Vi phạm bày bán thuốc lá tràn lan

Một quán nước ở xã Đồng Tâm (Ninh Giang) vi phạm trong bày bán số lượng bao thuốc lá

Mặc dù Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá đã có hiệu lực gần 7 năm qua nhưng tình trạng vi phạm các quy định về bày bán thuốc lá vẫn diễn ra ở nhiều nơi trong tỉnh. 

Anh Nguyễn Văn H. bán trà đá ở phường Hải Tân (TP Hải Dương) tỏ ra ngạc nhiên khi nghe thông tin bày bán thuốc lá phải tuân thủ theo quy định của pháp luật. Bởi từ trước đến nay, quán có bao nhiêu bao thuốc lá anh đều đem ra trưng bày để cho khách hàng dễ nhìn thấy và lựa chọn. Theo quan sát của chúng tôi, trong những hộp nhựa, anh H. bày bán từ 2-3 bao thuốc các nhãn hiệu như Thăng Long, Vinataba... Anh H. cho biết từ trước đến nay chưa có cơ quan chức năng hay cá nhân nào đến kiểm tra, nhắc nhở thực hiện quy định về bày bán, kinh doanh thuốc lá. 

Vi phạm của anh H. cũng là một trong những vi phạm nổi bật nhất trong quy định bày bán thuốc lá. Điều 25 Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá quy định "điểm bán lẻ thuốc lá không được trưng bày quá một bao, một tút hoặc một hộp của một nhãn hiệu thuốc lá", nhưng theo quan sát của phóng viên, đa phần các điểm bán lẻ hiện nay gần như không tuân thủ quy định.

Giai đoạn trước, gần khu vực cổng Trường THPT Nguyễn Du (TP Hải Dương) thường có 2-3 quán nước vỉa hè. Các quán này đều bán thuốc lá cho những ai có nhu cầu. Trong khi đó, luật quy định không được bày bán thuốc lá phía ngoài cổng nhà trẻ và các trường mẫu giáo, tiểu học, THCS, THPT... trong phạm vi 100 m tính từ ranh giới khuôn viên gần nhất của cơ sở đó. Tại một quán nước ở xã Đồng Tâm (Ninh Giang) không có biển cấm bán thuốc lá cho người dưới 18 tuổi và người bán hàng cũng không biết đến quy định này. Do đó, khi có những thanh thiếu niên hỏi mua thuốc lá là chủ quán bán ngay, không hỏi tuổi trước khi bán bao giờ. 

Dù đã quy định rõ ràng, cụ thể nhưng thời gian qua các sai phạm về bày bán thuốc lá vẫn xảy ra tràn lan, khó kiểm soát. Nguyên nhân do nhận thức của người kinh doanh thuốc lá còn hạn chế. Nhiều người dù biết song cố tình không chấp hành các quy định. Tại điều 32 Nghị định 185/2013/NĐ-CP ngày 15.11.2013 quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động thương mại, sản xuất, buôn bán hàng giả, hàng cấm và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng thì hành vi vi phạm về bán thuốc lá được quy định như sau: Phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000-1 triệu đồng đối với hành vi không treo biển không bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi tại điểm bán; phạt tiền từ 1-2 triệu đồng đối với hành vi bán thuốc lá cho người chưa đủ 18 tuổi; phạt tiền từ 2-3 triệu đồng đối với hành vi không thực hiện đúng quy định về trưng bày thuốc lá tại điểm bán hàng. Tuy chế tài xử phạt khá rõ ràng nhưng trên thực tế hầu như rất ít cơ sở thực hiện.

Để thực thi hiệu quả Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá nói chung, những quy định về bày bán nói riêng, các cơ quan chức năng cần đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức của người dân, từ đó thực hiện đúng quy định của pháp luật. Việc tuyên truyền cũng cần phải thực hiện thường xuyên, liên tục, bằng nhiều hình thức, nội dung phong phú, thiết thực, hiệu quả. Cơ quan chức năng cần tích cực vào cuộc, xử phạt nghiêm các trường hợp vi phạm. 

HOÀNG QUÂN