Khắc phục việc cấp trùng thẻ bảo hiểm y tế

Bảo hiểm Xã hội tỉnh tích cực tuyên truyền, phổ biến chính sách pháp luật về bảo hiểm y tế

Trùng thẻ gây thất thoát ngân sách

Khoảng 2 năm về trước, tình trạng 1 người cùng lúc có nhiều thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) là chuyện không hiếm. Những người trùng thẻ chủ yếu thuộc diện ngân sách nhà nước chi trả toàn bộ hoặc hỗ trợ một phần. Nguyên nhân chủ yếu dẫn đến hiện tượng này là 1 người nhưng lại thuộc diện hưởng nhiều chế độ ưu tiên khác nhau. Ví dụ, một người là cựu chiến binh nhưng lại được hưởng thêm một số chế độ khác như người có công, người nhiễm chất độc hóa học, thân nhân liệt sĩ; hoặc người vừa thuộc diện hộ nghèo lại đang hưởng trợ cấp xã hội hằng tháng... Vì vậy, khi địa phương hoặc cơ quan chức năng lập danh sách không rà soát hết xem đối tượng này đã có thẻ BHYT chưa mà chỉ căn cứ vào loại đối tượng được hưởng để đề xuất lên cấp trên.

Anh Phạm Văn Khả, Phó Giám đốc Bảo hiểm Xã hội (BHXH) huyện Cẩm Giàng cho biết: "Ngoài lý do trên, nhiều người trước đây có thông tin cá nhân không chính xác. Một người có khi lại có nhiều loại giấy tờ tùy thân với thông tin cá nhân không thống nhất. Đồng thời, nhiều người chỉ khai năm sinh mà thiếu một số thông tin khác dẫn đến khó khăn trong việc rà soát, thẩm định. Đặc biệt, trước đây chưa sử dụng, chưa liên thông dữ liệu điện tử trong và ngoài tỉnh nên càng khó kiểm soát". 

Ngoài ra, nhiều người mượn hồ sơ để đi làm ở doanh nghiệp, thay đổi đơn vị làm việc nhưng không thông báo đã có thẻ. Những người thuộc diện chính sách, bảo trợ xã hội đã có thẻ BHYT nhưng khi đi làm ở doanh nghiệp không khai báo nên tiếp tục được cấp thẻ...

Một người có nhiều thẻ BHYT không chỉ ảnh hưởng đến công tác quản lý của cơ quan chuyên môn mà còn gây lãng phí, thất thoát nguồn ngân sách nhà nước. Từ việc phát hiện trùng thẻ, nhiều năm nay, BHXH tỉnh đã thu hồi và trả lại ngân sách hàng tỷ đồng. Ngoài ra, người dân có nhiều thẻ BHYT nếu không nắm rõ chế độ, chính sách sẽ dùng thẻ BHYT không phù hợp vì chế độ ưu tiên của mỗi loại thẻ khác nhau.

Rà soát, sàng lọc thông tin

Anh Trần Quang Tùng, Phó Trưởng Phòng Quản lý thu (BHXH tỉnh) cho biết: "Tỉnh hiện có 1.580.194 người tham gia BHYT. Trong đó, có 389.842 người thuộc ngành lao động, thương binh và xã hội quản lý. Đến nay, hầu như không còn tình trạng một người cùng lúc có nhiều thẻ BHYT, nhất là thuộc diện chính sách".  

Một trong những biện pháp đã được thực hiện hiệu quả là trên cơ sở dữ liệu hộ dân và mã số BHXH cấp cho người dân, cơ quan chức năng sẽ rà soát, sàng lọc thông tin về đối tượng làm thẻ mới. Khi phát hiện người đã có thẻ rồi thì ngừng cấp và chỉ để hưởng chế độ ưu tiên cao nhất. Đồng thời, đối tượng sẽ bị báo giảm ở những chế độ hưởng khác.   

Cùng với đó, phần mềm quản lý dữ liệu của ngành BHXH ngày một hoàn thiện. Đặc biệt, từ giữa năm nay, dữ liệu của đối tượng ở các huyện, thị xã, thành phố trong tỉnh và toàn quốc được liên thông. Từ đó tạo nhiều thuận lợi trong phát hiện, xử lý việc cấp trùng thẻ cho các đối tượng. Từ tháng 4.2018 đến nay, ngành BHXH đã tiến hành quét dữ liệu 4 nhóm đối tượng với những thông tin đan xen giữa các nhóm để tìm ra việc trùng thẻ. Qua đó đã phát hiện ra số lượng trùng thẻ khá lớn. Trong đó, nhóm 1 có 8.244 thẻ trùng ngày, tháng, năm sinh, họ, tên, phải cắt giảm 2.312 thẻ. Nhóm 2 có 12.329 thẻ trùng mã số BHXH, họ, tên, phải cắt giảm 6.455 thẻ. Nhóm 3 có 21.642 thẻ trùng họ, tên, năm sinh ở các huyện, thị xã, thành phố, cắt giảm 7.898 thẻ. Nhóm 4 có 80.376 thẻ trên địa bàn tỉnh trùng họ, tên, năm sinh, cắt giảm 342 thẻ.

Ngoài việc quét dữ liệu tổng thể, BHXH tỉnh yêu cầu cơ quan BHXH cấp huyện cứ 10 ngày quét dữ liệu một lần. Anh Mạc Đức Thắng, cán bộ BHXH huyện Nam Sách cho biết vừa qua khi tiến hành quét dữ liệu, phát hiện chị Trần Thị H. ở xã An Lâm trước đây đã được cấp thẻ BHYT khi đi làm việc ở công ty, sau đó lại có thẻ theo diện hưởng trợ cấp xã hội. "Khi phát hiện những người có nhiều thông tin cá nhân trùng nhau, chúng tôi sẽ sàng lọc và xác định xem các đối tượng này có phải là một người hay không. Nếu đối tượng không xác định được ngay sẽ gửi đơn vị liên quan rà soát, xác minh lại", anh Thắng nói.

Nhằm phát hiện, xác định được đối tượng cấp trùng thẻ thuộc diện chính sách, cơ quan BHXH phối hợp chặt chẽ với ngành lao động, thương binh và xã hội, chính quyền địa phương kiểm tra, thẩm định đối tượng. Vì có nhiều trường hợp trùng cả ngày, tháng, năm sinh, giới tính, địa chỉ thì chỉ có cán bộ ở cơ sở mới có thể xác minh được là nhiều người hay một người.

Tuy nhiên, hiện nay việc kiểm soát cấp trùng thẻ vẫn còn một số khó khăn. Theo một số cán bộ quản lý của cơ quan BHXH các cấp, điều quan trọng nhất là cần hoàn thiện, chuẩn hóa hệ thống dữ liệu hộ dân. Đây là căn cứ rất quan trọng để nhận diện chính xác từng đối tượng. Các ngành liên quan, chính quyền địa phương cần làm tốt công tác rà soát, thẩm tra để không xảy ra tình trạng một người được làm hồ sơ hưởng nhiều chế độ và khi đối tượng có thay đổi các thông tin liên quan thì cần báo tăng, giảm kịp thời cho cơ quan chức năng.

DANH TRUNG