trình nước hợp vệ sinh...
Chị Vũ Thị Lan ở thôn Lai Khê, xã Cộng Hòa (Kim Thành) được sử dụng nước sạch từ năm 2005
nhờ vốn vay của Ngân hàng Chính sách xã hội
Chương trình nước sạch và vệ sinh môi trường (NSVSMT) nông thôn được triển khai trên địa bàn tỉnh từ năm 2004 với đầu mối là Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã đem lại hiệu quả thiết thực. Hàng chục vạn gia đình nhờ nguồn vốn vay của chương trình đã xây được công trình nước hợp vệ sinh, góp phần cải thiện và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Xã Cộng Hòa (Kim Thành) đã đạt 13 trong tổng số 19 tiêu chí xây dựng nông thôn mới (NTM), trong đó tiêu chí NSVSMT hoàn thành ngay từ khi xã bắt đầu xây dựng NTM giai đoạn 1. Ông Đào Quang Thảnh, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết, năm 2005, nhà máy nước sạch đầu tiên được xây dựng bằng nguồn vốn của Chương trình mục tiêu quốc gia NSVSMT nông thôn. Nhà máy đặt tại xã Cổ Dũng làm nhiệm vụ cấp nước sinh hoạt cho nhân dân xã Cổ Dũng và Cộng Hòa. Thời điểm đó, người dân vẫn quen dùng nước mưa, nước ao hồ hoặc giếng khoan. Vì vậy, các đoàn thể trong xã đã tích cực vận động, tuyên truyền về ý nghĩa, tầm quan trọng của việc sử dụng nước sạch đối với sức khỏe của mọi người. Hội Phụ nữ đến từng nhà vận động hội viên vay vốn ưu đãi của NHCSXH để xây dựng công trình nước sạch. Khi đó, mỗi hội viên chỉ được vay 3 triệu đồng/công trình với lãi suất ưu đãi. Phong trào xây công trình nước sạch ngày càng lan rộng. Đến nay, 100% số hộ trong xã đã sử dụng nước hợp vệ sinh, trong đó trên 90% được sử dụng nước sạch.
Gia đình chị Vũ Thị Lan ở thôn Lai Khê, xã Cộng Hòa đã dùng nước sạch thay cho nước mưa và nước giếng khoan. Chị Lan cho biết, ngay sau khi nhà máy nước sạch được xây dựng, gia đình chị đã vay 3 triệu đồng của NHCSXH huyện để lắp đặt đường ống, xây bể chứa nước sạch. Cùng với nguồn vốn sẵn có, gia đình chị đã xây dựng hoàn chỉnh công trình khép kín gồm: nhà tắm, nhà vệ sinh, bể chứa nước sạch... Từ khi có nước sạch, sức khỏe của các thành viên gia đình chị được bảo đảm, không còn ai bị đau mắt hoặc viêm ngứa. Quần áo, xô chậu cũng không bị úa vàng như trước.
Mặc dù chưa có nước máy nhưng nhiều hộ dân ở xã Nam Chính (Nam Sách) cũng đã xây dựng được công trình nước hợp vệ sinh từ nguồn vốn của NHCSXH. Ông Ngô Bá Bắc, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết, đến nay nhân dân trong xã vẫn sử dụng nước mưa, nước giếng khoan phục vụ sinh hoạt hằng ngày. Vừa qua, NHCSXH huyện đã đầu tư 1,4 tỷ đồng cho gần 200 hộ vay với mức bình quân 7 triệu đồng/hộ để xây dựng 3 công trình vệ sinh gồm: nhà tắm, nhà vệ sinh, bể lọc, bể chứa, giếng khoan. Đến nay, 100% số hộ ở xã có công trình nước hợp vệ sinh, 70% hộ xây dựng hố xí tự hoại. Theo ông Bắc, số tiền 7 triệu đồng không thể đủ để các hộ xây dựng 3 công trình vệ sinh, nhưng nhờ số vốn này, các hộ cũng đỡ khó khăn hơn. Hiện tại, nguồn nước người dân Nam Chính đang sử dụng vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu do môi trường ngày càng ô nhiễm, vì vậy khi nhà máy nước sạch ở xã Hiệp Cát đưa vào sử dụng, xã sẽ vận động nhân dân chuyển sang sử dụng nguồn nước sạch của nhà máy để bảo đảm sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.
Chương trình cho vay NSVSMT triển khai từ năm 2004. Đến nay, toàn tỉnh còn trên 38 nghìn hộ đang vay vốn chương trình với dư nợ khoảng 281 tỷ đồng. Tổng dư nợ của chương trình đạt khoảng 386 tỷ đồng với 115.469 công trình đã triển khai, trong đó có 62.897 công trình nước sạch, 52.572 công trình vệ sinh. Bà Nguyễn Thị Lô, Giám đốc NHCSXH tỉnh cho biết, quá trình triển khai chương trình tín dụng NSVSMT nông thôn, NHCSXH tỉnh và các phòng giao dịch ở các huyện, thành phố, thị xã luôn có sự phối hợp chặt chẽ với chính quyền địa phương và các đoàn thể tích cực triển khai đến những hộ dân có nhu cầu vay vốn xây dựng các công trình nước sạch, công trình vệ sinh đạt tiêu chuẩn. Trong quá trình triển khai, cán bộ tín dụng luôn tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tiếp cận nguồn vốn. Hầu hết các hộ vay đều sử dụng nguồn vốn đúng mục đích, có hiệu quả, thanh toán gốc và lãi đúng hạn; tỷ lệ nợ xấu luôn ở mức dưới 0,1%, thấp hơn rất nhiều so với các chương trình khác.
Đến tháng 8 - 2012, khoảng 91% số dân nông thôn được sử dụng nước hợp vệ sinh, trong đó 42% được sử dụng nước sạch. Phấn đấu hết năm 2013, toàn tỉnh có 93% số dân nông thôn sử dụng nước hợp vệ sinh, trong đó 55% được sử dụng nước sạch. Tổng nhu cầu vốn thực hiện chương trình giai đoạn 2013 - 2015 khoảng 635 tỷ đồng, trong đó riêng vốn vay ưu đãi của NHCSXH khoảng 150 tỷ đồng. Đến thời điểm hiện tại, đã có 17 trong tổng số 58 xã xây dựng NTM giai đoạn 1 hoàn thành tiêu chí môi trường. Nếu tính riêng tỷ lệ hộ sử dụng nước sạch, nước hợp vệ sinh đạt trên 90% thì hầu hết các xã đã đạt yêu cầu này.
VỊ THỦY